Bismillahir Rohmanir Rohiym
Biz harakatsiz yashash tarzi to‘g‘risida salbiy ma’nodagi gaplarni ko‘p eshitamiz, u yomon kayfiyatga sabab bo‘lishi yoki hatto kasalliklar ham qo‘zg‘atishi mumkinligi to‘g‘risida aytishadi. Haqiqatan ham nima uchun harakatsiz yashash tarzi shunchalik zararli?
Jismoniy harakat miyada yangi hujayralar paydo bo‘lishi va boshqa o‘zgarishlar yuz berishini ta’minlash bilan uning holatiga amaliy ta’sir o‘tkazadi. Yangi tadqiqodlar shuni ko‘rsatadiki, harakatsizlik bosh miyadagi ayrim neyronlarning deformatsiyasiga olib keladi, bu esa o‘z navbatida yurakka ham ta’sir qiladi.
Bundan 20 yil oldin ko‘pchilik olimlar qarilik boshlanishi bilan miya tuzilishi butunlay mahkamlanib qoladi deb hisoblashgan. Lekin oxirgi nevrologik tadqiqodlar natijasiga ko‘ra, butun hayotimiz davomida miya o‘z harakatchanligini saqlab qolar ekan. Olimlar miya rivojlanishi uchun ayniqsa jismoniy mashqlar samarali bo‘lishini aytishmoqda.
Olimlar taxmin qilishlaricha simpatik asab tizimi miyaning rostral bo‘limidagi neyronlar tomonidan haddan tashqari ko‘p xabar olishi natijasida tartibsiz va xavfli munosabat bildira boshlaydi.
Oddiy qilib aytganda, neyronlar simpatik asab tizimini ancha qattiqroq bezovta qila boshladi, bu esa o‘z navbatida uning faoliyat muvozanati buzilishiga olib keladi. Natijada qon bosimi oshishini va yurak-tomir kasalligini keltirib chiqaradi.
Xulosa: kamharakatli yashash tarzining juda ko‘p fiziologik oqibatlari bor, shu jumladan bosh miyaning tuzilishi va faoliyatiga ham ta’sir yetkazadi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Kuchli mo‘min kuchsiz mo‘mindan Allohga sevimliroqdir, lekin har ikkisida ham yaxshilik bor", deganlar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari, haj delegatsiyasi a’zolari va Ishchi guruhi vakillari Makka shahrida joylashgan Mino va Arafot vodiylarida yaratilgan sharoitlar bilan yaqindan tanishdilar.
Mino vodiysida ziyoratchilar uchun keng va tekis hududdagi alohida chodirlar ajratilgan. Ular gilamlar, yumshoq o‘rinlar, yostiq-choyshablar, maxsus sovutkichlar bilan jihozlangan, kommunal xizmatlar bilan ta’minlangan va sanitariya-gigiyena talablari ham inobatga olingan.
Joriy yildagi qulaylik shuki, delegatsiya talablariga muvofiq Arafot hududidagi har bir chodir issiq o‘tkazmaydigan zamonaviy sendvich panellar bilan to‘liq o‘ralgan va yorug‘lik uchun oynalar o‘rnatildi. Mazkurlarda “Sofa bed” (yostiq va to‘shak), “Martaba” (to‘shak), sovutkich singari qulayliklar ibodatlarni xotirjam ado etishga xizmat qiladi.
Shuningdek, uch mahal issiq ovqat, muntazam choy va salqin ichimliklar bilan ta’minlash, tibbiy xizmat ko‘rsatish uchun ham barcha sharoitlar hozirlangan.
Ayniqsa, hojilar chodirlarda vaqtlarini g‘animat bilib ko‘proq toat-ibodatda bo‘lishlari uchun taniqli ulamolarning suhbatlari, mashhur qorilarning qiroatlarini yetkazish maqsadida mikrofon va ovoz kuchaytirgichlar bilan yetarli darajada ta’minlandi.
Ta’kidlash joizki, mo‘min-musulmonlarga yanada qulay shart-sharoit hozirlanib, bu yilgi haj mavsumi sifat, mazmun va xizmatlar jihatidan eng yuqori darajada bo‘lishiga harakat qilinmoqda.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati