Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyun, 2025   |   15 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
19:59
Xufton
21:37
Bismillah
11 Iyun, 2025, 15 Zulhijja, 1446
Maqolalar

Salavot ayting, najot eshiklari ochiladi

20.11.2024   6785   4 min.
Salavot ayting, najot eshiklari ochiladi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Bir qiz aytadi:

«Alloh taolo onamni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga salavot aytish muhabbati bilan siylagan. Onamdan eng ko‘p eshitganim – Payg‘ambarimizga salavot! Onam hatto ovqatni ham salavot aytib qiladi. Uy ishlarini ham salavot aytib qiladi, «Shunday qilsam, oson, tez bo‘ladi», deydi. Men kasal bo‘lib qolsam ham, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytib yurgan duolarni o‘qib, dam soladi. Dori ichirayotganda ham tili salavotdan to‘xtamaydi. Shuning uchun bo‘lsa kerak, men doim xotirjam edim. Sal xafa bo‘lib turganimni ko‘rsa, «Rasululloh collallohu alayhi vasallamga salavot aytgin, Alloh najot beradi», der edi. Bu so‘zlarni onamdan juda ko‘p eshitganim uchunmi, «Onam juda oshirib yuboradi-da, xuddi boshqa olamda yashayotgandek», der qo‘yar edim.

Bir kuni kayfiyatim juda tushib ketdi. O‘zimni chalg‘itish nimalar qilib ko‘rmadim, lekin foydasi bo‘lmadi. Oxiri taslim bo‘lib, yig‘lay boshladim. G‘am-qayg‘ularimga, ko‘z yoshlarimga g‘arq bo‘lib turgan edim, onamning «Rasululloh collallohu alayhi vasallamga salavot aytgin, Alloh najot beradi», degan so‘zlari esimga tushib qoldi. Shu zahoti salavot ayta boshladim. Bir mahal qarasam, Rasulullohga salavot aytaverib, qayg‘ularim esimdan ham chiqib ketibdi! Bir necha marta shunday qilganimdan keyin salavot aytsam, g‘am-tashvishlar yo‘q bo‘lishiga to‘liq ishonch hosil qildim.

Hozir, shu satrlarni yozayotganda ham salavot aytib yozyapman. Dugonalarim qo‘shiq xirgoyi qilib, zavqlanib yurgan bir paytda Allohning marhamati bilan mening tilim sevikli Payg‘ambarimizga salavot aytish bilan band. Alloh taolo menga Payg‘ambarimiz collallohu alayhi vasallamga salavot aytishni yaxshi ko‘radigan, qayg‘u-alamlarimga qarshi salavot yordamida kurashishni o‘rgatgan onani nasib qilmaganida, balki men ham qo‘shiq aytib yurgan bo‘larmidim...»

 

Shayx Solih Mug‘omisiy hafizahulloh aytadi:

«Bir kuni tobim qochib, jarrohlar yuragimni operatsiya qilishdi. Ertasi kuni jonlantirish bo‘limida yotsam, bir hamshira xabar olish uchun kirib, tomirimga ulangan nazorat jihoziga qaradi-yu, birdan sarosimaga tushib qoldi. Oldin hamshira sherigini, keyin shifokorni chaqirdi… Nima bo‘layotganini bilmasam ham, ahvolim jiddiy ekanini sezdim. Birpasda tepamda o‘ndan ortiq shifokoru hamshiralar to‘planib ketishdi. Kimdir zudlik bilan bosh shifokorni chaqirish kerakligini aytdi, uni ham chaqirtirishdi. U ham kelishi bilan qurilmalarga qarab, hamkasblari bilan bir nimalarni maslahatlasha boshladi. Keyin menga: «Shayx Solih, yuragingizda qon yig‘ilib qolibdi. Olib tashlamasa bo‘lmaydi. Ko‘krak qafasni yana ochamiz», dedi. Men kalimai shahodatni aytib, bosh irg‘ab, rozilik berdim. Jarrohlar amaliyot xonasini tayyorlashga kirishib ketishdi. Hamshiralar ham menga ulangan simlarni uzib, tayyorlana boshlashdi. Shu payt livanlik hamshira: «Shayx, salavot ayting! Alloh najot beradi», deb qoldi. Uning so‘zlari qalbimga muhrlanib qoldi. Shu zahoti: «Allohumma, solli ’alaa sayyidinaa Muhammad» deb, salavot ayta boshladim.

Shu payt qurilmalarning biri o‘z-o‘zidan ishga tushib, ovoz chiqara boshladi. Boshimni burib qarasam, hozirgina to‘xtab turgan qurilma ishga tushib, ichidagi shaffof idishga qon kela boshlabdi! Meni amaliyotga tayyorlayotgan hamshiralar buni ko‘rib, angrayib qolishdi. So‘ng bittasi o‘ziga kelib, bosh shifokorni chaqirishga yugurib ketdi. To‘liq kiyinib olgan shifokor kirib keldi-yu, jihozni ko‘rib, turgan joyida qotib qoldi. So‘ng yaqinroq kelib, qurilmaga qarab turdi-da, «Subhanalloh! Shayx Solih, biz sizni qutqarishga harakat qilib tursak, Allohning O‘zi sizni qutqarib qo‘yibdi-ku!» dedi.

Hozir o‘sha voqeani eslab, hayron qolaman. Menga «Salavot ayting, Alloh najot beradi», degan o‘sha livanlik hamshira ayolni ko‘rgan odam «Bu xotin umuman Xudoni tanimasa kerak», deb o‘ylaydi. Lekin o‘sha ayol menga eng qiyin paytda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga salavot aytishni eslatib, musibatlardan qutulish eshigini ochgan edi».

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh, Abdulhamid Umaraliyev tarjimasi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Rasululloh ﷺning oxirgi haj va xutbalari

04.06.2025   5083   4 min.
Rasululloh ﷺning oxirgi haj va xutbalari

Ummatga qilingan so‘nggi vasiyat


“Hajjatul vado’” ya’ni “Vado xutbasi” lug‘atda “Vidolashuv xutbasi”, “xayrlashuv, ayriliq xutbasi-xitobi” degan ma’nolarni bildiradi.

Hijriy o‘ninchi yilning 9 zulhijja oyida (milodiy 632 yil 8 mart) Payg‘ambarimiz alayhissalom so‘nggi haj ibodatini ado etganlarida xutba qilganlar. Unda Makkada jami 124 ming musulmon to‘plangan edi.

U zot alayhissalom Qasvo degan tuyalariga minib, Arafot vodiysida ummatga so‘nggi vasiyatlarini bayon etganlar. Bu xitob faqat o‘sha joyda to‘plangan hojilargagina emas, balki qiyomatga qadar keladigan butun insoniyatga qaratilgan.

 

Payg‘ambarimiz alayhissalom ummatga bunday vasiyat qildilar:

“Ey insonlar! So‘zimni yaxshilab tinglang... Bu yildan so‘ng sizlar bilan bu yerda yana ko‘rishish-ko‘rishmasligimni bilmayman.

 

Ey insonlar! Buguningiz qanday ham muqaddas kun, bu oylar qanday ham muqaddas oy, bu shahar (Makka) qanday ham muqaddas bir shahar bo‘lsa, Robbingiz bilan ko‘rishgunga qadar qonlaringiz, mollaringiz, obro‘larinigiz ham ayni shaklda muqaddasdir va bir-birlaringizga haromdir!

Ey sahobalarim! Ertaga Robbingizga ro‘para bo‘lib va bugungi holingiz haqida javob berursiz. Mendan so‘ngra eski zalolatlarga qaytib, bir-biringizning bo‘yningizga urmangiz!...

Ey insonlar! Ayollaringizga yaxshi muomala qilishingizni va Allohdan qo‘rqishingizni tavsiya qilaman. Chunki ular amringiz ostidadir. Siz ularni Allohning bir omonati o‘laroq oldingiz va ularning nomuslarini va iffatlarini Alloh oldida so‘z beraroq halol etingiz.

Yaxshi bilingki, sizning ayolingizda haqqingiz bo‘lganidek, ularning ham sizda haqlari bor.

Ey mo‘minlar! So‘zimni tinglang. Yaxshi tushinib oling. Batahqiq Robbingiz birdir. Otalaringiz ham bittadir. Alloh huzurida eng xayrligingiz, Allohdan eng ko‘p qo‘rqqaningizdir.

Arablarning ajamdan, ajamning esa arabdan, oq irqlining qora irqlidan, qora irqlining oq irqdan hech qanday ustunligi yo‘qdir. Ustunlik yolg‘iz taqvodadir.

Ey insonlar! Allohdan qo‘rqing, rahbar qilib ustingizga burni, qulog‘i kesik bir qulni saylab qo‘ysa, Allohning Kitobi ila hukm etgani qadar uni tinglang va unga itoat eting!

Ey insonlar! Sizga bir omonat qoldirayapman-ki, uni mahkam ushlasangiz yo‘lingizdan adashmaysiz! U omonat Allohning Kitobi va payg‘ambarining sunnatidir.

Ey mo‘minlar! Allohdan qo‘rqing! Besh vaqt namozingizni o‘qing! Ramozon oyidagi ro‘zalaringizni tuting!

Mollaringizning zakotini bering! O‘zlaringizdan bo‘lgan amr sohiblariga itoat eting-ki, Robbingizni jannatiga kirursiz.

Ey insonlar! Haddan oshishlikdan saqlaning. O‘tgan ummatlarning halokatining sababi, dinlarida haddan oshish edi.

Bu sanadan so‘ngra yana siz bilan bu yerda ko‘rishish-ko‘rishmasligimni bilmayman.

Ey insonlar! Ertaga men xaqimda sizdan so‘raganlarida nima deysiz? Risolatni yetkazdimmi? Ilohiy vazifani ado qildimmi?”, dedilar.

Bunga butun as’hobi kirom shunday javob berdilar: “Albatta, qasam ichamizki siz Allohning xabarini tablig‘ etdingiz, vazifani bajardingiz. Bizga tavsiya va nasihatda bo‘ldingiz. Hammasiga shohidlik beramiz!”

 

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam muborak ko‘rsatgich barmoqlarini samoga ishorat qildirib, jamoatga boqib bunday dedilar: “Shohid bo‘l Robbim! Shohid bo‘l Robbim! Shohid bo‘l Robbim!”.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vidolashuv xutbasini yakunlagach, Alloh taolo quyidagi oyatni nozil qildi:

Bugungi kunda Men sizning diningizni mukammal qilib berdim. Sizga ne’matimni batamom qildim. Va sizga Islomni din deb rozi bo‘ldim (Moida surasi, 3-oyat).

Nabiy alayhissalom vado hajidan qaytishda yo‘lda xastalandilar. Xastaliklari 13 kun davom etdi. Hijriy 11 yili robi’ul avval oyining dushanba kuni Oisha onamizning xonalarida muborak ruhlarini Allohga topshirdilar va o‘sha joyda dafn qilindilar...

Sollallohu alayhi vasallam

Davron NURMUHAMMAD