Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyun, 2025   |   16 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
12 Iyun, 2025, 16 Zulhijja, 1446
Maqolalar

Jumani uzrsiz tark etmaslik

06.12.2024   5410   3 min.
Jumani uzrsiz tark etmaslik

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Abu Sa’id roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: "Kim Allohga va oxirat kuniga iymon keltirgan bo‘lsa, jumaga borsin. Kim biror behuda ish yoki tijorat bilan ovora bo‘lsa, Alloh unday bandadan behojatdir. Alloh g‘aniy va hamiyd Zotdir", dedilar (Tabaroniy rivoyat qilgan).

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning minbar ustida turib: «Yoki qavmlar jumalarni tark qilishdan to‘xtarlar, yoki Alloh ularning qalblariga muhr bosur va so‘ngra g‘ofillardan bo‘lurlar», – deganlarini eshitdim» (Muslim, Nasoiy va Ahmad rivoyat qilishgan).

Abu Ja’d Zomriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: "Kim pisand qilmay uch jumani tark etsa, Alloh uning qalbiga muhr bosgay", dedilar (Hokim rivoyat qilgan).

«Alloh taolo uning qalbiga muhr bosgay» kalimasining ma’nosi: «johillardan, qalbi qattiqlardan», deb yozib qo‘yadi, qalbini muhrlab, o‘rab qo‘yadi, uning qalbini O‘zining lutfu marhamatidan mahrum qiladi.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Biringiz bir to‘da qo‘y olib, shahardan bir-ikki mil uzoqlashadi. O‘t-o‘lan topish og‘irlashganda, undan-da uzoqroqqa jo‘nab ketadi. Juma keladi, lekin u jumaga hozir bo‘lmaydi. Yana juma keladi, lekin u jumaga kelmaydi. Hatto Alloh taolo uning qalbini muhrlab qo‘yadi", dedilar (Ibn Moja rivoyat qilgan).

Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam juma kuni bizga xutba qilib bunday dedilar: "Ey insonlar, Allohga o‘limlaringizdan oldin tavba qiling. Mashg‘ul bo‘lmay turib, solih amallarga shoshilib qolinglar. Doimiy zikrda bo‘lib, Robbingiz bilan aloqani mustahkamlanglar. Oshkora va pinhona sadaqani ko‘paytiringlar, rizqingiz keng bo‘ladi, sizlarga Allohdan yordam yetadi, musibatlaringizning o‘rni bilinmay ketadi. Bilib qo‘yinglar, Alloh taolo jumani mana shu joyda, shu kunda, shu oyda, shu yilda farz qildi. Uning farzligi qiyomatgacha bardavomdir. Kim tirikligimda yoki mendan keyin odil yoki fosiq imomi bo‘la turib, jumani beparvolik va inkor qilgan holda tark qilsa, Alloh taolo uning ishlarini jamlamasin, baraka bermasin. Ogoh bo‘linglar, to tavba qilmaguncha, uning namozi, zakoti, haji, ro‘zasi, yaxshiliklari qabul bo‘lmaydi. Kim tavba qilsa, Alloh taolo uning tavbasini qabul qiladi" (Ibn Moja va Tabaroniy rivoyat qilishgan). 

Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: "Kim ketma-ket uch jumani tark qilsa, Islomni ortiga tashlabdi" (Abu Ya’lo rivoyat qilgan).

Ya’ni din arkonlarini tark qilibdi, shariat odoblariga rioya qilmabdi, hasrat va g‘aflatda qolibdi. Qalbi qorayib, amali yomonlashibdi.

“Juma haqidagi oyat va hadislar” kitobidan

Boshqa maqolalar

Mazhabga ergashish kerak(mi)!?

05.06.2025   9740   1 min.
Mazhabga ergashish kerak(mi)!?

Ulamolar biror bir mazhabga ergashish borasida Quron oyatlari va hadisi shariflardan ishoralar keltirib aytishadiki,«...Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, ahli zikrlardan so‘rangiz» (16:43). 
Huzayfa roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilgan hadisda: «Men sizlarning orangizda yana qancha qolishimni bilmayman. Shunday ekan, mendan so‘ng u ikkisi: Abu Bakr va Umarga iqtido qiling» (Termiziy, Ibn Moja, Ahmad), deyilgan. 
Imom Muslim «Sahih» asarining sharhlovchisi Imom Navaviy muayyan imomga taqlid qilishning shartligini sharhlab: «Sabab shundaki, mazhablardan birini tanlashga ruxsat berish kishilarni, ular o‘z xohishlariga mos keladigan oson narsaga ergashishiga olib keladi. Ular halol va harom, ruxsat etilgan va man etilgan narsalarning orasidan o‘zlariga mosini tanlaydilar. Bu mazhablar osonlashtirilmagan, tizimlashtirilmagan yoki mashhur bo‘lmagan ilk islom davridan farqli ravishda mas’uliyat tashvishidan ozod qilishga olib keladi. Shular asosida kishi o‘zi qat’iy ravishda amal qiladigan mazhablardan birini tanlashi lozim bo‘ladi», degan .Boshqa manbada: «Bu ummat ijmo qilgan, to‘g‘irlangan, yozib qo‘yilgan to‘rt mazhabdir. Bizning kunimizgacha odamlar unga taqlid qilishib o‘zlarini o‘shandan deb hisoblaydilar. Bunda, ayniqsa, qat’iyatlilik kamaygan, xohishlarimiz ongimizga o‘rnashgan va odamning ahmoqona ehtirosi xuddi fazilat sifatida qaraladigan bugungi kunda, ko‘pgina aniq ustunlik bor», deb yozgan.

Yangi Namangan tumani "Abdulloh ibn Mas’ud" jome masjidi

imom-xatibi  Sh.To‘xtabayev

MAQOLA