Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyun, 2025   |   15 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
19:59
Xufton
21:37
Bismillah
11 Iyun, 2025, 15 Zulhijja, 1446

Qur’oni Karimni tilovat qilishga odatlanish

10.12.2024   4139   3 min.
Qur’oni Karimni tilovat qilishga odatlanish

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Qur’oni Karim Alloh taoloning kitobi. Uning ta’limotlari dunyo va oxirat saodatiga kafildir. Har bir lafzida nur bor. Uning ma’nosini tushunmasdan, faqat tilovat qilish ham savob va xayr-barakaga sababdir.

Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim Alloh taoloning kitobidan bir harf o‘qisa, unga bir yaxshilik bo‘ladi. Bu bir yaxshilik o‘nta yaxshilikka tengdir. Men «alif, laam, miim»ni bir harf demayman, balki, «alif» bir harf, «laam» bir harf va «miim» bir harfdir», dedilar (Imom Dorimiy rivoyati).

Ushbu hadisi sharifdan ma’lum bo‘ladiki, agar biror kimsa faqat «alif, laam, miim»ni tilovat qilsa, shuning o‘zidan uning nomai a’moliga o‘ttizta yaxshilik yoziladi.

Yana ushbu hadisi sharifdan shu narsa ma’lum bo‘ladiki, bu savob oyatlarning ma’nolarini tushunmasdan o‘qisa ham beriladi. Chunki, «alif, laam, miim» shunday lafzki, uning ma’nosini Alloh taolodan boshqa hech kim bilmaydi. Uning haqiqiy ma’nosini bilishga hech kimda imkon yo‘q. Chunki, bular «hurufi muqattaot» jumlasidan bo‘lib, mutashobih oyatlarga kiradi. Ularning ma’nosini Alloh taolodan boshqa hech kim bilmaydi.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam «alif, laam, miim»ni misol qilib, shuni ham ochiq bayon qildilarki, Qur’oni Karim tilovatining savobi uning ma’nosini tushunishga bog‘liq emas, balki, ma’nosini tushunmasdan tilovat qilishga ham savob beriladi.

Demak, faqat «alif, laam, miim»ni o‘qishga o‘ttizta savob bo‘lsa, Qur’oni Karimning bir necha oyati yoki biror surasini o‘qishga qancha savob bo‘ladi? Shuning uchun har bir musulmon har kuni ertalab boshqa ishlarga mashg‘ul bo‘lishdan oldin biroz bo‘lsa ham Qur’oni Karim tilovatini odat qilib olsin. Agar ko‘proq o‘qishning iloji bo‘lmasa, chorak pora, buning ham imkoni bo‘lmasa, hech bo‘lmasa, bir necha oyatlarni o‘qib tursin. Shunda har kuni uning nomai a’moliga ming-minglab yaxshiliklar yozilib boraveradi.

Shuningdek, har bir musulmon Qur’oni Karimning bir necha surasini yodlab olsin. Shunda, qachon imkon topsa, Qur’oni Karimni ochmasdan ham yoddan o‘qiyveradi. U yurib ketaveradi, tilovat tufayli nomai a’moliga yaxshiliklar yozilib boradi.

Bomdod namozidan keyin har bir mo‘min ozgina bo‘lsa-da, Qur’oni Karimni o‘qishni odat qilsin. Biror kuni tilovatsiz qolmasin. Qur’oni Karimda yetti manzil bor. (Bir manzil - haftiyak, ya’ni Qur’onning yettidan bir qismi). Oldingi zamonlarda odamlar har kuni bir manzil (ya’ni, Qur’oni Karimning yettidan biri, taxminan, to‘rt yoki to‘rt yarim pora) tilovat qilishga odatlanishgan edi. Shunda ular har yetti kunda xatm qilishgan. Bizlar esa, ancha zaif odamlarmiz. Qur’onni bu qadar ko‘p o‘qishga bardoshimiz yetmasligi aniq. Lekin imkon qadar harakat qilaylik. Xoh bir pora bo‘lsin, xoh yarim pora bo‘lsin, o‘qiylik. Hech yo‘g‘i, Hakimul ummat qoddasallohu sirroh aytganlaridek, agar kimgadir yarim pora ham mushkul bo‘lsa, u holda chorak pora yoki ikki-uch ruku’ni o‘qisin. (Bir ruku’ - bir ma’no to‘liq tugagan yoki bir rak’atda o‘qiladigan miqdor). Lekin biror kuni Qur’oni Karim tilovatidan holi o‘tmasin.

«Nasihatlar guldastasi» kitobidan

Boshqa maqolalar

Minoda qanday amallar bajariladi?

04.06.2025   6012   2 min.
Minoda qanday amallar bajariladi?

Zulhijja oyining 8 kuni “Tarviya kuni” deyiladi.

“Tarviya” deyilishiga sabab o‘sha kuni hojilar zam-zam suvidan qonib-qonib ichadilar.

“Tarviya” – tafakkur ma’nosida ham qo‘llaniladi. Chunki zulhijjaning sakkizinchi kechasida Ibrohim alayhissalom tushlarida o‘g‘illari Ismoil alayhissalomni qurbonlik qilayotganlarini ko‘radilar va bu tush shaytoniymi yoki rahmoniy deya o‘sha kunni tafakkur bilan o‘tkazadilar. Shunga ko‘ra, bu kun “Tarviya – tafakkur kuni” deyiladi.

 

Mino lug‘atda – “orzu, istak” degan ma’nolarni bildiradi. Makka va Muzdalifa oralig‘idagi qishloqning nomi. Arablar odamlar to‘plangan joyni “mino” deb atashadi. Mino Masjidul-harom shimolidan 7 km. uzoqlikda joylashgan.

Bu yerda Ibrohim alayhissalom shaytonga tosh otganlar, qurbonlik qilganlar. Nabiy sollallohu alayhi vasallam ham aynan shu joyda tosh otib, qurbonliklarini ado etganlar. Bu muqaddas makonda Nasr va Mursalot suralari nozil bo‘lgan.

 

Hojilar zulhijjaning sakkizinchi kuni bomdod namozidan so‘ng Minoga qarab yo‘l olishadi. Minoda tarviya kunining peshin, asr, shom, xufton hamda arafa kunining bomdod namozlari o‘qiladi. Keyin arafotga jo‘nab, o‘ninchi kuni yana Minoga qaytishadi va ikki kun shaytonga tosh otishni davom ettirishadi.

Minoda bajarilishi zarur bo‘lgan amallar haqida Qur’oni karimda bunday marhamat qilinadi: «Va o‘zlariga bo‘ladigan manfaatlarga shohid bo‘lsinlar. Ma’lum kunlarda ularga rizq qilib bergan chorva hayvonlarini (so‘yishda) Allohning ismini zikr qilsinlar. Bas, ulardan yenglar va bechora va faqirlarga ham yediringlar. So‘ngra o‘zlaridagi kirlarni ketkazsinlar, nazrlariga vafo qilsinlar va “Qadimgi uy”ni tavof qilsinlar”, deganimizni esla» (Haj surasi, 28-29-oyatlar).

Ushbu oyatda Mino kunlari jamarotda tosh otish, qurbonlik qilish va soch oldirib ehromdan chiqish kabi amallarni ado etish ta’kidlanmoqda. Mino kunlari ushbu uchta amalni mukammal tarzda bajarish vojibdir.

Alloh taolo qilayotgan va qiladigan barcha solih amallaringizni O‘z dargohida qabul etsin. O‘zi kuch-quvvat bersin..

Davron NURMUHAMMAD