Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Iyun, 2025   |   18 Zulhijja, 1446
search icon
Avvalgi sayt
ЎЗ РУ EN AR

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
14 Iyun, 2025, 18 Zulhijja, 1446
Avvalgi sayt
#search
 YouTube

Qur’oni Karimni tilovat qilishga odatlanish

10.12.2024   4200   3 min.
Qur’oni Karimni tilovat qilishga odatlanish

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Qur’oni Karim Alloh taoloning kitobi. Uning ta’limotlari dunyo va oxirat saodatiga kafildir. Har bir lafzida nur bor. Uning ma’nosini tushunmasdan, faqat tilovat qilish ham savob va xayr-barakaga sababdir.

Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim Alloh taoloning kitobidan bir harf o‘qisa, unga bir yaxshilik bo‘ladi. Bu bir yaxshilik o‘nta yaxshilikka tengdir. Men «alif, laam, miim»ni bir harf demayman, balki, «alif» bir harf, «laam» bir harf va «miim» bir harfdir», dedilar (Imom Dorimiy rivoyati).

Ushbu hadisi sharifdan ma’lum bo‘ladiki, agar biror kimsa faqat «alif, laam, miim»ni tilovat qilsa, shuning o‘zidan uning nomai a’moliga o‘ttizta yaxshilik yoziladi.

Yana ushbu hadisi sharifdan shu narsa ma’lum bo‘ladiki, bu savob oyatlarning ma’nolarini tushunmasdan o‘qisa ham beriladi. Chunki, «alif, laam, miim» shunday lafzki, uning ma’nosini Alloh taolodan boshqa hech kim bilmaydi. Uning haqiqiy ma’nosini bilishga hech kimda imkon yo‘q. Chunki, bular «hurufi muqattaot» jumlasidan bo‘lib, mutashobih oyatlarga kiradi. Ularning ma’nosini Alloh taolodan boshqa hech kim bilmaydi.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam «alif, laam, miim»ni misol qilib, shuni ham ochiq bayon qildilarki, Qur’oni Karim tilovatining savobi uning ma’nosini tushunishga bog‘liq emas, balki, ma’nosini tushunmasdan tilovat qilishga ham savob beriladi.

Demak, faqat «alif, laam, miim»ni o‘qishga o‘ttizta savob bo‘lsa, Qur’oni Karimning bir necha oyati yoki biror surasini o‘qishga qancha savob bo‘ladi? Shuning uchun har bir musulmon har kuni ertalab boshqa ishlarga mashg‘ul bo‘lishdan oldin biroz bo‘lsa ham Qur’oni Karim tilovatini odat qilib olsin. Agar ko‘proq o‘qishning iloji bo‘lmasa, chorak pora, buning ham imkoni bo‘lmasa, hech bo‘lmasa, bir necha oyatlarni o‘qib tursin. Shunda har kuni uning nomai a’moliga ming-minglab yaxshiliklar yozilib boraveradi.

Shuningdek, har bir musulmon Qur’oni Karimning bir necha surasini yodlab olsin. Shunda, qachon imkon topsa, Qur’oni Karimni ochmasdan ham yoddan o‘qiyveradi. U yurib ketaveradi, tilovat tufayli nomai a’moliga yaxshiliklar yozilib boradi.

Bomdod namozidan keyin har bir mo‘min ozgina bo‘lsa-da, Qur’oni Karimni o‘qishni odat qilsin. Biror kuni tilovatsiz qolmasin. Qur’oni Karimda yetti manzil bor. (Bir manzil - haftiyak, ya’ni Qur’onning yettidan bir qismi). Oldingi zamonlarda odamlar har kuni bir manzil (ya’ni, Qur’oni Karimning yettidan biri, taxminan, to‘rt yoki to‘rt yarim pora) tilovat qilishga odatlanishgan edi. Shunda ular har yetti kunda xatm qilishgan. Bizlar esa, ancha zaif odamlarmiz. Qur’onni bu qadar ko‘p o‘qishga bardoshimiz yetmasligi aniq. Lekin imkon qadar harakat qilaylik. Xoh bir pora bo‘lsin, xoh yarim pora bo‘lsin, o‘qiylik. Hech yo‘g‘i, Hakimul ummat qoddasallohu sirroh aytganlaridek, agar kimgadir yarim pora ham mushkul bo‘lsa, u holda chorak pora yoki ikki-uch ruku’ni o‘qisin. (Bir ruku’ - bir ma’no to‘liq tugagan yoki bir rak’atda o‘qiladigan miqdor). Lekin biror kuni Qur’oni Karim tilovatidan holi o‘tmasin.

«Nasihatlar guldastasi» kitobidan

Boshqa maqolalar

Qalbingizni zabonsiz toshga aylantirib qo‘ymang.

09.06.2025   6482   4 min.
Qalbingizni zabonsiz toshga aylantirib qo‘ymang.

Har yangi kunning tongini ko‘rganingizda qalbingizni zikr ila to‘ldiring. Iymon zikrlariga quloq tutar ekansiz, borliq Yaratgan Zot sari talpinayotganini his qilasiz. Alloh taolo aytadi: «...Mavjud bo‘lgan barcha narsa hamd bilan Unga tasbeh aytur...»[1]. Balki uyda, balki ko‘chada, qayerda bo‘lsangiz-da, Allohning zikriga shoshiling. Zikrlarni ko‘paytirganingiz sari Allohga bo‘lgan muhabbatingiz ortib boradi, osmonlaru yerning Xoliqi bo‘lgan Alloh taolodek buyuk Zot suyanchig‘ingiz ekanini anglaysiz...

Ushbu misralarni doim yodda tuting:

Gar ersa qalblar Xoliqin zikridin mosuvo,
Alar jasad ichidin joy olgan tosh kabi go‘yo.

Qalbingizni zabonsiz toshga aylantirib qo‘ymang.
Toshda na mehr va na his bor. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Robbini zikr qiladigan bilan zikrdan yiroqda bo‘lgan kishi xuddi tirik bilan o‘lik kabidir” [2],  deganlar.

Yana Nabiy alayhissalom: “Sizlarga amallaringizning eng xayrlisi va Sultoningiz huzurida eng pokiza, darajangizni yuqorilatadigan, sizlar uchun tillo-kumushlarni ehson qilgandan-da, dushmaningizga yo‘liqib, uning boshini tanasidan judo qilishingiz, u ham sizning kallangizni bo‘yningizdan uzib tashlashidan-da yaxshiroq amal qaysi ekanini bildirib qo‘yaymi?!” – dedilar. Sahobalar: ”Ha, ey Allohning Rasuli”, deyishdi. U zot: U Allohning zikridir”,3] dedilar.

Ubayd ibn Umayr aytadilar: “Mo‘minning amal daftaridagi hamd ila tasbeh – u bilan dunyo tog‘laricha tillo sudralib yurishidan xayrlidir”.

Nabiy alayhissalom yana boshqa bir hadisda: «Alloh taoloning fazilat izlab kezib yuruvchi farishtalari bo‘lib, ular zikr aytib o‘tirilgan davralarni izlab yurishadi. Shu asnoda zikr bo‘layotgan davrani topishsa, farishtalar zikr halqasidagilar bilan birgalikda o‘tirishadi va bir-birlarini qanotlari bilan o‘rab olishadi, shu tarzda zikrdagi kishilar bilan dunyo osmonining orasi farishtalar bilan to‘lib ketadi. Zikr halqasidagi kishilar tarqalib ketishsa, farishtalar osmonga ko‘tarilib ketishadi.

Keyin Alloh taolo hammasini bilib turgani holda, ulardan: “Qayerdan keldinglar? – deb so‘raydi. Ular: “Biz yerdagi bandalaring oldidan keldik. Ular Senga tasbeh aytyaptilar, takbir, tahlil aytib, Senga maqtov yo‘llayaptilar va O‘zingdan so‘rashyapti”, deb javob qaytarishadi.

Alloh taolo: “Ular Mendan nimani so‘rayapti?” – dey­di. Farishtalar javoban: “Sendan jannatingni so‘rashyapti”, deyishadi.  Alloh taolo: “Ular jannatimni ko‘rishganmi?” – deya farishtalardan yana savol so‘raydi. Farishtalar javob berib: “Yo‘q! Ey Yaratgan Zot!” – deyishadi. Alloh subhanahu va taolo yana: “Mabodo ular jannatimni ko‘radigan bo‘lsalar, holat qanday bo‘ladi-ya?” – deydi. Farishtalar: “Ular yana Sendan panoh tilashyapti”, deyishadi. Alloh taolo savol tariqasida: “Nimadan panoh berishimni so‘rashyapti?” – deydi.

Ular: “Jahannamingdan, ey Yaratgan Zot!” – deb javob qaytarishadi. “Ular do‘zaximni ko‘rganmi?” – deb so‘raydi Alloh taolo. Javob qaytarib: “Yo‘q!” – deyishadi ular.

Alloh taolo: “Ular do‘zaximni ko‘rishsa qanday bo‘larkin?” – deydi.

Farishtalar: “Ular yana Sendan mag‘firat qilishingni so‘rashyapti”, deyishadi.

Alloh taolo: “So‘zsiz ularning gunohlarini kechirdim, ularga so‘rovlarini ato etdim va panoh tilagan narsalaridan ularni O‘z panohimga oldim”, deydi.

Farishtalar: “Ey Yaratgan Zot! Ular orasida falonchi, o‘ta xatokor qul ham bor. U o‘tib keta turib ularning oldiga o‘tirib oldi”, deyishadi. Alloh taolo shunday deya marhamat qiladi: “Uni ham kechirdim! Ular hammajlislari badbaxt bo‘lmaydigan kishilardir”, deydi»[4],  dedilar. 

 

[1]  Isro surasi, 44-oyat.
[2]  Imom Muslim rivoyati.
[3]  Imom Termiziy rivoyati.
[4]  Imom Muslim rivoyati.