Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyun, 2025   |   15 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
19:59
Xufton
21:37
Bismillah
11 Iyun, 2025, 15 Zulhijja, 1446
Maqolalar

Savdoda barakani o‘chiradi

10.12.2024   2032   2 min.
Savdoda barakani o‘chiradi

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِي اللهُ عَنْهُ: أَنَّ رَجُلًا ذَكَرَ لِلنَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنَّهُ يُخْدَعُ فِي الْبُيُوعِ، فَقَالَ: إِذَا بَايَعْتَ فَقُلْ لَا خِلَابَةَ. رَوَاهُ الثَّلَاثَةُ وَالنَّسَائِيُّ.

وَزَادَ مُسْلِمٌ: فَكَانَ إِذَا بَايَعَ يَقُولُ: لَا خِيَابَةَ.

Ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Bir kishi Nabiy sollallohu alayhi vasallamga o‘zining savdo-sotiqda aldanib qolishini zikr qildi. Shunda u zot alayhissalom: «Qachon savdo qiladigan bo‘lsang, «Aldash yo‘q», degin», dedilar (Uchovlari va Nasaiy rivoyat qilganlar).

Muslim: «U oldi-sotdi qilsa, «Aldash yo‘q» der edi»ni ziyoda qilgan.

Sharh: Ushbu rivoyatda zikri kelayotgan sahobiyning boshlari yorilib, biroz fikrlari va tillari og‘ir bo‘lib qolgan edi. Tutilib gapirar va oldi-sotdida aldanib qolar edilar. O‘zlarining bu hollaridan shikoyat qilganlarida Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam oldi-sotdidan oldin savdolashayotgan odamga «Aldash yo‘q», deb, ogohlantirish berib qo‘yishni tavsiya qildilar. Ya’ni, Islom dinida savdo-sotiqda bir-birini aldash yo‘qligini eslatib qo‘yishni o‘rgatdilar. Ehtimol, shunda boshqa tomon o‘ziga aldashni ep ko‘rmasligi mumkin. Bundan savdo-sotiqda, moliyaviy muammolarda bir-birini aldash harom ekanligi yaqqol ko‘rinib turibdi.

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: الْحَلِفُ مُنْفَقَةٌ لِلسِّلْعَةِ مَمْحَقَةٌ لِلْبَرَكَةِ. رَوَاهُ الثَّلَاثَةُ.

وَلِمُسْلِمٍ: إِيَّاكُمْ وَكَثْرَةَ الْحَلِفِ فِي الْبَيْعِ فَإِنَّهُ يُنَفِّقُ ثُمَّ يَمْحَقُ.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Qasam ichish savdo molini o‘tkazuvchi, barakani o‘chiruvchidir», dedilar (Uchovlari rivoyat qilganlar).

Muslimning rivoyatida: «Savdoda ko‘p qasam ichishdan ehtiyot bo‘linglar. Chunki u o‘tkazadi va o‘chiradi», deyilgan.

Sharh: Ba’zi bir savdogarlar o‘z molini o‘tkazish uchun yolg‘on gapiradilar, hatto qasam ham ichadilar. Ba’zi xaridorlar uning qasamiga ishonib, molini sotib oladi. Haligi savdogar savdoim yurishdi, deb xursand bo‘ladi. Aslida esa yolg‘on gapirgani, yolg‘on qasam ichgani uchun molining barakasi o‘chadi. Pulining miqdori ko‘payganga o‘xshagani bilan barakasi bo‘lmaydi. Foydasi kamayadi. Hatto boshqa tomondan balolar ham yetadi. Shuning uchun savdogar rostgo‘y bo‘lishi kerak, qasam ichib, molini o‘tkazishga urinmasligi lozim. Rostgo‘ylik bilan, birovni aldamasdan qilingan savdoda baraka bo‘ladi. Egasiga yuqadi, foyda beradi.

«Hadis va hayot» kitobi asosida tayyorlandi

Boshqa maqolalar

Arafotda o‘qiladigan duo va zikrlar

04.06.2025   5907   3 min.
Arafotda o‘qiladigan duo va zikrlar


Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: «Men va mendan oldingi payg‘ambarlarning Arafot maydonida qilgan eng ko‘p duolari:

لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

O‘qilishi: "Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu. Lahul mulku va lahul hamdu biyadihil xoyru va huva ’alaa kulli shayin qodiyr".

Ma’nosi: "Yagona Allohdan o‘zga iloh yo‘q. Uning sherigi yo‘q. Mulk ham, barcha maqtovlar ham Unga xosdir. Barcha yaxshiliklar Uning qo‘lidadir. U har bir narsaga qodirdir".


اللَّهُمَّ اجْعَل فى قَلبى نُوراً وفى صَدْرى نُوراً وفى سَمْعى نُوراً وفى بَصَرى نُوراً اللَّهُمَّ اشْرَحْ لى صَدْرِى ويَسِّرْ لى أَمْرى وأعُوذُ بِكَ مِنْ وَسْاوسِ الصَّدْرِ وشَتَات الأمْر وفِتْنةِ القَبْرِ اللَّهُمَّ إنى أعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ ما يَلِجُ فى اللَّيْل وشَرِّ ما يَلِجُ فى النَّهارِ وشَرِّ مَا تَهُبُّ بِهِ الرِّياحُ وشَرِّ بَوائِق الدَّهْر.

O‘qilishi: "Allohumma, ij’al fii qolbiy nuron va fiy sodriy nuron va fiy sam’iy nuron va fiy basoriy nuron. Allohumma, ishroh liy sodriy va yassir liy amriy va a’uuzu bika min vasvaasis-sodri va shataatil-amri va fitnatil-qobri. Allohumma, inniy a’uuzu bika min sharri maa yaliju fil-layli va sharri maa yaliju fin-nahaari va sharri maa tahubbu bihir-riyaaahu va sharri bavoiqid-dahr" (G‘uniyatun nosik).

Ma’nosi: "Allohim qalbimni, ko‘ksimni, quloqlarimni va ko‘zlarimni nurga to‘ldir. Allohim! Qalbimni ochgin, har ishimni oson qilgin.Allohim! Sendan ko‘ksimdagi vasvasalardan, ishlarimning parokandaligidan, qabr fitnasidan panoh so‘rayman.
Allohim, tunda va kunduzi bo‘ladigan narsalarning yomonligidan, ustidan shamol esgan narsalarning yomonligidan, zamona halokatining yomonligidan O‘zingdan panoh so‘rayman".


“Robbana atina fid-dunya hasanatan va fil axiroti hasanatan va qina ’azaban-nar”.

“Allohumma aslih li diniyallaziy huva ’ismati amri va aslih li dunyayallati fiha ma’ashiy va aslih liy axirotiyallati fiha ma’adiy, vaj’alil hayata ziyadatalli min kulli xoyrin, vaja’lil mavta rohatalli min kulli sharrin”.

“A’uzu billahi min jahdil balai va darkish-shaqoi va su’il qazoi va shatamatil a’dai”.

“Subhanallohi va bihamdihi. Subhanallohil ’aziym”.

“Laa ilaha illa anta. Subhanaka inni kuntu minaz-zolimiyn”.

“Laa havla va laa quvvata illa billahil ’aliyil ’aziym”.

Davron NURMUHAMMAD