Shu yilning 15-16 dekabr kunlari Qohira shahrida xalqaro fatvo kuni munosabati bilan “Fatvo va ma’naviy xavfsizlikni himoya qilish” mavzusi bo‘yicha ilk anjuman o‘tkazildi. Unda dunyoning turli mamlakatlaridan 100 dan ziyod ulamo va fatvo mutaxassislari qatnashdi.
Konferensiyaning asosiy maqsadi turli g‘oyaviy tahdidlardan muhofazalanish uchun birgalikda harakat qilish va jamiyatlarda tinchlikni mustahkamlash sanaladi.
Mazkur anjumanda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisining birinchi o‘rinbosari Homidjon domla Ishmatbekov va Fatvo markazi mutaxassisi Habibulloh domla Jo‘raboyev ishtirok etdi.
Xalqaro anjumanda Homidjon domla mavzu doirasida ma’ruza qilib, unda, jumladan, fatvolar islom olamida naqadar ahamiyatli ekani, noto‘g‘ri fatvolar musulmonlar o‘rtasida bo‘linishga olib kelayotgani, bu esa mo‘tadillikka asoslangan Islom ruhiga zidligi, bu borada Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: "Fatvoga jur’atli bo‘lganlaringiz do‘zahga jur’atli bo‘lganingizdir", deganlari, sahobalar esa fatvo berishda juda ehtiyotkor bo‘lganlari, ular xatoga yo‘l qo‘yishdan qo‘rqib fatvo berishdan saqlanganlari, shu bois, bu ulug‘ vazifada turish qat’iy shart-sharoitlarni taqozo etishi, ularning eng muhimi bilim va malakani chuqurlashtirish, voqelikni anglash, havoyi nafslardan xoli bo‘lish lozimligini alohida ta’kidladilar.
Shuningdek, Homidjon domla mazkur yo‘nalishdagi muammolarning oldini olish maqsadida, fiqhiy akademiyalar va diniy idoralarning hamkorligini kuchaytirish, ularni ilmiy salohiyat va katta tajribaga ega bo‘lgan malakali olimlardan iborat mutaxassislar bilan ta’minlash zarurligi, shuningdek, zamon o‘zgarishlariga hamnafas, mustahkam ilmiy asosga ega oqilona fatvo madaniyatini keng yoyish borasidagi sa’y-harakatlarni birlashtirish muhimligini qayd etdilar.
Ma’ruza davomida mamlakatimizdagi diniy-ma’rifiy sohada, jumladan, fatvo yo‘nalishida amalga oshirilayotgan ishlar, xususan, O‘zbekiston musulmonlari idorasi huzuridagi Markaziy Osiyoda yagona Fatvo markazi tashkil etilgani, unda 20 nafar ulamo faoliyat yuritayotgani, keyingi yillarda qardosh xalqlar Diniy idoralari va Turkiy davlatlar ulamolari bilan yaqin hamkorlik qilinayotgani haqida ma’lumot berdilar.
Anjuman yakunida tegishli qaror va tavsiyalar qabul qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
#Maqola #Ixtilof #G‘uluv
Islomda "g‘uluv" din ilmini anglashda haddan oshishdir. Alloh taolo bunday ogohlantiradi: "Ayting: "Ey ahli kitoblar! Diningizda haddan oshmangiz va oldindan adashgan va ko‘plarni adashtirgan hamda to‘g‘ri yo‘ldan chalg‘iganlarning havoyi nafslariga ergashmangiz!" (Moida surasi, 77-oyat).
Rasululloh alayhissalom "Alloh taolo shariatda ziyoda chuqur ketuvchilar halok bo‘ldilar", deb uch marta aytishlarida, dinda haddan tashqari ziyodalik qilish insonni halok qilish bilan teng ekanligidan ogohlantirmoqdalar.
Dinda g‘uluvga ketish musulmon jamiyatlarida ixtilof va guruhbozlikka, fitnaga va oxir-oqibat aqidaning buzilishiga olib keladi. Islom tarixida xavorij, mo‘tazila va boshqa oqim va toifalarning vujudga kelishi ham, asosan, dinda g‘uluvga ketish natijasida sodir bo‘lgan.
Ayni vaqtda, g‘uluvga berilganlar dinni o‘ta og‘ir va mashaqqatli tushuntirganlari bois odamlar to‘g‘ri yo‘ldan adashib, undan bezib qoladilar. Dinda g‘uluvga ketish haqida so‘z yuritilganda aqidaparast oqimlarning aqidaviy masalalarda g‘uluvga ketganlari va ularning xatolari hamda bu e’tiqodlari sof islomiy ta’limotlarga naqadar zid ekanini eslamasdan iloji yo‘q.
G‘uluvga ketish, sarkashlik, itoatsizlik, manmansirash kabi illatlardan xoli bo‘lgan o‘tmish ajdodlarimiz dinimizni asrab-avaylab, bizgacha yetkazdilar. Shunday ekan, dinning musaffoligini asrash va uni kelajak avlodga asl xolicha yetkazish bizning vazifamizdir.
Abdug‘offor Hakimov, Mingbuloq tumani "Qo‘sh qishloq" jome masjidi imom-xatibi