Shu yilning 15-16 dekabr kunlari Qohira shahrida xalqaro fatvo kuni munosabati bilan “Fatvo va ma’naviy xavfsizlikni himoya qilish” mavzusi bo‘yicha ilk anjuman o‘tkazildi. Unda dunyoning turli mamlakatlaridan 100 dan ziyod ulamo va fatvo mutaxassislari qatnashdi.
Konferensiyaning asosiy maqsadi turli g‘oyaviy tahdidlardan muhofazalanish uchun birgalikda harakat qilish va jamiyatlarda tinchlikni mustahkamlash sanaladi.
Mazkur anjumanda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisining birinchi o‘rinbosari Homidjon domla Ishmatbekov va Fatvo markazi mutaxassisi Habibulloh domla Jo‘raboyev ishtirok etdi.
Xalqaro anjumanda Homidjon domla mavzu doirasida ma’ruza qilib, unda, jumladan, fatvolar islom olamida naqadar ahamiyatli ekani, noto‘g‘ri fatvolar musulmonlar o‘rtasida bo‘linishga olib kelayotgani, bu esa mo‘tadillikka asoslangan Islom ruhiga zidligi, bu borada Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: "Fatvoga jur’atli bo‘lganlaringiz do‘zahga jur’atli bo‘lganingizdir", deganlari, sahobalar esa fatvo berishda juda ehtiyotkor bo‘lganlari, ular xatoga yo‘l qo‘yishdan qo‘rqib fatvo berishdan saqlanganlari, shu bois, bu ulug‘ vazifada turish qat’iy shart-sharoitlarni taqozo etishi, ularning eng muhimi bilim va malakani chuqurlashtirish, voqelikni anglash, havoyi nafslardan xoli bo‘lish lozimligini alohida ta’kidladilar.
Shuningdek, Homidjon domla mazkur yo‘nalishdagi muammolarning oldini olish maqsadida, fiqhiy akademiyalar va diniy idoralarning hamkorligini kuchaytirish, ularni ilmiy salohiyat va katta tajribaga ega bo‘lgan malakali olimlardan iborat mutaxassislar bilan ta’minlash zarurligi, shuningdek, zamon o‘zgarishlariga hamnafas, mustahkam ilmiy asosga ega oqilona fatvo madaniyatini keng yoyish borasidagi sa’y-harakatlarni birlashtirish muhimligini qayd etdilar.
Ma’ruza davomida mamlakatimizdagi diniy-ma’rifiy sohada, jumladan, fatvo yo‘nalishida amalga oshirilayotgan ishlar, xususan, O‘zbekiston musulmonlari idorasi huzuridagi Markaziy Osiyoda yagona Fatvo markazi tashkil etilgani, unda 20 nafar ulamo faoliyat yuritayotgani, keyingi yillarda qardosh xalqlar Diniy idoralari va Turkiy davlatlar ulamolari bilan yaqin hamkorlik qilinayotgani haqida ma’lumot berdilar.
Anjuman yakunida tegishli qaror va tavsiyalar qabul qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar, Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin!
Qalbim sururi, ko‘zim quvonchi bo‘lgan aziz farzandim! Siz dunyoga kelganingizda mendanda baxtli inson yo‘q edi. Ilk bor mustaqil qadam bosganingiz, “dadajon” deb, erkalanganingiz, telefon qilib “dada uyga qachon kelasiz?” deganingiz kechagidek yodimda.
Ko‘z ochib yumguncha bir zumda ulg‘aydingiz... Maktabda tengqurlaringiz orasida tarbiyangiz bilan ajralib turardingiz.
Yoshligingizdan orzu qilgan Toshkent Islom institutining talabasi bo‘lish baxtiga erishsin deya kechalari onangizning yig‘lab qilgan duolari, “Allohim farzandimga manfaatli ilm bergin” deb qilgan iltijolarim ijobat bo‘lganini eshitganimda ko‘z yoshlarimni tiyolmagandim. Yuzlab qorako‘zlar ichidan talaba bo‘lish baxti sizga nasib bo‘lgani uchun Robbimga hamdlar aytdim.
Mana oradan 4 yil o‘tdi. Bugun bu fayzli va muborak dargohni tark etmoqdasiz.
Ey Farzandim! Bugun fursatdan foydalanib, Sizga kichik bir nasihatni qilmoqchiman. Unga umringizning oxirgi lahzalarigacha amal qilishingizga Alloh tavfiq berishini so‘rab qolaman.
Aziz dilbandim! Siz endigina 4 bahorni ko‘rgan bolakay edingiz. Jajji qo‘llaringizdan tutib sizni bog‘chaga olib ketardim. Shunda do‘kondagi mashina o‘yinchog‘ini ko‘rib qolib, olib bering deb rosa xarxasha qilgandingiz. Olib berishni juda istardimku, ammo afsuski oldimda shu kichkinagina o‘vinchoqni olib berishga ham pulim yo‘q edi....Jonimni so‘rashsa sizga berishga tayyorman bolam... o‘zimdan afzal inson bo‘lishingiz uchun bor imkoniyatimni ishga solib harakat qilaman. Ba’zan duoda o‘zimni unutsamda, sizni aslo unutmayman.
Oradan yillar o‘tib, Rasulimiz alayhissalomning sunnatlariga muvofiq nikoh to‘yingizni o‘tkazdik. Shu kuni sizni muborak etgani so‘zga chiqqanimda sizga mendan arazlab, hatto gaplashmay qo‘yishingizga sababchi o‘sha kichkina mashinani topshirganimda juda uyalib, yuzlaringiz qizarib ketgandi...
Jonim bolam, niyatim sizni uyaltirish emas... Sizga faqat yaxshiliklarni tilayman. Sizga butun umringiz va oxiratingiz uchun kerak bo‘ladigan muhim bir saboqni amaliy tarzda yetkazgim keldi, xolos...
Unutmangki, kunlar o‘tib Allohning huzuriga qaytarilasiz. Bir kun aniq Robbimizning oldida turamiz. Alloh taolo har birimizning qilgan amalimizni birma-bir hisob-kitob qiladi. Shunday kunda ummati Muhammad bo‘lgan siz dilbandim amallaringizning juda oz va kichkinaligi bilan butun xaloyiqning oldida uyalib qolmang! Buning uchun har bir amalingizni xolis Alloh taolo uchun qiling! Hech kimni g‘iybat qilmang, boshqalarga hasad qilmang!
Unutmangki, siz Alloh taoloning dinini yetkazishdagi omonatdorsiz. Ulug‘ zotlarga ilm beshigi bo‘lgan ma’hadning vakilisiz. Siz ularga so‘zsiz munosib bo‘lishingiz kerak. Zero, xalqimiz muborak Islom dinimizni – imom timsolida ko‘radi.
Bizni zalolatdan hidoyatga, zulmatdan yorug‘likka, jaholatdan ma’rifatga, baxtsizlikdan saodatga olib chiqqan, bu yo‘lda mollarini ham, jonlarini ham ayamagan, hamisha faqat biz bevafo ummatning g‘amida bo‘lgan sevikli Payg‘ambarimiz Muhammad Rasululloh sollallohu alayhi vasallam nimaga buyurgan bo‘lsalar shuni mahkam tuting, nimadan qaytargan bo‘lsalar undan tiyiling. Hadislarini yodlashga haris bo‘ling, hayotlari, sifatlari, xulqlari va yo‘llarini ko‘proq o‘rganing va ularga amal qiling.
Aslo erishgan yutug‘ingiz bilan cheklanib qolmang. Kimdir yoki nimadir uchun ilm olmang. Eng muhimi – ilm ibodat ekanini unutmang!
Qur’onni qo‘lingizdan qo‘ymang. Qur’onga muhabbatli bo‘ling!
Jigarporam, musofirchilik, ota-onadan uzoqda yurish, ularga bo‘lgan mehrni ham uzoqlashtirmasin. Unutmangki, biz sizni yaxshi ko‘ramiz, siz bizning hamisha qalbimizda, duolarimizdasiz.
Sizni ko‘rishimiz bolaligingizni, baxtli onlaringizni, quvonch bilan yugurib quchog‘imizga o‘zingizni otishingizni yodimizga soladi.
Siz kelmay qo‘ysangiz bizning yuraklar siqilib, sog‘inchdan va xavotirdan jam bo‘lmaydi.
Sizdan yagona iltimosimiz shuki, duolaringizda doimo eslab, Alloh taolodan bizga rahm-shafqat so‘rang. Qaniydi, Jannatda barcha ota-onalar qatorida turganimizda ismlarimiz bilan chaqirilib, “farzandingiz Qur’on yodlab, qilgan solih amallari uchun sizga mukofot – izzat toji kiydiriladi” deganini eshitsak edi... Bu bizning eng buyuk orzuimiz.
Alloh taolo barchamizni jannatda birga qilsin! Izzat tojini kiyadigan zotlardan qilsin! Omiyn.
Davron NURMUHAMMAD