Financial Times ushbu mavzu bo‘yicha ko‘plab tadqiqotlarni tahlil qilgan holda shunday xulosaga keldi.
Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti va Xalqaro mehnat tashkilotining hisob-kitoblariga ko‘ra, har yili ruhiy tushkunlik va tashvish tufayli 12 milliard ish kuni yo‘qotiladi. Bu esa jahon iqtisodiyotiga 1 trillion dollar zarar keltiradi.
Ruhiy salomatlikning yomonlashuv jarayoni COVID-19 pandemiyasi bilan kuchaydi, deyiladi maqolada. Qayd etilishicha, 2020-2021 yillarda dunyoda depressiya holatlari 25 foizga oshgan. JSST odamlarning ruhiy salomatligi bugungi kunga qadar 2019 yil darajasiga qaytmaganini aytmoqda.
Deloitte tadqiqotlari shuni ko‘rsatadiki, ruhiy salomatlik muammolari biznesda, ayniqsa, moliya va sug‘urta sohasida ishlaydigan odamlar orasida keng tarqalgan.
Ulamolar biror bir mazhabga ergashish borasida Quron oyatlari va hadisi shariflardan ishoralar keltirib aytishadiki,«...Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, ahli zikrlardan so‘rangiz» (16:43).
Huzayfa roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilgan hadisda: «Men sizlarning orangizda yana qancha qolishimni bilmayman. Shunday ekan, mendan so‘ng u ikkisi: Abu Bakr va Umarga iqtido qiling» (Termiziy, Ibn Moja, Ahmad), deyilgan.
Imom Muslim «Sahih» asarining sharhlovchisi Imom Navaviy muayyan imomga taqlid qilishning shartligini sharhlab: «Sabab shundaki, mazhablardan birini tanlashga ruxsat berish kishilarni, ular o‘z xohishlariga mos keladigan oson narsaga ergashishiga olib keladi. Ular halol va harom, ruxsat etilgan va man etilgan narsalarning orasidan o‘zlariga mosini tanlaydilar. Bu mazhablar osonlashtirilmagan, tizimlashtirilmagan yoki mashhur bo‘lmagan ilk islom davridan farqli ravishda mas’uliyat tashvishidan ozod qilishga olib keladi. Shular asosida kishi o‘zi qat’iy ravishda amal qiladigan mazhablardan birini tanlashi lozim bo‘ladi», degan .Boshqa manbada: «Bu ummat ijmo qilgan, to‘g‘irlangan, yozib qo‘yilgan to‘rt mazhabdir. Bizning kunimizgacha odamlar unga taqlid qilishib o‘zlarini o‘shandan deb hisoblaydilar. Bunda, ayniqsa, qat’iyatlilik kamaygan, xohishlarimiz ongimizga o‘rnashgan va odamning ahmoqona ehtirosi xuddi fazilat sifatida qaraladigan bugungi kunda, ko‘pgina aniq ustunlik bor», deb yozgan.
Yangi Namangan tumani "Abdulloh ibn Mas’ud" jome masjidi
imom-xatibi Sh.To‘xtabayev