Er o‘z ayolidan so‘radi:
«Erkak uylanganda nima yo‘qotadi va nima topadi?»
Ayoli tabassum bilan javob berdi:
«Erkak o‘z yolg‘izligini, kichik qarorlarni mustaqil qabul qilish erkinligini va yangi mas’uliyatlari haqida o‘ylamasdan harakat qilish qobiliyatini yo‘qotadi. Bunga javoban esa, hayotidagi sherikni, farzandlarining onasini va hayotda iliqlik ufurib turgan uyni topadi».
Er kulib so‘radi: «Unda baxt-saodatchi?»
Ayoli tabassum bilan javob berdi: «Baxt-saodat, azizim, bu o‘zimiz yaratadigan narsa. Agar nikoh biz uchun majburiyatlarni, xursandlikni va muvaffaqiyatni bo‘lishishni anglatsa, biz baxtli bo‘lamiz. Ammo agar biz unga yo‘qotish sifatida qarasak, doimo norozilik hissini tuyamiz».
Er uning so‘zlarini mulohaza qilib, yana so‘radi: «Sen meni ko‘proq sevasanmi yoki bolalaringni?».
Ayoli ikkilanmay javob berdi: «Bolalarimni».
Er ajablanib so‘radi: «Nega?».
Ayoli javob berdi: «Chunki ular mening bir bo‘lagim, qonim va jonim».
Er kulib: «Unda men-chi?».
Ayoli kulib javob berdi: «Siz esa bu turmushimdagi sheriksiz, ba’zan meni xursand qilasiz, ba’zan esa asabimni buzasiz!».
Bu suhbatdan so‘ng er o‘ylanib qoldi: «Rostdan ham er-xotin munosabati qurbonliklar ustiga quriladimi va bu qurbonliklar qadrlanadimi?».
Jamiyatimizda ayol oilaning asosiy tirgaklaridan biri hisoblanadi. U kechalari uyqusiz qoladigan ona, ovqat tayyorlaydigan, bolalarini o‘qitadigan, tarbiyalaydigan, uyni tozalaydigan, g‘amxo‘rlik qiladigan va qo‘llab-quvvatlaydigan ayoldir. U hayotning barcha og‘irliklarini jimgina o‘z yelkasida ko‘taradi va charchoqqa qaramay, tabassum qilib yashaydi.
Shunga qaramay, bordiyu oila a’zolaridan biri muvaffaqiyatsizlikka uchrasa, barmoqlar darhol ayolga qaratiladi:
— Bolaning o‘qishi orqaga qolsa, «Ona qayerda?» deyishadi.
— Bolaning xulqi yomon bo‘lsa, «Ona uni tarbiyalamabdi!» deyishadi.
— Erning hayotidan qoniqmaganligida, «Xotin yetarli e’tibor bermabdi!» deyishadi.
— Uy tartibsiz bo‘lsa, «Ona o‘z vazifasini bajarmabdi!» deyishadi.
Ammo haqiqat shuki, ayol oilada ulkan rol o‘ynaydi. U haqiqiy maktab, hatto undan ham ustundir. U — jarohatni davolovchi shifokor, qadriyatlarni singdiruvchi murabbiy, maslahat beruvchi maslahatchi va kattayu kichikka g‘amxo‘rlik qiluvchi mehribon inson.
U hayot hikmatini saqlaydigan kutubxona, mehr-muhabbatni beg‘araz baxsh etadigan yurak, oilaning suyanchig‘i bo‘lgan qo‘llab-quvvatlovchi ustundir.
Shuning uchun, kattayu kichik mas’uliyatlarni zimmasiga olgan, o‘z tinchligi va baxt-saodatidan boshqalar uchun voz kechadigan, barcha qiyinchiliklarga qaramay atrofidagi insonlarga xursandlik ulashadigan ayolga chuqur hurmat bilan e’tibor qaratmoq lozim.
Ey ayol, tabassum qil va o‘zing bilan faxrlan. Chunki sen avlodlarni tarbiyalovchi, dunyodagi kuch va muhabbat manbaisan.
Homidjon domla ISHMATBЕKOV
Saudiyalik bir shifokor ayol hikoya qiladi: "Muhammad ismli yoshi taxminan o‘ttizlarda bo‘lgan bir yigit qabulimga keldi. Uning yonida onasi bor edi — u undan qochmoqchi bo‘lar, u esa uni bag‘riga bosardi.
Onasi ro‘molini uloqtirardi, u esa qaytadan joyiga to‘g‘irlab qo‘yardi. Uning qo‘llarini tishlar, tirnardi, yuziga tuflardi — u esa jilmayardi.
Onasi shifoxonaga kirdi-yu, ro‘molini uloqtirib, aqli yo‘q majnun odam kabi kulib, shifokorning stoli atrofida yugurib aylana boshladi.
Shunda men so‘radim:
— Bu kim?
— Onam, — dedi u.
— Unga nima bo‘lgan?
— Ular shu hollarida, aqlsiz tug‘ilganlar, — dedi u.
— Unday bo‘lsa, siz qanday tug‘ilgansiz?
— Bobom ularni otamga olib bergan ekanlar, shoyad farzandli bo‘lar deb. Otam bir yildan so‘ng uni taloq qilgan ekanlar. Onam menga homilador bo‘lgan ekanlar. So‘ng men tug‘ilganman.
— Qachondan beri ularga qaraysiz, parvarish qilasiz?
— O‘n yoshimdan beri. Ularga ovqat tayyorlayman, qarayman. Uxlamoqchi bo‘lsam, chiqib ketib qolsalar qidirib yurmayin deb oyog‘imni oyoqlariga bog‘lab uxlayman...
— Nega bugun bu yerga olib keldingiz?
— Ularning qon bosimlari yuqori, qandli diabet kasallari bor.
Onasi kulib:
— Kartoshka ber, — dedi.
U berdi. Onasi yuziga tufladi. U kulib, yuzini tozaladi.
Shunda men so‘radim:
— U sizga ona ekanini biladilarmi, sizni taniydilarmi?
— Yo‘q, vallohi, men o‘g‘lilari ekanimni bilmaydilar. Lekin Yaratgan Robbim biladiki, u zot mening onamdirlar.
Onasi qarab turib:
— Ey o‘g‘lim, sen yolg‘onchisan! Nega meni Makkaga olib bormayapsan? — dedi.
U esa:
— Payshanba kuni olib boraman deb aytmadimmi, onajon? Payshanba kuni boramiz — dedi.
Men so‘radim:
— Uning zimmasidan (aqli joyida emasligi sabab) soqit bo‘lsa, Makkaga olib borish kerakmi?
U javob berdi:
— Opa, onam bilan Robbimning huzuriga hisobda turganimizda: “Muhammad, nega meni Makkaga olib bormagan eding?” — deyishini xohlamayman.
Men Robbimga qarata: “Robbim, men onamni yelkamda opichlab ko‘tardim, tavof qildirdim, zamzam ichirdim, Ka’baga qaratib qo‘ydim”, deyishni xohlayman.
Yana: “Allohim! Garchi ularning aqllari bo‘lmagan bo‘lsada, mening onam ekanlarini albatta Sen bilguvchisan!”, deyishni istayman”, dedi.
Men jim bo‘lib qoldim, ko‘zim yoshga to‘ldi. So‘ngra unga:
— Onangga ko‘rsatgan bu ehtiroming uchun Alloh senga ajru mukofotlar ato etsin! Bugungiday ota-onaga yaxshilik qilishni ko‘rmaganman.
U esa javob berdi:
— Men bu ishimni (kuni kelib) farzandlarim ham menga shunday muomala qilishlari umidila qilapman. Chunki birrul volidayn (albatta qaytadigan) qarzdir".