Bismillahir Rohmanir Rohiym
1. Ularning huzurida telefonni o‘chirish.
2. So‘zlariga diqqat bilan quloq solish.
3. Ularning fikrini qabul qilish.
4. Suhbatlariga qiziqish bilan munosabatda bo‘lish.
5. Ularning yuziga kamtarona va e’zoz bilan boqish.
6. Ularga doimo maqtov va iliq gaplar aytish.
7. Quvonchli yangiliklarni ular bilan baham ko‘rish.
8. Salbiy xabarlarni aytmaslik.
9. Ularning yaqin do‘stlarini maqtash va hurmat qilish.
10. Ular bajargan ishlarini doimo esga olib, maqtash.
11. Bir gapni qayta-qayta gapirsalar ham diqqat bilan eshitish.
12. Ularga og‘ir bo‘lgan o‘tmish voqealarini esga solmaslik.
13. Keraksiz gaplarni gapirishdan o‘zini tiyish.
14. Ular bilan kamtarona holda o‘tirish.
15. Ularning fikriga bepisanlik bilan qaramaslik yoki inkor etmaslik.
16. So‘zlarini bo‘lmaslik, ularni erkin gapirishiga imkon berish.
17. Ularning yoshini hurmat qilish va nevaralar bilan bezovta qilmaslik.
18. Nevaralarni ularning oldida tergamaslik.
19. Ular bergan nasihat va ko‘rsatmalarni qabul qilish.
20. Ular huzurida ularni asosiy shaxs deb bilish.
21. Ularning oldida ovozni ko‘tarmaslik.
22. Ularning oldida yoki ulardan avval yurmaslik.
23. Ulardan avval ovqat yemaslik.
24. Ularning yuziga tik qaramaslik.
25. Ularning qadriga yetib, ulardan faxrlanish.
26. Ularning oldida oyoqlarni uzatmaslik yoki orqa o‘girmaslik.
27. Ularni haqorat qilib, ularga malomat keltirmaslik.
28. Ularning haqqiga har doim duo qilish.
29. Ularning huzurida charchaganlikni yoki dilxiralikni namoyish qilmaslik.
30. Ular xatoga yo‘l qo‘ygan bo‘lsa, ularni kulgiga olmaslik.
31. Ular so‘ramasdan oldin ularga xizmat qilish.
32. Ulardan xafa bo‘lmaslik va ularni muntazam ravishda ziyorat qilish.
33. Ularning oldida go‘zal va xushmuomala so‘zlarni tanlab gapirish.
34. Ular yaxshi ko‘rgan ismlar bilan chaqirish.
35. Ularni hamma narsadan va barcha insonlardan ustun qo‘yish.
Ota-ona – yer ustidagi xazinaki, yer ostiga ko‘chishga yaqin qolgan. Allohim, ularning umrini sog‘liq va ibodatda uzun qil!
Omin, yo Robbim!
Homidjon domla ISHMATBЕKOV
#Maqola #Ixtilof #G‘uluv
Islomda "g‘uluv" din ilmini anglashda haddan oshishdir. Alloh taolo bunday ogohlantiradi: "Ayting: "Ey ahli kitoblar! Diningizda haddan oshmangiz va oldindan adashgan va ko‘plarni adashtirgan hamda to‘g‘ri yo‘ldan chalg‘iganlarning havoyi nafslariga ergashmangiz!" (Moida surasi, 77-oyat).
Rasululloh alayhissalom "Alloh taolo shariatda ziyoda chuqur ketuvchilar halok bo‘ldilar", deb uch marta aytishlarida, dinda haddan tashqari ziyodalik qilish insonni halok qilish bilan teng ekanligidan ogohlantirmoqdalar.
Dinda g‘uluvga ketish musulmon jamiyatlarida ixtilof va guruhbozlikka, fitnaga va oxir-oqibat aqidaning buzilishiga olib keladi. Islom tarixida xavorij, mo‘tazila va boshqa oqim va toifalarning vujudga kelishi ham, asosan, dinda g‘uluvga ketish natijasida sodir bo‘lgan.
Ayni vaqtda, g‘uluvga berilganlar dinni o‘ta og‘ir va mashaqqatli tushuntirganlari bois odamlar to‘g‘ri yo‘ldan adashib, undan bezib qoladilar. Dinda g‘uluvga ketish haqida so‘z yuritilganda aqidaparast oqimlarning aqidaviy masalalarda g‘uluvga ketganlari va ularning xatolari hamda bu e’tiqodlari sof islomiy ta’limotlarga naqadar zid ekanini eslamasdan iloji yo‘q.
G‘uluvga ketish, sarkashlik, itoatsizlik, manmansirash kabi illatlardan xoli bo‘lgan o‘tmish ajdodlarimiz dinimizni asrab-avaylab, bizgacha yetkazdilar. Shunday ekan, dinning musaffoligini asrash va uni kelajak avlodga asl xolicha yetkazish bizning vazifamizdir.
Abdug‘offor Hakimov, Mingbuloq tumani "Qo‘sh qishloq" jome masjidi imom-xatibi