Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Iyun, 2025   |   9 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:08
Quyosh
04:51
Peshin
12:27
Asr
17:35
Shom
19:56
Xufton
21:32
Bismillah
05 Iyun, 2025, 9 Zulhijja, 1446

Haromdan qalbi Alloh uchun xolis bo‘lganlargina qaytadi

03.01.2025   2251   4 min.
Haromdan qalbi Alloh uchun xolis bo‘lganlargina qaytadi

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Payg‘ambarlar qissasidagi eng go‘zal hissiyot – ularning ham biz kabi inson bo‘lganliklaridir. Alloh taolo bizga iymon inson tabiatini o‘zgartirmasligini, balki uni tarbiya qilishini anglatishni xohlayapti. Iymon shahvatlarni vayron qilmaydi, balki ularni tartibga soladi!

Nuh alayhissalom o‘g‘illarining cho‘kayotganidan qiynaldi. Otalik tuyg‘usi bilan o‘g‘lini himoyasi uchun Allohga munojot qildi. Ammo Robbi bundan qaytargach, to‘xtadi. Muso alayhissalom sehrgarlar arqon va asolarini tashlaganida qo‘rqdi. U kishining iymoni zaif emas edi. Ammo u kishi ham inson edi. Insonligiga borib qo‘rqdi. Alloh bilan roz aytib qavmi oldiga qaytganida ularning buzoqqa ibodat qilayotganini ko‘rib g‘azablandi. Qo‘lidan Tavrot lavhlari tushib ketdi. Zero, ba’zi bir holatlar insonni insonlik chegarasidan chiqarib yuboradi!

Olamlarning sayyidi bo‘lmish Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ham boshqa payg‘ambar birodarlari kabi bashar edilar. Inson ekanliklarini aytishdan uyalmas edilar. Insonlik nuqson emas. Aksincha, ana shu jihatning o‘z mo‘jiza bo‘ladi. Hislaring bilan, tashvishlaring bilan, mahzunliging bilan, qayg‘ung bilan insonligingcha qolib, so‘ngra olamni o‘zgartirishga harakat qilishing mo‘jizadir!

Bir kuni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalarga dedilar:

«Men ham insonman. Mening huzurimga xusumatlashib kelasizlar. Ehtimol ba’zingiz boshqangizdan dalil keltirishda mohirroq bo‘lar. Men eshitganimga ko‘ra uning foydasiga hukm chiqaraman. Men kimga bir haqni hukm qilsam, demak, unga do‘zaxdan bir parchani kesib beribman. Istasa uni olsin, istamasa tashlasin!».

Qozining huzuriga xusumatlashib kelgan ikki kishining biri ehtimol gapga usta bo‘lib, boshqasi ojiz bo‘ladi. Qozi gapga usta insonning chiroyli dalil keltirgani uchun uning daliliga qarab uning foydasiga hukm chiqaradi. Endi Savol: Qozining hukmi halolmi yoki harom?

Allohga qasamki, Nabiy sollallohu alayhi vasallamning chiqargan hukmlari kishiga birodarining haqqini yeyishni halol qilib bermaydi. Qozining hukmini qo‘yavering!

Bugungi musulmonlar mubtalo bo‘lgan narsalardan biri shuki, kishilar halolni qiladilar, ammo haromdan saqlanmaydilar. Avvalgilar dinni halolni qilishdan ko‘ra ko‘proq haromdan saqlanishda deb bilishar edi!

Molik ibn Dinor rohimahulloh aytadi: «Kishining yuz ming dirham sadaqa qilganidan, harom bo‘lgan bir dirhamni tark qilgani yaxshiroqdir!».

Halolni yaxshi ham, yomon ham, solih ham, osiy ham qilaveradi. Ammo haromdan faqatgina qalbi Alloh uchun xolis bo‘lganlargina qaytadi.

Bir firibgarlik bilan kun ko‘rib, ko‘p odamni chuv tushirgan kishi oynai jahondan o‘zining haj va umra qilganini, sadaqa qilganini aytyapti. Ehtimol uning gapi rostdir. Ammo u shuni bilishi kerakki, birovning haqini aldov bilan o‘zlashtirishni to‘xtashi uning qilgan haj va umrasidan yaxshiroqdir!

Yolg‘onchi va xiyonatkor savdogar yetimni kafillikka olishi mumkin. Bu ulug‘ ish. Ammo uning xiyonatdan va yolg‘ondan saqlanishi, kishilarning molini harom yo‘l bilan yeyishdan saqlanishi bundan ham ulug‘roq ishdir. Chunki Alloh taolo pokiza Zotdir. Pokiza narsalarni qabul qiladi!

Tungi bar sohibi bo‘lgan kishi masjid ochganidan, uning qurilishiga hissasini qo‘shganidan gapiradi. Ammo uning o‘z tungi barini yopishi Alloh uchun masjid bino qilganidan suyukliroqdir!

Nasha yoki mast qiluvchi ichimliklar sotadigan kishi Ramazonda iftorlik qilib berganini gapiradi. Aslida uning nasha va aroq sotishni tark qilishi Ramazonda iftorlik qilib berganidan yaxshiroqdir!

Toat maqtalgan bo‘lsa-da, haqiqiy amaliy iymon toatda emas, gunohlardan saqlanishdadir!

Abdulqodir Polvonov

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

INSON QADRINING YANA BIR YAQQOL IFODASI

04.06.2025   6894   2 min.
INSON QADRINING YANA BIR YAQQOL IFODASI

Munosabat

Insonning qalbi birgina shirin so‘zdan quvonib, to‘lqinlanib ketadi: yayraydi, yashnaydi, boshqalarga ham ezgulik sog‘inadi, shodlik va baxt ulashadi.

Joriy yilning 31 may sanasida Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev Haj ziyorati uchun Makkai mukarramada bo‘lib turgan O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy shayx Nuriddin Xoliqnazar bilan telefon orqali muloqot qilib, hojilar holidan xabar olgani qalblarimizga surur, xursandchilik va shukronalik baxsh etdi. Davlatimiz rahbari barcha ziyoratchilarga salom yo‘llab, yurtimizga sog‘-omon kelishlarini tiladi. Unutilmas bu voqelik hojilarimizni behad sevintirdi.

Shukrki, mamlakatimizda tinchlik-totuvlik barqaror. Har bir inson hayotdan rozi bo‘lib, baxtli-saodatli umr kechirishi uchun barcha imkoniyatlar mavjud. Mehnat qilgan, harakat qilgan farovon hayot kechirmoqda. O‘z orzu niyatlariga yetmoqda. Albatta, bunda osoyishtalik ne’matining o‘rni beqiyos.

Yangi O‘zbekistonning har tongi taraqqiyot tongi sifatida otmoqda. Barcha sohalarda yangilik va yaxshiliklar bo‘lmoqda. Jumladan, Haj va Umra tadbirlarini yuqori saviyada tashkil etish, mo‘min-musulmonlarning ushbu ibodatlarini chiroyli ado etishlari uchun sharoit va qulayliklar yangi bosqichga olib chiqildi.

Xususan, bu yilgi haj mavsumiga yuqori darajada tayyorgarlik ko‘rildi. Makkai mukarrama hamda Madinai munavvara, qolaversa, Mino vodiysida ziyoratchilar uchun barcha sharoit hozirlandi. Issiq kunlarda yurtdoshlarimizga qo‘shimcha qulaylik yaratish maqsadida Arafot hududidagi chodirlar yopiq tarzda barpo etildi. Ularning atrofi issiq o‘tkazmaydigan panellar bilan o‘raldi, ichkariga sovutish tizimi o‘rnatildi, gilam va to‘shaklar solindi.

Mamlakatimiz hojilariga ko‘rsatilayotgan e’tibor, ular uchun yaratilgan qulayliklarni Saudiya Arabistonining haj ishlari mas’ullari va o‘zga yurt hojilari ham e’tirof etib, havas bilan qaramoqda.

Ayni paytda ziyoratchilarga 300 dan oshiq guruh rahbari, 50 nafar oliy toifali shifokor, 10 dan ziyod oshpaz va boshqa mutaxassislar xizmat ko‘rsatib, hamrohlik qilmoqda.

Ziyoratchilarimiz berilayotgan e’tibor va g‘amxo‘rlikdan mamnun bo‘lib,  Yaratgandan mamlakatimiz tinchligi, xalqimiz farovonligini so‘rab duo qilmoqda.

Zotan, yurtimizda “Inson qadri uchun” degan ulug‘vor g‘oya barcha islohotlarning asosini tashkil etayotgan ayni pallada hojilarimiz ham ushbu jarayonga o‘z hissalarini qo‘shish, yurtimizga qaytgandan so‘ng bor kuch-g‘ayratlarini yurt tinchligi va taraqqiyoti, oilalar totuvligini ta’minlash, yoshlar ta’lim-tarbiyasi bilan shug‘ullanish, ehtiyojmandlarga ko‘mak berishdek savobli ishlarga safarbar etishlarini ta’kidlamoqdalar.

 

Zayniddin ESHONQULOV,

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi

o‘rinbosari.

Maqolalar