Men ish stolimga o‘tirib, o‘yga tolib qoldim. Ko‘zlarim birdan qog‘ozlar ustidan turgan qandaydir kichik bir narsani ko‘rib qoldi, u kunjut donasiday kichik edi. O‘zimcha: "Farrosh stolni yaxshi tozalamagan ko‘rinadi", deb o‘yladim. Barmoqlarimni uzatib, uni chetga surib tashlashga urindim. Ammo o‘sha "kunjut donasi" qo‘limdan qochib, havoda uchib ketdi. Shunda tushundimki, bu kichkina kapalak ekan. Ehtimol, u uxlayotgan yoki horg‘in holda dam olayotgan bo‘lgan, mening qo‘lim yaqinlashganini his qilganida uchib ketdi. Qizig‘i, men uning qanotlarini ham ko‘ra olmadim. Uning qanotlari shu qadar nozik ediki, go‘yo ko‘zga ko‘rinmas edi! Hatto uning boshi qayerda, dum qismi qayerda – buni ham ajratish qiyin. Unda hayot uchun zarur bo‘lgan barcha tizimlar mavjud, ammo inson ko‘zi ularni ko‘ra olmaydi.
O‘zimcha o‘yladim: "Ammo uning Yaratuvchisi uni ko‘radi, oziqlantiradi, suv berib yashash uchun kerak bo‘lgan barcha narsa bilan ta’minlaydi!".
Shundan so‘ng fikrlarim uzoqqa ketdi. Shu kichkina kapalaklarni yaratib, havoda parvoz qildirgan Zot osmon ishlarini ham bir zum bo‘lsa-da nazoratsiz qoldirmaydi. U uchish qobiliyatini faqat kapalaklarga emas, balki katta sayyoralarga ham o‘z orbitalari atrofida aylanish qobiliyatini ato etgan. Sayyoralar o‘z yo‘lidan og‘ishmaydi ham, chalkashmaydi ham. Alloh taoloning bir ish bilan mashg‘ul bo‘lishi, Uni boshqa ishdan chalg‘itmaydi.
Alloh taolo aytadi: "U (bir vaqtning o‘zida) yerga kirib boradigan va u yerdan chiqib keladigan, osmondan tushadigan va unga chiqib ketadigan narsalarni biladi. U rahimli va mag‘firatli Zotdir" (Saba surasi, 2-oyat).
O‘zimga savol berdim: "Nega men bu kichik kapalak haqida buncha o‘yladim?".
Bilganimizdek, SPID virusi (OIV) kapalakdan yetmish ming marta kichik bo‘lsa-da, gunohkorlarning taniga kirib, ularni quvvatsizlantiradi, shifokorlarni ojiz qoldiradi va ilmni ham lol qoldiradi.
Biz insonlar uchun Allohning yaratish hikmatini kuzatib, Uning sifatlarini bilib olish juda zarur. Biz oldimizdagi, ortimizdagi, ustimizdagi va ostimizdagi barcha narsalarning yaratilish sirlarini o‘rganishga muhtojmiz. Agar biz bir-birimiz bilan Allohning yaratish qudrati va uning asarlari haqida suhbatlar qursak, mana shu majlislar farishtalar izlaydigan zikr majlislari bo‘ladi. Bunday majlislarga farishtalar quvonch bilan ishtirok etishadi.
Hadisi qudsiyda bunday deyiladi:
"Allohning shunday farishtalari borki, ular yer yuzini kezib, zikr ahlini qidirishadi. Agar Allohni zikr qilayotgan bir qavmni ko‘rsalar, bir-biriga: "Kelinglar, sizlar qidirganlar bu yerda!" – deb aytadilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Farishtalar ularni o‘z qanotlari bilan osmongacha o‘rab oladilar".
Alloh taolo farishtalardan so‘raydi (holbuki U hammasini yaxshi biladi):
– "Bandalarim nima deyishmoqda?"
Farishtalar:
– "Senga tasbeh aytishmoqda, Seni ulug‘lashmoqda, Senga hamd aytishmoqda va Seni buyuk deb bilmoqdalar", – deb javob berishadi.
Alloh taolo so‘raydi:
– "Meni ko‘rganmilar?"
Farishtalar aytishadi:
– "Yo‘q, ular Seni ko‘rgan emaslar".
Alloh taolo aytdi:
– "Agar meni ko‘rsalar, nima qiladilar?"
Farishtalar aytishadi:
– "Agar Seni ko‘rsalar, ular yanada kuchliroq ibodat qilishar, Seni yanada ko‘proq ulug‘lashar, yanada ko‘proq hamd aytishar va yanada ko‘proq tasbeh aytishar edi"...
Allohni yaqindan tanish uchun tafakkur qilish ibodatlarning eng a’losi va asosiy ko‘rinishidir. Qur’onda bunday deyiladi: "(Ular) Allohni tik turgan, o‘tirgan va yonboshlagan hollarida ham zikr qilishadi va osmonlaru yerning yaratilishi haqida tafakkur qilishadi: "Ey Parvardigorimiz, Sen bu (osmonlaru yerni) behuda yaratgan emassan. Seni (bunday nuqsonlardan) pok deb bildik. Bizlarni do‘zax azobidan saqla", deb duo qilishadi (Oli Imron surasi, 191-oyat).
Zikr – bu ong va aqlning jiddiy vazifasi, u kishini yerdan osmonga ko‘taradi. Hozirgi zamon kishilari ikki toifaga bo‘linadi: bir toifasi Allohni tan olmaydigan ateistlardir, ular bir kuni Alloh bilan ro‘baro‘ bo‘lishlariga ham ishonmaydilar. Ikkinchi toifasi esa, Allohni zikr qilishni bilmaydigan va buni o‘zgalarga o‘rgata olmaydigan musulmonlardir. Ular Allohni taniydilar, ammo bu tanish faqat yuzaki bo‘lib, ularning na qalblarini poklaydi va na tarbiyalarini to‘g‘rilaydi.
Shayx Muhammad G‘azzoliyning "Achchiq haqiqat" kitobidan
Homidjon domla ISHMATBЕKOV tarjimasi
Muhtaram vatandoshlar!
Siz, azizlarni, barcha mo‘min-musulmon yurtdoshlarimizni, butun xalqimizni ulug‘ va mo‘tabar ayyom – Qurbon hayiti bilan chin qalbimdan samimiy muborakbod etib, o‘zimning yuksak hurmatim va ezgu tilaklarimni bildirishdan g‘oyat mamnunman.
Jamiki islom ummati uchun qadrli bo‘lgan ushbu shukuhli bayram – Iyd al-Adhoni el-yurtimiz bilan birgalikda tinch va osoyishta muhitda kutib olayotganimiz uchun, avvalo, mehribon va qudratli Alloh taologa behisob shukronalar aytamiz.
Hech shubhasiz, keyingi yillarda Yangi O‘zbekistonda ijtimoiy, xalqchil davlat barpo etish, uning ma’naviy asoslarini mustahkamlash va ta’sirchanligini oshirishda muqaddas islom dini, uning asosiy bayramlaridan biri bo‘lgan Qurbon hayiti ham muhim rol o‘ynamoqda.
Ayniqsa, bu bayramning insonparvarlik, ahillik, saxovat va olijanoblik kabi fazilatlari yurtimizda “Inson qadri uchun, inson baxti uchun” degan ezgu g‘oya asosida amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlarga uyg‘un va hamohang bo‘lib, aholining ehtiyojmand qatlamlarini qo‘llab-quvvatlash, keksalar, yoshlar va xotin-qizlar haqida alohida g‘amxo‘rlik ko‘rsatish, kambag‘allikni qisqartirishga qaratilgan dasturlarimiz samarasini oshirishga xizmat qilayotganini alohida ta’kidlash o‘rinlidir.
Aziz do‘stlar!
Bugungi kunda mamlakatimizda turli millatlar va diniy konfessiyalar o‘rtasidagi hamjihatlikni mustahkamlash, vijdon erkinligini ta’minlash, diniy-ma’rifiy merosimizni asrab-avaylash, yosh avlodni milliy va umumbashariy qadriyatlar ruhida tarbiyalash bo‘yicha ulkan ishlar amalga oshirilmoqda.
Bu haqda so‘z yuritganda, islom dinining ezgu tamoyillarini chuqur o‘rganish, buyuk tariximiz va madaniyatimiz durdonalarini, mashhur allomalarimizning boy merosini to‘plash va keng targ‘ib etishga alohida e’tibor qaratilayotganini ta’kidlash lozim. Jumladan, ko‘hna Sharq mo‘jizasi – Samarqand shahri 2025 yilda islom madaniyati poytaxti, deb e’lon qilindi, ulug‘ vatandoshimiz Imom Moturidiyning 1155 yillik tavallud sanasi yurtimiz bo‘ylab keng nishonlanmoqda, Imom Buxoriy, Imom Moturidiy va Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari qatoriga, shu yil Buxoro shahrida o‘z faoliyatini boshlaydigan Bahouddin Naqshband ilmiy-tadqiqot markazi ham qo‘shildi.
Poytaxtimiz Toshkent shahrida bunyod etilayotgan Islom sivilizatsiyasi markazi ilmiy-ma’naviy yo‘nalishdagi ulkan va noyob loyiha sifatida el-yurtimiz va xalqaro jamoatchilikda katta qiziqish uyg‘otmoqda. Bu muazzam maskan ko‘p ming yillik qadimiy tariximiz, boy va betakror milliy madaniyatimizning yorqin timsoli sifatida Yangi O‘zbekiston hayotidagi g‘oyat muhim voqeaga aylanadi, deb ishonaman.
Hurmatli yurtdoshlar!
Shu saodatli kunlarda 15 ming nafar vatandoshimiz muqaddas haj ziyoratini ado etmoqda. Ezgu duo va niyatlar ijobat bo‘ladigan mana shunday munavvar lahzalarda ularni ham Qurbon hayiti bilan samimiy qutlab, Yaratgandan yurtimizga sog‘-omon qaytib kelishlarini so‘raymiz.
Umid qilamizki, muhtaram hojilarimiz jamiyatimizda birdamlik, oila va mahallalarimizda mehr-oqibat muhitini yanada mustahkamlash, yoshlarimiz tarbiyasini kuchaytirish, ularni ilm-ma’rifatga, zamonaviy kasb-hunarlarni egallashga, Vatan himoyachisi bo‘lishga targ‘ib etish, muhtoj insonlarga ko‘mak berishda alohida ibrat va namuna ko‘rsatadilar.
Qalblarimiz quvonchga to‘lgan ushbu fayzli kunlarda xorijiy davlatlarda bo‘lib turgan vatandoshlarimizni ham bugungi ulug‘ ayyom bilan chin dildan qutlab, ularga sog‘lik-omonlik, baxt va omad tilaymiz.
Jahonning uzoq-yaqin o‘lkalaridagi musulmon ummatini ham qizg‘in tabriklab, ularning xalqlari va mamlakatlariga tinchlik, ravnaq va farovonlik tilab qolamiz.
Aziz va muhtaram vatandoshlar!
Hozirgi kunda dunyo naqadar murakkab va tahlikali bo‘lib borayotganini barchamiz ko‘rib turibmiz. Bunday keskin sharoitda yurtimizda tinchlik, o‘zaro hurmat va totuvlik muhitini saqlab, barcha soha va tarmoqlarda fidokorona mehnat qilib ko‘zlagan yuksak maqsadlarimizga yeta olamiz.
Albatta, o‘z tarixida ne-ne sinov va mashaqqatlardan munosib o‘tgan mard va olijanob xalqimiz bunga har tomonlama qodir.
Bu yo‘lda el-yurtimizga mansub mehr-oqibat, o‘zaro birlik va jipslik biz uchun beqiyos kuch-qudrat manbai bo‘lib xizmat qiladi, deb ishonaman.
Siz, azizlarni muqaddas Qurbon hayiti bilan yana bir bor chin dildan tabriklab, barchangizga tinchlik-xotirjamlik, sihat-salomatlik, xonadonlaringizga fayzu baraka tilayman.
Qutlug‘ ayyom barchamizga muborak bo‘lsin!
Shavkat Mirziyoyev,
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti