Shu yil 2024 yil 28 yanvar kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi Samarqand viloyati vakilligi tashabbusi hamda yillik ish rejasiga asosan navbatdagi sayyor yig‘ilish Samarqand shahrida o‘tkazildi. Dastlab vakilligi xodimlari ishchi guruh a’zolari bilan uchrashib, kerakli ko‘rsatma va topshiriqlarini berdi.
Mazkur tadbirdan so‘ng Hasan domla Temirov Samarqand shahar bosh imom-xatibi Z.Mahmudov hamrohligida shahar markazidagi “Xo‘ja Abdu Darun” jome masjidi hududidagi bemor va nogironligi bor oilalar holidan xabar olib, moddiy ko‘mak ko‘rsatish bilan birga ularning haqlariga xayrli duolar qildi.
Shundan so‘ng Samarqand shahrida joylashgan 59-son ko‘zi ojizlar maktab internatiga borib, u yerda tarbiyalanayotgan o‘quvchi yoshlar bilan suhbat o‘tkazildi. Unda Z.Mahmudov inson qadr-qimmatining Alloh taoloning nazdida naqadar ulug‘ ekani, yoshlik davrining qadri to‘g‘risida oyati karima va hadisi shariflardan namunalar keltirib ma’ruza qildi. Shuningdek, “Samarqand viloyat ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash markazi”ida ham bo‘lib, 45 nafar ko‘ngli o‘ksik nuroniy otaxon va onaxonning xolidan xabar oldi.
Shuningdek, shahar-tuman bosh imom-xatiblari ham taqsimot asosida shahardagi 23 ta masjid imom-xatiblari va 2024 yilda Haj ibodatiga borib kelgan hojilar hamrohligida 30 ta mahallada bo‘lib, joylarda aholining 150 dan ziyod nogironligi bor, kam ta’minlangan, boquvchisini yo‘qotgan va notinch oilalar xonadoniga bordilar. Shuningdek, mahalla markazlarida uyushmagan yoshlar bilan suhbatlar tashkil qilindi. Har bir mahalladagi fuqarolar soni, ijtimoiy holati va muammolari tahlil qilindi.
Shu bilan birga, viloyat ishchi guruhi Samarqand shahridagi 23 ta masjidda peshin namozini o‘qib, yig‘ilgan namozxonlarga dolzarb mavzular yuzasidan ma’ruzalar qildi.
Shundan so‘ng ushbu sayyor uchrashuvda ishtirok etgan diniy soha xodimlari bilan tahliliy yig‘ilish tashkil qilindi. Unda Samarqand shahridagi mahallalarda o‘rganilgan muammolar, diniy sohadagi yutuq hamda kamchiliklar muhokama qilinib, ijroga yo‘naltirildi.
Mazkur yig‘ilishga viloyat bosh imom-xatibi o‘rinbosari Xayrullo domla Sattarov bevosita bosh bo‘ldi. O‘tkazilgan tahliliy yig‘ilishda masjidning hujjat yuritish va obodonchilik bo‘yicha va aholining turli qatlamlaridan o‘rganilgan kamchilik va muammolar hamkor tashkilotlar bilan birga ijroga yo‘naltirish choralari muhokama qilindi. Shuningdek, diniy soha xodimlariga rahbarlar tomonidan aholi bilan yanada yaqinroq ishlash, sohaning rivojini yanada takomillashtirish hamda joylarda diniy vaziyatni yanada sog‘lomlashtirish, muborak Ramazon oyiga barcha masjidlarni tayyorlash va shu kabi dolzarb yo‘nalishlar bo‘yicha kerakli ko‘rsatma hamda topshiriqlar berildi.
Mazkur tadbirdan so‘ng Alloh taolodan elu yurtimiz tinchligi va farovonligini so‘rab xayrli duolar qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Samarqand viloyati vakilligi
Matbuot xizmat
Abu Xurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Toki mol-mulkiningiz ko‘paymaguncha Qiyomat bo‘lmaydi” (Imom Buxoriy).
Abu Muso roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Shunday vaqt keladiki, inson sadaqani oltin bilan bermoqchi bo‘ladi, lekin uni oluvchini topa olmaydi” (Imom Buxoriy rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taolo musulmonlarga dunyo ne’matlarini ochib beradi va Islom hukmronligi ham G‘arbni, ham Sharqni qamrab oladi”, dedilar.
Savbon roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda bunday deyilgan: “Alloh men uchun yerni jamladi va men mashriq va g‘arbni ko‘rdim. Ummatimning mollari menga ko‘rsatilgan joylarga yetib boradi” (Imom Muslim rivoyati).
Boshqa bir hadisi sharifda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Menga yer ne’matlarining kalitlari berildi”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Bu so‘zlarning haqiqatini sahobai ikromlar o‘z zamonlaridayoq ko‘rganlar. Umar roziyallohu anhu zamonlarida ko‘plab fathlar bo‘lib, fors va yunonlarning mol-mulki Madinaga oqib kelgan. Umar ibn Abdulaziz[1] rahimahulloh zamonlarida esa odamlar zakotga loyiq odamlarni topishda qiynalar edi.
Ayrim ulamolar Mahdiy va Iso alayhissalom zamonlarida mol-mulk va pul ko‘p bo‘ladi hamda yer yuzi xazinasini ochadi, degan fikrni ham aytishgan (Ibn Hajar Askaloniy “Fath al-Boriy”).
Boshqa ulamolar esa mol-mulkning ko‘payishini Qiyomat kelganda odamlar o‘z mol-mulkiga e’tibor bermay qo‘yadigan darajada qo‘rqishlari nazarda tutilgan, degan fikrni bildirishgan. Hamma qo‘rqib ketib, har kim o‘z mulkidan xalos bo‘lishga harakat qiladi, lekin uni oladiganni topolmaydi.
Bu aynan qachon sodir bo‘lishiga kelsak, bu borada aniq ko‘rsatma yo‘q, ammo bu tarixning bir nuqtasida sodir bo‘ladi.
Demak, biz bu borada Umar ibn Abdulaziz rahimahulloh zamonlarida sodir bo‘lgani qabul qilinsa, ba’zi ulamolarning fikriga ko‘ra esa bu hol hech bo‘lmaganda yana bir marta – Imom Mahdiy davrida yuzaga chiqadi.
Manbalar asosida
Bahriddin XUSHBOQOV
tarjimasi.
[1] Umar ibn Abdul Aziz ibn Marvon (61-101 x/681-720) – Umaviylar sulolasidan sakkizinchi xalifa (717-720). Umar ibn Xattobning nevaralari. Ko‘pincha Umar ibn Abdul Aziz o‘zining solihligi va adolati uchun “Beshinchi xalifa” deb ataladi. Uning diniy hayotga taalluqli eng muhim qarorlaridan biri hadislarni to‘plash va yozishni buyurgani edi.