Hech shubha yo‘qki, kitob o‘qishga odatlanish maktabga bormay turib, uyda – oilada yo‘lga qo‘yilishi kerak. Darhaqiqat, mutolaa eng yaxshi odat. Hozirda biz telefon, internet, seriallar asridamiz. Siz bunday vaziyatda farzandlaringizning mutolaaga bo‘lgan muhabbatini qanday shakllantiryapsiz?
Farzandlaringizga namuna bo‘ling. Yosh bola uyda turli xil kitoblar bilan to‘lib turgan kitob javonini ko‘rsa, ota-onasining tez-tez kitob o‘qiyotganiga guvoh bo‘lsa, bunday holat, ko‘pincha, bolani kitob o‘qishga va ota-onasining izidan borishga undaydi.
Farzandingizga uning fe’l-atvori, yoshiga to‘g‘ri keladigan kitoblar olib bering. Yosh bolalarga rasmlari bo‘lmagan katta-katta kitoblarni olib berib bo‘lmaydi.
Farzandingizni o‘zlarining kitob javonlari bo‘lishiga qiziqtiring, kichkina bo‘lsa ham mayli. Ularning kitob javonlarida ibratli qissalar, ertak kitoblar, e’tiborni tortuvchi gazeta va jurnallar bo‘lsin. Farzandlaringizni kitob do‘konlariga olib boring va ular sizning nazoratingizda qiziqarli kitoblar yoki jurnallar sotib olishsin.
Yosh bolalarga kitobni bosqichma-bosqich tanlang. Avvaliga yozuvi kam, suratlari ko‘p kitoblarni, keyin asta-sekin boshqalarini olib bering.
Albatta, farzandlaringizning qiziqishlarini hisobga oling. Bolalar, odatda, rang-barang hamda qahramonlar to‘g‘risidagi ertaklarga qiziqishadi. Ularni qiziqmaydigan kitoblarni o‘qishga hech ham majbur qilmang.
Hatto beshikdagi farzandingizga ham kitob o‘qib bering. U sizning ishorangiz va harakatlaringizga o‘z ta’sirini bildiradi, sizga qo‘shilib harakat qiladi.
Farzandingizga uxlashidan avval birorta ertak yoki qissa aytib berishga harakat qiling. Agar bu ishda onasi ham ishtirok etsa juda ajoyib bo‘ladi. Hikoya qila turib qahramonlarning obrazlariga moslab harakatlaringiz va ovozingizni o‘zgartiring. Yoshlari biroz katta bo‘lgach esa bir necha daqiqa bo‘lsa-da, kitob o‘qib bering.
Farzandlaringizga bayramlarda, biror-bir muvaffaqiyatlari munosabati bilan kitoblar sovg‘a qiling.
Uyingizga bittadan ortiq televizor o‘rnatmang. Bunday jihozlarning ko‘payishi farzandlaringizning asosiy vaqtlarini televizor qarshisida o‘tkazadigan qilib qo‘yadi. Televizordagi foydali ko‘rsatuvlarni ko‘rishi uchun ularga kuniga bir yarim soat vaqt belgilang. O‘qish kunlari esa buni yarim soatga qisqartiring. Ayniqsa farzandlaringizning yotog‘iga aslo televizor o‘rnatib bermang. Ular televizor ko‘rib uxlashga odatlanib qoladilar.
Farzandlaringizning mutolaadagi g‘ayratlari, harakatlarini maqtab qo‘ying va ularning o‘qigan har bir kitoblarining nomini yozib qo‘ying, shuningdek, vaqti-vaqti bilan kutubxonalarga olib boring.
Hasson Shamsiy Poshoning "Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar" nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalarini Ramazon oyi uchun tayyorgarlik ko‘rishga undar va bu ishni Ramazon oyi ro‘zasining xususiyatlari, unga beriladigan ulkan savoblar haqidagi hadislar bilan amalga oshirar edilar. Bunga dalolat qiladigan hadislar ko‘p. Quyida ularning ayrimlari bilan tanishamiz:
"Agar Ramazon oyi kirib kelsa, osmon eshiklari ochilib, jahannam eshiklari yopiladi va shaytonlar kishanlanadi" (Imom Buxoriy rivoyati, 1899-hadis).
«Ramazon oyining ilk kechasi kirib kelganida, shaytonlar va jinlar kishanlanadi, jahannam eshiklari yopiladi, uning birorta eshigi ochilmaydi, jannat eshiklari ochiladi, uning birorta eshigi yopilmaydi. Bir nido qiluvchi bunday nido kiladi: "Ey yaxshilik istovchi! Kutib ol! Ey yomonlik istovchi! O‘zingni tiy!". Alloh bu oyda bandalarni jahannam olovidan ozod qiladi. Bu har bir kechada bo‘ladi» (Imom Termiziy rivoyati, 682-hadis).
"Sizlarga Alloh taoloning farzi va muborak oy – Ramazon keldi. Uning ro‘zasini tutinglar. Bu oyda osmon eshiklari ochilib, jahannam eshiklari yopiladi va shaytonlar kishanlanadi. Unda Allohning ming oydan yaxshiroq bo‘lgan bir kechasi bor. Kim u kechaning yaxshiligidan mahrum bo‘lsa, (hamma yaxshiliklardan) mahrum bo‘ladi" (Nasoiy rivoyati, 2106-hadis).
«Jannatda «"Rayyon" nomli bir eshik bor. Undan qiyomat kuni ro‘zadorlar kiradi. Ulardan boshqa hech kim kirmaydi. U kunda: "Ro‘zadorlar qayerda?" deb nido qilinadi. Shunda ro‘zadorlar o‘rinlaridan turadilar. Ulardan boshqa hech kim Rayyon eshigidan kira olmaydi. Ro‘zadorlar kirib bo‘lgach, eshik yopiladi, shundan keyin u eshikdan hech kim kirmaydi» (Imom Buxoriy rivoyati, 1797-hadis).
Bu ulug‘ sunnatni targ‘ib qilish, bu chaqiriq va xushxabarlarni ovoza qilish, odamlarga Ramazon fazilati va barakotini yetkazish, bu oyda fursatni g‘animat bilib, ulkan savoblarga erishish va saodat sari chorlash barchamizning munosib vazifamiz sanaladi. Mo‘min-musulmon bandalar Ramazon kirib kelishidan qalbidan mamnuniyat tuyishi, Ramazonga alohida tayyorgarlik ko‘rishga, Ramazon oyidagi savob va ajrlardan to‘liq istifoda etishga, turli lazzat va taomlarga mahliyo bo‘lmasdan, ibodatga ko‘proq e’tibor qaratishga undashi ayni muddaodir. Afsuski, ko‘plab insonlar Ramazon kirib kelganini bilmay qolishadi, ro‘za tutsa-da, ro‘zaning maqsadini to‘liq anglamaydi. Shu bois Alloh taolodan hidoyat va to‘g‘ri yo‘ldan adashtirmasligini so‘raymiz!
«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ramazonda» kitobi asosida tayyorlandi.