Sayt test holatida ishlamoqda!
20 Aprel, 2025   |   22 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:11
Quyosh
05:36
Peshin
12:27
Asr
17:09
Shom
19:12
Xufton
20:31
Bismillah
20 Aprel, 2025, 22 Shavvol, 1446

Balki boshqa masjidda namoz o‘qigandir

24.02.2025   4150   1 min.
Balki boshqa masjidda namoz o‘qigandir

Ayol kishi taksining orqa o‘rindiqlari bo‘sh bo‘laturib, haydovchining yonida o‘tirib ketyapti? 
Bir kishi masjidning yonginasidan o‘tib ketyapti, masjidda esa odamlar namoz o‘qishyapti. U kishi namozga kirmay o‘tib ketaverdi? 
Bir kishining yonidan o‘tib ketaturib unga salom berdingiz, lekin u salomingizga alik olmadi? 

Birinchi holatda, ehtimol, ayol taksi haydovchisining xotini bo‘lishi mumkin. 
Ikkinchi holat, masjidga kirmagan kishi, ehtimol boshqa masjidda namoz o‘qigandir. 
Uchinchi holat, salomingizga alik olgmagan kishi, ehtimol salomingizni eshitmagandir.

Salafi solihlardan birlari aytadi: "Agar men birodarlarimdan birining soqolidan aroq tomib turganini qo‘rsam, ehtimol ustiga quyilib ketgan bo‘lsa kerak?" deyman.
Agar uni tog‘ning tepasiga chiqib: "Men sizning oliy Robbingizman", deb baqirayotganini eshitsam, ehtimol u Qur’on o‘qiyotgan bo‘lsa kerak? deyman. 

Ibnul Qayyum rahimahulloh aytadilar: "Banda o‘zining qilayotgan amalidagi niyatini aniq bilib olishi juda qiyin ish. Qanday qilib u boshqalarning niyatidan voqif bo‘lishi mumkin?".

Ko‘pincha siz suratning bir qismini ko‘rganingizda, uning qolgan qismini hayolingizda ijobiy shaklda gavdalantirishga harakat qilasiz. Chunki o‘sha suratdagi odamga zulm qilib, unga nisbatan nohaqlik qilmaslik uchun shunday hayolga borasiz. Shunday ekan, hayotdagi insonlar haqida ham yaxshi gumonda bo‘ling.


Homidjon qori ISHMATBЕKOV

Boshqa maqolalar

Do‘stning aybiga ko‘z yumiladimi?

18.04.2025   4368   2 min.
Do‘stning aybiga ko‘z yumiladimi?

Do‘stingiz sizga ayblaringizni aytishi, siz esa hushyor tortib, o‘zingizni o‘nglab olishingiz naqadar go‘zal!
Shu sabab Umar ibn Xattob roziyallohu anhu: “Ayblarimni ko‘rsatib qo‘ygan kishiga Alloh rahm qilsin”, degan edilar.

Ulug‘lardan biri aytadi: “Har gal ko‘rishganingizda sizdan bir ayb topadigan birodaringiz, har safargi uchrashuvda qo‘lingizga bitta tillo tanga qistirib qo‘yadigan birodardan ko‘ra yaxshiroqdir”.

Darhaqiqat, ayblaringizni ko‘rsatib qo‘yadigan kishi sizni hadya va mol-dunyoga ko‘mib tashlaydigan kishidan yaxshiroqdir. 

Hotamul Asom aytadi: “Birodaringda birorta ayb ko‘rsang-u, uni berkitib, indamay qo‘yaverasang, shubhasiz, unga xiyonat qilibsan. Mabodo o‘zidan boshqaga aytadigan bo‘lsang, u holda g‘iybat qilibsan. Uning bu aybini yuziga solsang, do‘stligingni buzibsan. Shuning uchun ham unga yumshoqlik ila nasihat qil. Unga aybi nimada ekanini tushuntir. Biroq bu ishlarni odamlarning oldida qila ko‘rma!”.

Imom Shofe’iy aytadilar: “Birodariga maxfiy tarzda pand-nasihat qilgan kishi haqiqiy ma’noda nasihat qilibdi va uning obro‘sini saqlabdi. Kim birodariga oshkora (odamlarning oldida) nasihat qilsa, uni sharmanda qilibdi va obro‘sini to‘kibdi”.

Shoir aytadi:
Yolg‘iz paytim yomg‘ir ayla nasihating, 
Olamonda aslo bunday qila ko‘rma! 
Koyishdir ul jamoatda pand aytganing,
Quloq osmoqqa men hech rozi bo‘lmam!

Leonardo da Vinchi bunday degan: “Do‘stingga maxfiy holda tanbeh beravergin, biroq boshqalarning oldida uni maqtab qo‘y”.

Birodaringizning obro‘sini saqlang, zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shunday marhamat qilganlar: “Kim bir birodarining obro‘sini himoya qilsa, Alloh taolo qiyomat kuni o‘sha kishidan jahannam azobini daf qiladi” . 
O‘z-o‘zidan ma’lum bo‘ladiki, do‘stingizdan ayrilmaslik uchun uning ba’zi kamchiliklarini kechirishingizga to‘g‘ri keladi. 

Shoirlardan biri shunday degan edi:
Do‘stsiz yashamoqdan xavfsirab doim,
Yumib o‘taman kamu ko‘stiga ko‘zim.


Xolid ibn Safvondan “Birodarlaringiz orasida qay biri sizga mahbubroq?” – deb so‘rashganida, u kishi: “Qoqilishimni kechiradigan, kamchiliklarimni qabul qiladigan va xatolarimni berkitadigani”, deb javob bergan ekan. 

Suqrot aytadi: “Do‘sting uchun o‘zingni qurbon qilishing juda ham oson, biroq bu qurbonlikka tom ma’noda haqli bo‘lgan do‘stni topish anchayin mashaqqatdir”. 


Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” 
nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.