Sayt test holatida ishlamoqda!
02 May, 2025   |   4 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:50
Quyosh
05:19
Peshin
12:25
Asr
17:17
Shom
19:24
Xufton
20:48
Bismillah
02 May, 2025, 4 Zulqa`da, 1446
Maqolalar

Taomlanish  sirlari (5-qism)

25.02.2025   5868   3 min.
Taomlanish  sirlari (5-qism)

Taomlanish  sirlari (7 qismdan iborat)ni

ULUG‘  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar:

     (5-qism)

  1. Qur’oni karim oyati karimalari,
  2. Janobi Payg‘ambarimiz alayhissalomning muborak hadisi shariflari,
  3. dinimiz asoslari,
  4. shariatimiz hukmlari,
  5. sharqona odoblarimiz,
  6. mazhabimiz me’yorlari,
  7. jamiyatshunoslik aloqalari,
  8. odamgarchilik munosabatlari,
  9. insoniy tuyg‘ular,
  10. ruhshunoslik sir-asrorlari,
  11. yurtimiz urf-odatlari,
  12. o‘zbekchilik qoidalari,
  13. madaniyatimiz axloqlari,
  14. insoniy aql va axloqiy normalar,
  15. dono maqollarimiz,
  16. milliy an’analarimiz,
  17. diniy qadriyatlarimiz,
  18. xalqimiz ong-tafakkuri,
  19. millatimiz mentaliteti,
  20. dono xalqimiz dunyoqarashi,
  21. musulmonchiligimiz ko‘rsatmalari

 

a s o s    v a    n ye g i z l a r i d a:

 

  • ulug‘ ajdodlarimizdan davom etib kelayotgan duru gavhar rivoyatlari  va  noyob  hikmatlari,
  • buyuk  ota-bobolarimizdan  eshitib kelayotgan tillo bilan teng pand-nasihatlari  va betakror hikoyalari,
  • mehribon  ota-onalarimizdan  o‘rganib  kelayotgan gavhar o‘gitlari va  mislsiz  so‘zlari,
  • elimiz  tanigan va xalqimiz tan olgan ustozlarimizdan ta’lim olib kelayotgan zar tushunchalari va bebaho ilmlari,
  • jannatmakon  yurtimiz – muqaddas  Vatanimiz  ta’lim  maskanlarida  taralayotgan  durdan  a’lo fanlar va beqiyos bilimlar,
  • zamonaviy olimlarning bilimlari, turli soha mutaxassislarining  ajoyib  kashfiyotlari,
  • bugungi  kunda  va doim  kerak bo‘ladigan  hayotiy  masalalar, dolzarb  mavzular,  qiziqarli  ma’lumotlar  hamda xalqimiz orasida  e’tirof etilgan mezonlar
  • ulug‘ ustozlarimiz – tabarruk ulamolarimiz keng, chuqur va unumli iste’foda etib, batafsil taqdim etgan

DASTURXON ATROFIDA O‘ZINI TUTISH, TAOMLANISH,

ICHIMLIK ICHISH HAMDA OVQATLANGANDAN KЕYINGI

TARTIB-QOIDA VA ODOBLAR 

ga doir nihoyatda foydali maslahat, kerakli tavsiya hamda eng muhim odoblaridan namunalar:

TAOMLANISHDAN  OLDIN:

  1. Ovqatlanishdan avval ikki qo‘lni bo‘g‘imigacha uch marta yuviladi;
  2. taomdan avval ham, keyin ham qo‘lni yuvish kerak;
  3. taomdan avval tizzalab o‘tirilib, ikki bilakni tizzalar o‘rtasiga qo‘yib, ikki qo‘l bilakkacha yuviladi;
  4. yuvilgan qo‘l silkitilmaydi;
  5. yuvilgan qo‘l ishlatilgan kir narsaga emas, balki toza sochiqqa artiladi;
  6. mezbonlar taklif etmaguncha, dasturxon atrofiga o‘tirmaslik;
  7. taomga chaqirilganda unga javob berish yana bir odobdir;
  8. odobli inson ziyofatga ketayotib mezbonning iznisiz u yerga chaqirilmagan kishini olib bormaydi;
  9. chaqirilmagan joyga bormaslik;
  10. taklif etilgan joyga kechikmaslik;
  11. taom kamtarin holda o‘tirib yeyiladi;
  12. taomlanishdan oldin va keyin qo‘lni yuvish;
  13. taomni sufrada, ya’ni dasturxonda yemoq;
  14. dasturxonga birinchi bo‘lib non mahsulotlari keltiriladi;
  15. dasturxon atrofida o‘tirganlar ovqatga taklif etilib, so‘ngra yeyiladi;
  16. agar imkoni bo‘lsa, yolg‘iz ovqatlanilmaydi;
  17. taomlanayotganda oyoq kiyimni yechib o‘tirmoq;
  18. ovqat mahali bo‘lgan vaqtlarda hech kimning uyiga uning chaqirig‘isiz bormaslik;
  19. ovkatlanayotgan odamlar bor joyga salom berib kirishlik;
  20. dasturxon solinib, taom hozir bo‘lsa, namoz vaqti bo‘lib qolsa, avval taomni yeb, so‘ng namoz uchun turish lozim. Shu shart bilanki, namoz qazo bo‘lmasin. Agar vaqt juda kam qolgan bo‘lsa-yu, namoz qazo bo‘lish xavfi bor bo‘lsa, unda oldin namoz o‘qigan afzal;
  21. bir kishilik taomni ikki kishi yeydigan bo‘lib qolsa, bunga mone’ bo‘lmaslik.

                                                   (5 – qism tugadi. Davomi bor...). 

Ibrohimjon domla Inomov

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

"Yog‘ochli sardoba" – Sirdaryoning turizm salohiyatini ochuvchi noyob yodgorlik

02.05.2025   1253   2 min.

Sirdaryo viloyatida joylashgan tarixiy va madaniy obidalar orasida XVI asrga tegishli "Yog‘ochli sardoba" alohida ahamiyatga ega. Buxoro xoni Abdullaxon II davrida, 1580 yilda qurilgan mazkur gidrotexnik inshoot nafaqat o‘tmishdan darak beradi, balki hozirgi kunda viloyat turizm salohiyatini rivojlantirishda muhim ahamiyat kasb etmoqda. 
 

Har bir tarixiy obida – xalqimiz tarixi va madaniyatining guvohi. Mirzacho‘l hududida joylashgan “Yog‘ochli sardoba” ham ana shunday noyob yodgorliklardan bo‘lib, uning me’moriy tuzilishi va muhandislik yechimi o‘z davrining ilg‘or bilimlariga tayanilganini ko‘rsatadi.


– Sardobaning gumbazsimon tuzilishi, 15 metrlik ichki diametri va 12 metr balandligi uni nafaqat amaliyotda samarali, balki arxitektura jihatdan ham o‘ziga xos namuna sifatida namoyon etadi. Yerdan ikki metr balandlikdagi tuynuklar, salqinlikni saqlovchi ventilyatsiya tizimi, simmetriyali qurilishi va devor qalinligining yuqoriga ko‘tarilgan sari yupqalashib borishi – bularning barchasi sardobaning betakrorligigidan dalolat beradi,– deydi tarixchi-arxeolog Solijon Qudratov.


Sardobaga arksimon kirish qismi orqali g‘ishtli zinapoyalardan foydalanib tushiladi. Kirish qismidagi yo‘lakcha ustidan esa xizmatchilar uchun maxsus xonalarga chiqish mumkin bo‘lgan aylanma zinapoya qurilgan.


So‘nggi yillarda mamlakatimizda turizmni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilayotgan bir paytda “Yog‘ochli sardoba” ham qayta tiklash ishlari doirasida o‘rganilmoqda. Ba’zi rekonstruksiya ishlari boshlangan bo‘lsa-da, ma’lum texnik va moliyaviy sabablarga ko‘ra, qurilish vaqtincha to‘xtab qolgan.


– Endi bu maskanni to‘liq ta’mirlab, turistik marshrutlarga qo‘shish, atrofida dam olish maskanlari, suv yo‘llari, mahalliy hunarmandchilik obyektlarini rivojlantirish rejalashtirilgan. Bunda davlat-xususiy sheriklik asosida yosh tadbirkorlarni ham jalb etish ko‘zda tutilmoqda, – deydi Sirdaryo viloyat hokimining o‘rinbosari Shohruh Isoqulov.


“Toshkent – Samarqand – Buxoro” magistral yo‘li bo‘ylab joylashgan “Yog‘ochli sardoba” hozirning o‘zidayoq sayohatchilar diqqatini o‘ziga tortmoqda. Shu bois, yaqin istiqbolda bu inshoot nafaqat tarixiy yodgorlik, balki madaniy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkaziladigan, mahalliy va xalqaro turizmni qo‘llab-quvvatlaydigan muhim markazga aylanishi, shubhasiz. 


G‘ulom Primov, O‘zA muxbiri

O'zbekiston yangiliklari