Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Mart, 2025   |   17 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:13
Quyosh
06:32
Peshin
12:36
Asr
16:44
Shom
18:35
Xufton
19:48
Bismillah
17 Mart, 2025, 17 Ramazon, 1446
Maqolalar

Rasululloh ﷺning Ramazonda Alloh bilan birga bo‘lgan holatlari

03.03.2025   4334   4 min.
Rasululloh ﷺning Ramazonda Alloh bilan birga bo‘lgan holatlari

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Hidoyat elchisi Muhammad sollallohu alayhi vasallamga mavjudotlar ichida Allohni eng ko‘p biluvchi va Uning buyruqlarini bajo keltirishda eng peshqadami bo‘lganlar. U zot Allohga bandalik qilish pog‘onasidan shu darajada yuqori ko‘tarilganki, bu maqomning eng cho‘qqisigacha yetib, hech qaysi mavjudot yetib bora olmagan martaba va manzillarni zabt etganlar. Ya’ni, Alloh taolo u zotning oldingiyu keyingi gunohlarini mag‘firat qilgan.

Lekin Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shu darajada bo‘lishlariga qaramasdan tunlarini ibodat bilan o‘tkazar, hatto namozda ko‘p tik turganlaridan oyoqlari shishib ketar edi. Oisha roziyallohu anho bu holatdan ajablanar edilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam esa muloyimlik bilan: «Shukr qiluvchi banda bo‘lishni yoqtiraman-da!» der edilar.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning yig‘ilarida qo‘rqinch, duolarida esa musibatli insonlarning o‘tinchlari kabi edi.

Abdulloh ibn ash Shaxir roziyallohu anhu bu haqda bunday degan: «Men Rasulullohning namoz o‘qiyotganlarini ko‘rdim. U zotning ko‘kragidan tegirmon toshining shovqiniga o‘xshash yig‘i shovqini eshitilib turar edi» (Imom Abu Dovud rivoyati, 904-hadis. Bu sahih hadis).

Mo‘minlar onasi Oisha roziyallohu anho Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning eng hayratlanarli holatlari haqida bunday hikoya qiladi: «Tunlarning birida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Ey Oisha, menga ruxsat bering, Robbimga ibodat qilaman», dedilar. Men: «Allohga qasamki, men sizga yaqin (siz bilan birga) bo‘lishni yoqtiraman va sizni xursand qilgan narsani yaxshi ko‘raman», dedim. So‘ng Rasululloh sollallohu alayhi vasallam o‘rinlaridan turib, tahorat oldilar, so‘ng namoz o‘qishga kirishdilar. U zot to‘xtamay yig‘ladilar, hatto etaklari ho‘l bo‘ldi. So‘ng yana to‘xtovsiz yig‘ladilar, hatto soqollari nam bo‘ldi. So‘ng yana to‘xtovsiz yig‘ladilar, hatto yer ham nam bo‘lib ketdi. Shunda Bilol namozga chaqirish uchun keldi. Bilol Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning yig‘lab turganlarini ko‘rib: «Yo Rasululloh! Nima uchun yig‘layapsiz? Axir, Alloh Sizning oldingiyu keyingi gunohlaringizni mag‘firat qilgan-ku!», dedi. Shunda Rasululloh: «Shukr qiluvchi banda bo‘lmaymi?! Zero, bu kecha menga bir oyat nozil bo‘ldi. Bu oyatni o‘qib, uni tafakkur qilmaganga vayl bo‘lsin!», dedilar va oyatni o‘qidilar: Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qiladi: «Albatta, osmonlaru yerning yaratilishida hamda kecha va kunduzning almashib turishida aql egalari uchun oyat(belgi)lar bor» (Oli Imron surasi, 190-oyat).

Ibn Hibbon rivoyati, isnodi Imom Muslim shartiga ko‘ra.

Ey tavfiqli do‘stim! Bu Allohning amrini bajo keltirishning eng komil ko‘rinishidir. Odam farzandining sayyidi Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Illiyyinda ekanliklarini aniq bilsalar-da, bor kuchlari va tokati bilan Allohning roziligi uchun harakat qilar, shunchalar umidsiz bo‘lar, muhabbat, xavf va rajoni shu qadar go‘zal tarzda jamlar edilar!

Biz-chi?! Biz ibodatlarga beparvo bo‘lib, ko‘plab gunohlarni sodir etamiz yoki shu gunohlar atrofida aylanib yuramiz, Allohga bo‘lgan tavozelik va itoatimiz kam va zaif holda hayot kechiramiz. Hatto g‘aflat zulmatiga g‘arq bo‘lib ham, Allohning mag‘firatini umid qilamiz, o‘zimizni Uning makridan omonda deb o‘ylaymiz. Hatto ayrim holatlarda shunchalik xatokorligimizni unutib, Allohning g‘azabidan qo‘rqmaymiz, balki o‘zimizni xuddi jannatiy odamdek tutamiz!

Bizning bu holatimiz bilan: Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning holatlari orasida tuproq bilan surayyo yulduzicha - yer bilan osmoncha farq bor.

Yo Alloh! Yo Mannon! Yo Karim! Bizlarga lutf qil! Bizlarni afv et!

Darhaqiqat, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning Ramazondagi Alloh bilan birga bo‘lish holatlari barcha musulmonlarga abadiy o‘rnak bo‘la oladigan darajada mukammal bo‘lgan.

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ramazonda»  kitobi asosida tayyorlandi

Ramazon
Boshqa maqolalar

Qur’on karimda zikr etilgan 26 ta jonzot

11.03.2025   3188   5 min.
Qur’on karimda zikr etilgan 26 ta jonzot

Bismillahir Rohmanir Rohiym

  • Hudhud. U qushlarni ko‘zdan kechirib: «Nega men hudhudni ko‘rmayapman, balki u (beruxsat) g‘oyib bo‘luvchilardandir?! (Naml surasi, 20-oyat).
     
  • Bedana. Alloh dedi: «Ey, Isroil avlodi! Biz sizlarga dushmaningizdan najot berdik va sizlarga (Musoga Tavrot nozil qilish uchun) Tur (tog‘i)ning o‘ng tomonini va’dalashdik va sizlarga shirinlik va bedanalar yog‘dirdik (Toho surasi, 80-oyat).
     
  • Qarg‘a. Shundan so‘ng, Alloh unga birodari murdasini qanday ko‘mishni ko‘rsatish uchun yerni kavlovchi bir qarg‘ani yubordi. «Holimga voy! Nahot shu qarg‘achalik bo‘lishdan ojiz bo‘lsam? (Men ham) birodarim jasadini (tuproqqa) ko‘ma qolay», – dedi. Shunday qilib (u) pushaymon qiluvchilardan bo‘lib qoldi (Naml surasi, 31-oyat).
     
  • Asalari. (Ey, Muhammad!) Robbingiz asalarilarga vahiy (bo‘yruq) qildi: «Tog‘larga, daraxtlarga va (odamlar) barpo qiladigan narsalarga in quringiz (Nahl surasi, 68-oyat).
     
  • Ko‘rshapalak. U kuni odamlar to‘zitib yuborilgan ko‘rshapalaklar kabi bo‘lurlar (Qoria surasi, 4-oyat).
     
  • Chivin. Alloh chivin, balki undan ham «yuqori» narsalar haqida zarbulmasal aytishdan uyalmaydi. Imonli kishilar-ku, uni (masalni) haqiqatan o‘zlarining Rabbi tomonidan (yuborilgan) haq narsa deb biladilar (Baqara surasi, 26-oyat).
     
  • Pashsha. Ey, insonlar! (Sizlarga) zarbulmasal qilindi. Bas, unga quloq tutingiz! Aniqki, sizlar Allohni qo‘yib, sig‘inayotgan narsalaringizning barchasi birlashganda ham, bir pashshani yarata olmaslar, agar pashsha ulardan biror narsani tortib olsa, uni undan ayirib ololmaslar. Talab qiluvchi ham, talab etiluvchi (butlar) ham zaiflik qilurlar (Haj surasi, 73-oyat).
     
  • Chigirtka. (Ular) ko‘zlari (qo‘rquvdan) quyiga boqqan hollarida, go‘yo to‘zigan chigirtkalar kabi qabrlaridan chiqib kelurlar (Qamar surasi, 7-oyat).
     
  • Bit va baqa. Shundan keyin ular ustiga to‘fon, chigirtka, bit, baqalar va qon (balolari)ni aniq mo‘jizalar sifatida yubordik. (Shundan) so‘ng (ham ular) kibr qildilar. (Ular oldindan) jinoyatchilar qavmi edi (A’rof surasi, 133-oyat).
  •  
  • Chumoli. To ular chumolilar vodiysiga yetganlarida, bir chumoli: «Ey, chumolilar! Uyalaringizga kiringiz, yana Sulaymon va uning lashkarlari o‘zlari sezmagan hollarida sizlarni ezib ketmasinlar!» – dedi (Naml surasi, 18-oyat).
     
  • O‘rgimchak. Allohdan o‘zgalarni do‘st tutgan kimsalarning misoli xuddi in qurib olgan o‘rgimchakka o‘xshaydi. Zotan, inlarning eng nimjoni, albatta, o‘rgimchak inidir, agar bilsalar (Ankabut surasi, 41-oyat).
     
  • Nahang baliq. Bas, malomatga qolgan holida uni bir nahang baliq yutib yubordi. Bas, agar u (Allohga doimo) tasbeh aytuvchilardan bo‘lmaganida, albatta, u (baliq) qornida, to (odamlar) qayta tiriladigan kunlarigacha (qiyomatgacha), qolib ketgan bo‘lur edi (Soffot surasi, 142-144-oyat).
     
  • Qo‘y. (Ularning biri dedi:) «Darvoqe, mana bu mening birodarim, uning to‘qson to‘qqiz sovliq qo‘yi bor, mening esa birgina sovlig‘im bordir. Bas, u: «O‘shani ham menga topshirgin!» – dedi va meni bahsda yengib qo‘ydi» (Sod surasi, 23-oyat).
     
  • Echki. Sakkiz juft (hayvonlar) – qo‘ydan ikki (jins) va echkidan (ikki jins)ni (yaratdi) (A’nom surasi, 143-oyat).
     
  • Sigir. Eslang, Muso o‘z qavmiga: «Alloh sizlarni (biror) sigir so‘yishga buyurdi», – deganida, ular: «Bizni istehzoga tutyapsanmi?» – dedilar. (Muso) dedi: «Johillardan bo‘lib qolishimdan meni Alloh asrasin!» (Baqara surasi, 67-oyat).
     
  • Tuya. Axir, ular tuyalarga qarab, qanday yaratilganiga (G‘oshiya surasi, 17-oyat).
     
  • Ot. Qasamyod etaman pishqirib chopadigan, (chopganda tuyoqlaridan) chaqmoq chaqnatadigan, tong paytida (yov sari) bostirib boradigan, bas, o‘sha paytda (ortida) chang qoldiradigan, shu (chang) bilan (dushman) jamoasining o‘rtasiga kirib boradigan (ot)lar bilanki, haqiqatan, (kofir bo‘lgan) inson Parvardigori (ato etgan ne’matlar)ga noshukurdir! (Odiyot surasi, 1-6-oyat).
     
  • Xachir va eshak. U yana minishingiz uchun va ziynat sifatida otlar, xachirlar va eshaklarni (yaratdi). Yana, sizlar (hali) bilmaydigan narsalarni ham yaratur (Nahl surasi, 8-oyat).
     
  • Cho‘chqa. U sizlarga o‘limtik, qon, cho‘chqa go‘shti va Allohdan o‘zgaga atab so‘yilgan narsalarni (iste’mol qilishni qat’iy) harom qildi. Ammo, zulmkor va tajovuzkor bo‘lmagan holda, zaruratan, majbur bo‘lsa (ochlik tangligi yuzasidan tanovul  qilsa), unga gunoh yo‘qdir. Darhaqiqat, Alloh kechirimli va rahmlidir (Baqara surasi, 173-oyat).
     
  • Fil. (Ey, Muhammad!) Rabbingiz «fil egalari»ni ne qilganini ko‘rmadingizmi? (Fil surasi, 1-oyat).
     
  • Bo‘ri. (Ya’qub) dedi: «Uni olib ketishingiz meni juda tashvishlantirayapti, sizlar undan g‘aflatda bo‘lgan chog‘ingizda (nogoh) uni bo‘ri yeb ketishidan qo‘rqaman» (Yusuf surasi, 13-oyat).
     
  • It. Uxloq bo‘lsalar-da, (ko‘zlari ochiq bo‘lgani uchun) ularni uyg‘oq, deb o‘ylaysan. Biz ularni (chirib ketmasligi uchun) o‘ng tomon, so‘l tomonga aylantirib turarmiz. Ularning iti esa, ostonada ikki old oyoqlarini uzatib yotur. Agar ularni ko‘rib qolsangiz, dahshatga tushib, ulardan yuz o‘girib qochib ketgan bo‘lur edingiz (Kahf surasi, 18-oyat).
     
  • Maymun. Shanba (kuni)da sizlardan tajovuz qilganlarni bildingiz. Biz ularga: «Qadrsiz maymunlarga aylaningiz!», – dedik (Baqara surasi, 65-oyat).
     
  • Ajdaho. (Muso) asosini tashlagan edi, birdaniga u chin ajdahoga aylandi (Shuaro surasi, 32-oyat).

Davron NURMUHAMMAD