“(Ular) sabrli, sadoqatli, itoatli, saxovatli va sahar chog‘larida (Allohdan) mag‘firat so‘raydigan kishilar edi” (Oli Imron surasi, 17-oyat).
Sahar vaqti duo qabul bo‘ladigan ulug‘ fursatdir. Luqmoni Hakim o‘g‘liga qilgan nasihatlaridan birida: “Ey o‘g‘lim, xo‘roz sendan chaqqonlik qilib, sahar chog‘ida sen uyg‘onmay turib qichqirmasin”, degan ekan (Abul Barokot Nasafiy. Madorikul tanzil va haqoiqul ta’vil).
Yaqub alayhissalomga farzandlari: “Ey, ota, (Allohdan) bizlarning gunohlarimizni mag‘firat qilishini so‘rang! Albatta, bizlar xato qiluvchilardan bo‘lgan ekanmiz” (Yusuf surasi, 97-oyat) deyishganda, Yaqub alayhissalom: “Albatta, Robbimdan sizlarni mag‘firat qilishini so‘rayman. Albatta, U G‘afur (mag‘firatli) va Rahim (rahmli)dir” (Yusuf surasi, 98-oyat) deb istig‘for aytishni sahar vaqtiga qoldirganlar (Tafsirul Qurtubiy, Tafsir ibn Kasir).
Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhu kechani ibodat bilan o‘tkazardi. Nofe’ rahmatullohi alayhdan sahar vaqti bo‘ldi-mi? deb so‘rardi. Agar ha degan javobni olsa, tonggacha duo va istig‘for bilan mashg‘ul bo‘lardi (Ibn Abu Xotim rivoyati).
Ibn Jarir rahmatullohi alayh Ibrohim ibn Hatib rahimahullohdan rivoyat qiladi: «Saharda masjid yaqinida bir mo‘minning istig‘for aytaturib: “Allohim buyurding, itoat etdim. Gunohlarimni kechir” deyayotganini ko‘rdim».
Anas ibn Molik roziyallohu anhu “...sahar chog‘larida (Allohdan) mag‘firat so‘raydigan kishilar”ni Allohdan gunohlarini kechirishini so‘rab istig‘for aytuvchilar” deb tavsiflasa, Qatoda roziyallohu anhu: “Ular sahar vaqtida namoz o‘quvchilar”, degan (Tafsirul Qurtubiy).
Alloh taolo boshqa oyatda jannatdagi taqvodor bandalarining sifatini keltirganida ham saharda istig‘for aytuvchilarni alohida vasf etadi: “(Ular) tunning ozgina (qismidagina) uxlar edilar. Saharlarda ular (Allohdan) mag‘firat so‘rar edilar” (Zoriyot surasi, 17-18 – oyatlar).
Nabiy alayhissalom qudsiy hadislarning birida: “Albatta, Alloh taolo har kuni kechaning uchdan biri qolganda dunyo osmoniga tushadi va tong otguncha “Tavba qiluvchi bormi? Tavbasini qabul qilaman, istig‘for aytuvchi bormi? Mag‘firat qilib, gunohini kechaman? So‘rovchi bormi, so‘raganini beraman”, deydi”, deganlar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Jabroil alayhissalomdan: “Kechaning duo qilish uchun maqbul va duolar tez ijobat bo‘ladigan eng afzal vaqti qaysi?” deb so‘radilar. Shunda Jabroil alayhissalom: “Sahar vaqtidan boshqa paytlarda Arshning larzaga kelganini ko‘rmadim”, dedi (Tafsirul Munir).
“Allohumma anta Robbiy laa ilaha illa anta xolaqtaniy va ana ’abduka va ana ’ala ahdika va va’dika mastato’tu. A’uzu bika min sharri ma sona’tu, abuu laka bi ne’matika alayya va abuu bizambiy fag‘firliy zunubiy fainnahu laa yag‘firuz-zunuba illa anta birohmatika ya Arhamar Rohimiyn”
Allohim! Sen mening Robbimsan. Sendan boshqa iloh yo‘q, faqatgina Sen borsan. Meni Sen yaratding. Shubhasiz, men Sening bandangman. Kuchim yetgani qadar Senga bergan so‘zimda turishga harakat qilyapman. Yo Robbiy, qilayotgan gunohlarimdan Sendan panoh tilayman. Menga lutf etgan ne’matlaringni e’tirof qilaman. Gunohlarimni ham e’tirof etaman. Yo Robbiy! Meni mag‘firat et. Zero, Sendan boshqa meni mag‘firat qiladigan iloh yo‘q.
Alloh taolo gunohlarimizni mag‘firat etadigan, ustimizga fayzu baraka yog‘iladigan qulay fursat – sahar vaqtini g‘animat bilib, uning fazilatidan to‘liq bahramand bo‘lishga intilaylik. Bunda Alloh taolo barchamizga tavfiq ato etsin.
Davron NURMUHAMMAD
Shu yil 13 iyun kuni “Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus islom bilim yurtida “Xatmona – 2025” bitiruv tadbiri o‘tkazildi. Unda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisining birinchi o‘rinbosari Homidjon Ishmatbekov, Diniy idora rais o‘rinbosari Muhammadolim Muhammadsiddiqov, Din ishlari bo‘yicha qo‘mitaning ta’lim bo‘limi xodimi Elyor Alimqulov, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi rektori Muzaffar Komilov, faxriy ustozlar, ota-onalar va boshqa mehmonlar ishtirok etdi.
Dastlab tadbirni “Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus islom bilim yurti mudiri Ma’murjon Erkayev kirish so‘zi bilan ochish barobarida bitiruvchilarning 4 yil davomida erishgan yutuqlari haqida ma’lumot berdi.
Shundan so‘ng O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisining birinchi o‘rinbosari Homidjon Ishmatbekov o‘z nutqida “Islomda ta’limning mohiyati” va “Yurtimizda ta’lim-tarbiyaga oid amalga oshirilayotgan islohotlar" mavzusida so‘z yuritdi.
Tadbir davomida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Muhammadolim Muhammadsiddiqov O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining tabrigini o‘qib eshittirdi.
So‘ngra O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi rektori Muzaffar Komilov bitiruvchilar, ularning ustoz va yaqinlarini tabrikladi.
Mazkur tadbirda jami 250 nafarga yaqin mehmon qatnashdi. Tadbir so‘ngida O‘zbekiston musulmonlari idorasi va uning tasarrufidagi “Vaqf” hayriya jamoat fondi tarafidan 11 nafar bilim yurti mudarrisi taqdirlandi. “Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus islom yurti tarafidan esa 21 nafar talabaga yil sarhisobi bo‘yicha maqtov yorliqlari topshirildi.
Ma’lumot o‘rnida 2024-2025 o‘quv yilida “Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus islom yurtini jami 72 nafar bitiruvchi tamomladi. Shuningdek, ta’lim muassasasida 16 iyundan boshlab ikki hafta mobaynida yakuniy imtihonlar o‘tkaziladi.
Tadbiri yakunida Homidjon domla Ishmatbekov yurtimiz rivoji va xalqimiz ravnaqini tilab xayrli duolar qilib berdi.
Saidazimxon SAIDAKRAMOV,
“Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus
islom bilim yurti mudarrisi