Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyul, 2025   |   17 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:19
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:41
Shom
20:01
Xufton
21:34
Bismillah
12 Iyul, 2025, 17 Muharram, 1447
Yangiliklar

Ilm karvonidagi oila

11.04.2025   8411   2 min.
Ilm karvonidagi oila

Oilada ilm hukm surishi, farzandlarning salohiyatli bo‘lishi hamda jamiyatga va dinga xizmat qiluvchi mukammal avlod yetishib chiqishida ayolning o‘rni beqiyosdir. Ayol ilmli va ilmga muhabbatli bo‘lar ekan, oiladan har tomonlama mukammal inson yetishib chiqishi muqarrardir.
 

Shu yil 11 aprel kuni Toshkent islom institutida “Olima ayol – millat tarbiyachisi” nomli tadbirda talaba qizlarga “Ilm karvonidagi ayol va oila” mavzusida hayotiy tajribalari bilan o‘rtoqlashgan holda suhbat qilib berishlari uchun bugungi kunda diniy-ma’rifiy nashrlarni tashkil etishda va shu sohaning ravnaqi uchun jonbozlik ko‘rsatayotgan din arboblarining munis onasi, marhum shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning turmush o‘rtoqlari Fotimai aya Ismoil Maxdum va farzandi Ominaxon Muhammad Yusuf tashrif buyurdilar.


Tadbir Qur’oni karim tilovati va Fotima ayaning duolari bilan boshlandi. Suhbat davomida Fotima aya talaba qizlarga hozirgi ijtimoiy hayotda ayol-qizlarning ilmli bo‘lishlari va hayotda o‘z o‘rinlarini topishlari naqadar muhim ekanligini tushuntirgan holda ularga bir qator tavsiyalar berib o‘tdilar. Jumladan, ilm olishda, avvalambor ixlosli bo‘lish va niyatni to‘g‘ri qilish, ilm va oilani teng olib borishga e’tiborli bo‘lish va bu yo‘lda jiddu jahd qilish, o‘zini psixologik to‘g‘ri tayyorlay olish va albatta tartibga rioya qilish hamda oldiga qo‘yilgan ishlarni o‘z vaqtida bajarishga harakat qilish. 


Jumladan, Fotima aya marhum Muhammad Sodiq Muhammad Yusufni xotirlab, u zotning oilada ayollarga bo‘lgan e’tiborlari, ularning ilm olishlariga bo‘lgan harisliklari hamda yaratib bergan sharoitlari haqida ta’kidlab o‘tdilar.


Fotima ayaning tavsiyalari davomi o‘laroq Ominaxon Muhammad Yusuf Toshkent islom institutining bitiruvchisi sifatida o‘z talabalik davrini xotirlagan holda bu davrning qadriga yetishga va nazariy olinayotgan ilmlarini amalda tadbiq qilishga harakat qilishga hamda orttirilgan ko‘nikmalarini jamiyatimiz va oila uchun xizmatda to‘g‘ri foydalana olishga chorladi.


Tadbirning ikkinchi qismi talaba qizlar tomonidan berilgan savollar bilan davom etdi. Ilm ahlining farzandi, turmush o‘rtog‘i va volidasi timsolidagi Fotima ayadan talabalar amaliy namuna sifatida o‘zlarini qiziqtirgan ko‘plab savollarga javoblar va tavsiyalar oldilar.

TII Matbuot xizmati

Ilm karvonidagi oila Ilm karvonidagi oila
O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Majburlab erga berish durustmi?

11.07.2025   870   1 min.
Majburlab erga berish durustmi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.

Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.

Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.

O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.

Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib: 


لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar