Sayt test holatida ishlamoqda!
03 Iyul, 2025   |   8 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:10
Quyosh
04:55
Peshin
12:32
Asr
17:42
Shom
20:04
Xufton
21:40
Bismillah
03 Iyul, 2025, 8 Muharram, 1447

Marhumlar uchun Qur’on tilovati

23.06.2025   5872   2 min.
Marhumlar uchun Qur’on tilovati

Ulamolar Qur’on tilovatining savobi dunyodan o‘tganlarga yetadi deganlar.  Hanafiy mazhabining imomlaridan Abu Ja’far Tahoviy “Aqidatu Tahoviya” kitobida: “Tiriklarning duo va sadaqalaridan o‘lganlarga manfaat bordir”, deb keltiradi.

“Ro‘za, namoz, Qur’on qiroati va zikr kabi badaniy ibodatlarni qilib o‘tganlarga bag‘ishlasa savobi yetadimi, yo‘qmi” degan masalada biroz ixtilof bor.  Imom Abu Hanifa, Imom Ahmad ibn Hanbal va jumhur ulamolar “Badaniy ibodatning savobi o‘lganlarga yetadi”, deganlar.  

Ibn Hoj “Madhal” kitobida: “Kim qiroati hech xilofsiz mayitga yetishini xohlasa, shu ishini “Ey Alloh! Qiroatimning savobini falonchiga bergin”, deb duoga aylantirsin”, deydi.

Ibn Hoj agar Qur’on tilovatidan keyin duo qilib, uning savobi marhumga bag‘ishlansa, bu yerda  ixtilof qolmaydi, demoqdalar. Yurtimizda urf bo‘lgan marosimlarda ham xuddi mana shunday yo‘l tutiladi va bu amal shar’an joiz hisoblanadi.

Dinimizda inson o‘lishi bilan unut bo‘lmaydi, ularning tiriklar zimmasida haqlari bo‘ladi. Shuning uchun ham Islomda o‘tganlarning haqlariga duo qilishga targ‘ib etilgan. Qur’oni karimda o‘tganlarning haqiga mag‘firat so‘rab duo qilgan mo‘minlar zikr qilinadi. 

Alloh taolo Hashr surasi 10‑oyatda shunday marhamat qiladi: “Ulardan keyin kelgan zotlar ayturlar: «Ey Rabbimiz! O‘zing bizlarni va bizdan ilgari imon bilan o‘tganlarni mag‘firat etgin va qalblarimizda imon keltirgan zotlarga nisbatan gina paydo qilmagin! Ey Rabbimiz! Albatta, Sen mehribon va rahmli zotdirsan!”.

Ushbu ilohiy ta’lim asrlar osha musulmon olamida amalda joriy bo‘lib kelgan. Shu bilan birga, o‘tganlarning nomidan yaxshi amallar qilib, savobini ularga bag‘ishlash ham bevosita Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning tavsiyalari bilan joriy qilingan amaldir. Bu mavzuga oid ta’limotlarni chuqur o‘rgangan ulamolar Qur’on tilovat qilib, savobini o‘tganlarning haqiga bag‘ishlash ham mazkur shar’iy ko‘rsatma ostiga doxil ekanini ta’kidlaydilar. 

Xulosa shuki, bir qancha manbalarda Qur’on qiroatining savobi vafot etganlarga yetib borishi aytilgan. «Hidoya», «Badoi’», «Bahr» va boshqa kitoblarda bu haqda yetarlicha ma’lumotlar topiladi. Shunday ekan, bu boradagi har xil noto‘g‘ri fatvolarga e’tibor bermaslik kerak.

To‘raqo‘rg‘on tumani "Yandama" jome masjidi imom xatibi Abduraxim Surobbayev

Manba: http://t.me/Softalimotlar

Boshqa maqolalar

Bir marta "Subhanalloh" deyish uchun fursat berilsa...

30.06.2025   8536   2 min.
Bir marta

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.


O‘lim bir eshik. Barcha insonlar undan o‘tadi. Eh koshki, bu eshikka kirgandan keyin mening uyim qanaqaligi ma’lum bo‘lsa?!

Birodar! Qarang, qabrdagilar bir-birlariga juda yaqin yotishibdi. Lekin ular sirtdan yaqin qo‘shni. Aslida esa, bir-birlarining yoniga ham bora olmaydilar.

Usmon roziyallohu anhu qachon qabr yonidan o‘tsalar, shu darajada yig‘lar edilarki, soqollari ko‘z yoshlaridan ho‘l bo‘lib ketardi.

U kishidan: "Siz nega jannat va do‘zaxni esga olganingizda yig‘lamaysiz. Lekin qabrni ko‘rib yig‘laysiz?" deb so‘rashdi. U kishi shunday dedilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Qabr oxiratning ilk manzilidir", deganlar. Shunga ko‘ra, agar mayyit qabrdagi azobdan najot topsa, undan keyingi hayot oson bo‘ladi. Agar qabrdagi azobdan najot topa olmasa, u holda undan keyingi hayot qiyin bo‘ladi.

Yana Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Men qabrdan ko‘ra daxshatliroq biror manzarani ko‘rmadim", deganlar.

Biz uchun bu qabrlarda ibrat yo‘qmi? Qarang, boy ham, faqir ham, zo‘ravon ham, kuchsiz ham, oq tanli ham, qora tanli ham, podshoh ham, fuqaro ham barcha barobar yotibdi. Ular dunyoga qaytishni xohlaydilar. Boylik jamlash yoki qasr qurish uchun emas, balki, koshki men bir namoz o‘qish uchun muhlat topsam, koshki bizga bir martagina "Subhanalloh" deyish uchun fursat berilsa, deb, shu amallarni qilish uchun dunyoga qaytishni xohlaydilar. Lekin endi iloji yo‘q. Nomai a’mol yopilib bo‘ldi. Ruh jismdan chiqqan. Hayot muhlati tugab bo‘lgan. Endi har bir mayyit o‘z amalining garovi o‘laroq qabrida yotibdi...

«Nasihatlar guldastasi» kitobidan