Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyul, 2025   |   16 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:18
Quyosh
05:00
Peshin
12:34
Asr
17:41
Shom
20:01
Xufton
21:35
Bismillah
11 Iyul, 2025, 16 Muharram, 1447

Olti haqning biri

07.07.2025   3680   2 min.
Olti haqning biri

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam bunday deganlar: “Musulmonning (boshqa) musulmon zimmasidagi haqqi oltitadir: “Unga ro‘baro‘ kelsang, salom ber, sen (biror narsaga) taklif etsa, uni qabul qil, sendan nasihat so‘rasa, unga nasihat qil, agar aksirib, Allohga hamd aytsa, unga tashmit ayt, betob bo‘lsa, uni ziyorat qil, vafot etsa, (janozasiga) ergash (ya’ni qatnash)” dedilar” ( Imom Muslim rivoyati). Bu olti haqning biri nasihat berishdir. Agar musulmon boshqa musulmondan nasihat so‘rab kelsa, unga xolis nasihat berishi lozim. Zero, nasihat qilish har bir mo‘min-musulmonning boshqa mo‘min-musulmondagi haqlaridan biridir.

 

Nasihat qilishning quyidagi odoblari bor: 

 

  1. Nasihat so‘rab kelgan kishini ochiq yuz bilan qarshi olish.
  2. Nasihat so‘rab kelgan kishidan hol-ahvol so‘rash.
  3. Nasihat so‘rab kelgan kishining fikrini oxirigacha tinglash.
  4. Nasihat berishni yaxshi niyat bilan boshlash.
  5. Nasihat so‘rab kelgan kishining ko‘ngliga tegmasdan unga chiroyli nasihat qilish.
  6. Nasihat o‘zida dunyo va oxirat manfaatlarini qamrab olishi.
  7. Nasihatda  ishonarli naqliy va aqliy dalillar keltirish.
  8. Kishining xato va kamchiliklari bo‘lsa, yotig‘i bilan tushuntirish;
  9. Nasihatda kishining ijobiy tomonlarini ko‘rsatib o‘tish.
  10. Nasihatning o‘rni va vaqtini topa bilish.
  11. Ko‘pchilik orasida nasihat qilishdan tiyilish.
  12. “Xudo xohlasa, hammasi yaxshi bo‘ladi”, deb yaxshi umid berish.

 

Xulosa qilib aytamizki, har tomonlama yaxshi niyatda, ta’sirchan uslubda, samimiyat bilan qilingan nasihat katta ajr-savoblarga sabab bo‘ladi. U insonlar o‘rtasida yomonlikni mavh qilib, yaxshilikni bardavom bo‘lishi uchun xizmat qiladi. 

 

Ruhiddin Akbarov,

O‘zbekiston musulmonlar idorasining

Qashqadaryo viloyati vakilligi xodimi

Boshqa maqolalar

Namozga kirishda, qo‘llar qachon ko‘tariladi?

09.07.2025   7738   1 min.
Namozga kirishda, qo‘llar qachon ko‘tariladi?

Savol: Namozga “Allohu akbar”, deb quloq qoqishda “Allohu akbar” dagi “r” ga kelganda ikki qo‘lni bosh barmog‘i quloq yumshog‘iga tegiziladimi? Shunday deb, eshitdim.

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozga kirishda avval ikki qo‘lni yuqoriga ko‘tarib, bosh barmoqlarni quloqning yumshoq joyiga tegiziladi. So‘ng “Allohu akbar”, deb, namozga kirishiladi.

Bu haqida Faqih Abu Ja’far rahimahulloh bunday zikr qilganlar: “Ikki kaftini ichki taraflari bilan qiblaga yuzlanadi va panjalari yozadi hamda qo‘llarini yuqoriga ko‘taradi. Qachonki, ikki bosh barmog‘i ikki quloqlarining yumshoq joylariga tegsa, “Allohu akbar” deb namozga shuru’ qiladi.

Shamsulaimma Saraxsiy rahimahullohga ko‘ra, barcha mashoyixlar shunga ittifoq qilganlar (“Muhiyt” kitobi). Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.