Sayt test holatida ishlamoqda!
24 May, 2025   |   26 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:18
Quyosh
04:57
Peshin
12:25
Asr
17:29
Shom
19:46
Xufton
21:19
Bismillah
24 May, 2025, 26 Zulqa`da, 1446

Ro'zaga oid masalalar-3

19.06.2015   1726   5 min.
Ro'zaga oid masalalar-3

 1.                Og'iz so'lagini tashqariga chiqarmay yutib yuborsa ro'zasi ochilmaydi. So'lakni og'zidan tashqariga chiqarib, so'ngra qayta og'ziga solib yutsa, ro'zasi ochiladi (“Fatovoyi Olamgiriya”). 

2.                Og'zini suv bilan chaygandan keyin qolgan suv yuqini so'lagiga qo'shib ichiga yutib yuborsa, shuningdek, dimog'iga kelgan burun suyuqligini tomog'iga tortib yuborsa, ro'zasi ochilmaydi (“Fatovoyi Olamgiriya”, “Muhit”).

 

3.                Ro'zador tishlari orasida qolgan taom qoldiqlarini yutsa, ular no'xotdan katta bo'lmasa, ro'zasi ochilmaydi. Ammo tishlari orasida qolgan taom qoldiqlarini tashqariga chiqarib, so'ngra qayta og'ziga solib yutsa, no'xotdan kichik bo'lsa ham ro'zasi ochiladi. Kafforat vojib bo'lish bo'lmasligida ixtilofli fatvolar mavjud. Vojib bo'lmasligiga faqih Abu Lays Samarqandiydan rivoyat bor (“Fatovoyi Olamgiriya”).

 

4.                 Ro'zadorning tomog'iga chang, tutun, pashsha, chivin kabi narsalar kirsa, ro'zasi ochilmaydi. Shuningdek, ro'zador kunduzi ehtilom bo'lib qolsa ham ro'zasi ochilmaydi (“Fatovoyi Olamgiriya”, “Muxtasar”).

 

5.                Ro'zadorning bir ikki tomchi ko'z yoshi yoki yuzidan oqqan ter og'ziga kirib, tomog'idan o'tib ketsa, ro'zasi ochilmaydi. Ammo bu miqdordan ziyod bo'lib, og'zida ko'pgina sho'rlikni sezsa ro'zasi ochiladi (“Fatovoyi Olamgiriya”). \

 

6.                 Badanning tabiiy mayda teshikchalaridan (ikki maxrajdan boshqa) kirgan suv kabi narsalar bilan ro'za ochilmaydi. Ko'ziga dori tomizganda garchi tomog'ida uning ta'mi, mazasi bilinsa ham ro'za ochilmaydi (“Fatovoyi Olamgiriya”).

 

7.                 Gazlama to'quvchi ro'zador ish jarayonida bo'yalgan ip tolalarini og'ziga solganida ko'kmi, qizilmi, sariqmi yoki boshqa ranglarmi og'ziga yuqib, so'laklariga aralashib tomog'idan o'tib ketsa, ro'zasi ochiladi (“Fatovoyi Olamgiriya”).

 

8.                 Ro'zadorning tishi qonab, u qonni yutib yuborsa, kafforatsiz qazoning o'zini tutadi. Tish milkidan chiqqan qonni so'lak bilan birga qo'shib yutib yuborsa, qon bilan so'lakdan qaysi biri ortiq yoki kam miqdorda bo'lishiga qaraladi. Agar qon ortiq bo'lsa yoki so'lak bilan barobar bo'lsa, ro'za ochiladi. Bordi-yu so'lak ortiq bo'lsa, ro'za ochilmaydi (“Fatovoyi Olamgiriya”).

 

9.                 Fitr sadaqasi vojib bo'lgan kishi uni o'z vaqtida ado eta olmasa, zimmasidan soqit bo'lmaydi. Uni baribir ado etishi lozim bo'ladi (“Hidoya”).

 

Fatvo hay'ati

 

 

Boshqa maqolalar

Hajga ketgan odam qurbonlikni qanday qiladi?

23.05.2025   2876   2 min.
Hajga ketgan odam qurbonlikni qanday qiladi?

Cavol: Men har yili qurbonlik qilar edim, bu yil ham qurbonlik qilishni niyat qilgan edim. Ammo bu yil muborak haj ibodatini ado qilish nasib qilib haj qilish uchun ketayapman. Shu holatda qurbonligimni qanday ado qilaman?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.

Alloh taolo safaringizni O‘zi oson qilsin. Qurbonlik vojib bo‘lishi uchun kishi muqim bo‘lishi kerak, safarda yurgan musofirlarga qurbonlik qilish vojib bo‘lmaydi.

Musofir kishi qurbonlik qilinadigan kunlar o‘tib ketishidan avval muqim bo‘lib qolsa, bu holatda unga qurbonlik qilish vojib bo‘ladi.

Zimmasiga qurbonlik qilish vojib bo‘lgan boy kishi qurbonlik qilish maqsadida qo‘y sotib olib qurbonlik qilinadigan kunlar kelishidan avval safarga chiqib ketsa, uning zimmasidan qurbonlik soqit bo‘ladi. Ammo boyligi nisobga yetmagan va shu sababli unga qurbonlik qilish vojib bo‘lmagan kishi qurbonlik qilish maqsadida qo‘y sotib olsa, qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olish bilan qurbonlik qilishni nazr qilgan hisoblanadi va bunday kishi qurbonlik qilinadigan kunlari safarga chiqsa ham uning zimmasidan qurbonlik soqit bo‘lmaydi. Nomidan qurbonligini so‘yish uchun biror kishini vakil qilib tayinlaydi (Fatavoi Hindiya).

Demak, agar sizni nisob miqdorida molingiz bo‘lib sizga qurbonlik qilish vojib bo‘lgan bo‘lsa va hox qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olgan bo‘lsangiz ham yoki sotib olmagan bo‘lsangiz ham bu kunlarda safarda bo‘lganingiz sabab sizdan qurbonlik soqit bo‘ladi.

Agar sizni nisobga yetgan molingiz bo‘lmasa va sizga qurbonlik qilish vojib bo‘lmagan bo‘lsa, qurbonlik qilish uchun qo‘y ham sotib olmagan bo‘lsangiz sizga qurbonlik vojib emas. Lekin qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olgan bo‘lsangiz nomingizdan qurbonligingizni so‘yish uchun biror kishini vakil qilasiz.

Bu o‘rinda yana bir jihatga e’tibor qaratishingiz lozim. Agar haj safarida muqimlik holatini topsangiz ya’ni Makkada unga borganingizdan boshlab Minoga chiqadigan kuningizgacha yoki Minodan qaytganingizdan keyin 15 kun tursangiz qurbonlik vojib bo‘ladi. Uni o‘sha yerda yoki vakil orqali o‘z uyingizda so‘ydirishingiz vojib bo‘ladi.

Yana shuni ta’kidlaymizki, mazkur qurbonlik va hajdagi jonliq so‘yish masalalari boshqa-boshqa masalalardir. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.