Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Dekabr, 2024   |   23 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:21
Quyosh
07:47
Peshin
12:28
Asr
15:18
Shom
17:02
Xufton
18:22
Bismillah
24 Dekabr, 2024, 23 Jumadul soni, 1446

Konstitutsiya kuniga bag'ishlangan uchrashuv

8.12.2023   707   3 min.
Konstitutsiya kuniga bag'ishlangan uchrashuv

Nukus shahridagi Muhammad ibn Ahmad al-Beruniy o'rta maxsus islom bilim yurtida O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganligining 31 yilligi munosabati bilan uchrashuv bo'lib o'tdi.

Uchrashuvda Qoraqalpog'iston Respublikasi Adliya vazirligi vakillari, bilim yurti o'qituvchilari, xodimlari, talabalari ishtirok etdi.

Uchrashuvda Muhammad ibn Ahmad al-Beruniy o'rta maxsus islom bilim yurti mudiri Jalalatdin Abdurazakov, Yoshlar bilan ishlash, ma'naviyat va ma'rifat bo'limi boshlig'i Adilbay Yerejepov, Qoraqalpog'iston Respublikasi Adliya vazirligining nodavlat notijorat tashkilotlari bo'limi boshlig'i Azat Bekjanov va boshqalar xalqaro huquqning umume'tirof etilgan printsip va normalariga asoslangan yangi tahrirdagi O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi avvalo, inson huquq va erkinliklarini ta'minlash, demokratiya, erkinlik va tenglik, ijtimoiy adolat va birdamlik g'oyalarini mustahkamlash, fuqarolarning munosib hayot kechirishini, millatlararo va konfessiyalararo totuvlikni, ko'p millatli mamlakatimizning farovonligini va gullab-yashnashini ta'minlashga xizmat qilishi bilan ahamiyatli hujjat ekanini ta'kidladi.

O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023 yil 16 noyabrdagi farmoyishiga binoan, bu yilgi Konstitutsiya bayrami “Konstitutsiya – xalqchil davlat, barqaror taraqqiyot va farovon hayot asosi!” degan hayotiy shior ostida respublikamiz bo'ylab keng nishonlanmoqda.

Darhaqiqat, bosh qomusimiz mazmun-mohiyatida inson, uning hayoti, erkinligi, sha'ni va qadr-qimmati oliy qadriyat hisoblanadi, konstitutsiyamiz insonparvar demokratik davlat, ochiq va adolatli jamiyatni barpo etish, O'zbekistonning jahon hamjamiyati, eng avvalo, qo'shni davlatlar bilan do'stona munosabatlarini hamkorlik, o'zaro qo'llab-quvvatlash, tinchlik va totuvlik asosida mustahkamlash hamda rivojlantirish g'oyalari bilan sug'orilgan.

Jumladan, Konstitutsiyamizning 13-moddasida O'zbekiston Respublikasida demokratiya umuminsoniy printsiplarga asoslanadi, ularga ko'ra inson, uning hayoti, erkinligi, sha'ni, qadr-qimmati va boshqa ajralmas huquqlari oliy qadriyat hisoblanishi, demokratik huquq va erkinliklar Konstitutsiya va qonunlar bilan himoya qilinishi belgilab qo'yilgan bo'lsa, 33-moddasida har kim fikrlash, so'z va e'tiqod erkinligi huquqiga egaligi, 35-moddasida esa hamma uchun vijdon erkinligi kafolatlanishi alohida belgilab qo'yilgan.

Uchrashuvda yangi tahrirdagi Konstitutsiyamizning mazmun-mohiyati va ahamiyati, kiritilgan o'zgarishlar haqida batafsil ma'lumot berildi. Muhammad ibn Ahmad al-Beruniy o'rta maxsus islom bilim yurti talabalari o'zlarini qiziqtirgan savollarga javob oldi.

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Misrdagi qo‘zg‘alon

24.12.2024   661   3 min.
Misrdagi qo‘zg‘alon

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Xorijiylar
(hijriy 38, milodiy 658 yil)

Hazrati Aliy roziyallohu anhuning askarlari ichidan keyinchalik xorijiylar (xavorij) deb nomlangan alohida guruh ajralib chiqdi. Aslida «xorijiy» so‘zi «xuruj», ya’ni «qarshi chiqish» so‘zidan olingan bo‘lib, ular hazrati Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu anhuga qarshi chiqqanlari uchun shu nom bilan atalgan edilar. Ular Aliy hakamlikni (Allohning hukmi o‘rniga bandaning hakamligini) qabul qilgani uchun u zotni kofir bo‘ldi deb fatvo chiqarishdi. Ularga hazrati Aliyning hakamlikni qabul qilganlari yoqmagan edi. Aslida hazrati Aliy roziyallohu anhuni hakamlikni qabul qilishga xorijiylarning o‘zlari ‎ majburlashgan edi. Endi esa Muoviyaga qarshi urushga qaytishni talab qila boshlashdi. Hazrati Aliy roziyallohu anhu ularning talabini qabul qilmadilar.

Hazrati Aliy roziyallohu anhu hakamlik ishlarida xiyonat bo‘lganini e’lon qilib, katta lashkar bilan Shom tomon yurdilar. Ammo u kishi yo‘lda ketayotganlarida, orqadan xunuk va o‘ta tashvishli xabar keldi. Xorijiylar paytni g‘animat bilib, yer yuzidagi eng katta fasod ishlarga qo‘l urishgandi. Ular Alloh harom qilgan ishlarni o‘zlari uchun halol hisoblab, musulmonlarning qonlarini nohaq to‘kish, yo‘lto‘sarlik qilishga qo‘l urishayotgan edi. Ular o‘ldirgan kishilar ichida Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sahobalari Abdulloh ibn Xabbob ibn Arat roziyallohu anhumo va u kishining homilador ayoli ham bor edi.

Hazrati Aliy roziyallohu anhu ortga qaytishga majbur bo‘ldilar. Borib ularga va’z-nasihat qildilar va ogohlantirdilar. Ammo xorijiylarga bu narsalar ta’sir qilmadi. Ular sulhni istamay, bir-birlarini jangga hozirlik ko‘rishga targ‘ib qila boshlashdi.

Xorijiylar birinchi bo‘lib urush boshlashdi. Urushda ularning deyarli barchalari qirilib bitdi. Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu anhuning odamlaridan yetti kishi shahid bo‘ldi, xolos.

Xorijiylardan juda kamchilik odam qutulib qoldi. Ushbu jangning natijalari juda ham xatarli bo‘ldi. O‘lmay qolgan oz sonli xorijiylar har tarafga tarqalib ketishdi: ulardan ikkitasi Umonga, ikkitasi Kirmonga, ikkitasi Sijistonga, ikkitasi Arabiston yarimoroliga va bittasi Yamanga qochib ketdi. Ular borgan joylarida o‘z jamoalarini tuza boshlashdi.


Misrdagi qo‘zg‘alon

Yuqorida bo‘lib o‘tgan ishlar Shom ahliga shijoat bag‘ishladi. Ular bay’at qilmaslikda yana ham bardavom bo‘ldilar va o‘z ishlarini kengaytirdilar. Amr ibn Os roziyallohu anhu Misr tomon yurdi va u yerni egallab oldi. Hijriy 38, milodiy 658 yildan boshlab o‘sha yerda o‘z hukmini o‘rnatdi. Shu tariqa Muoviyaning hukmronligi kengaya boshladi. Muoviya ibn Abu Sufyon Madinai munavvarani, Makkani, Yamanni ham egallab oldi. Lekin hazrati Aliy roziyallohu anhuning askarlari u joylarni qaytarib olishdi. Shu orada hazrati Aliy roziyallohu anhu o‘ldirildilar.

«Islom tarixi» birinchi juzi asosida tayyorlandi

Maqolalar