2022 йил 24 ноябрдан 2023 йил 6 мартгача Париждаги Лувр музейида «Ўзбекистон воҳалари хазиналари. Карвон йўллари чорраҳасида» кўргазмаси бўлиб ўтади. Унда Ўзбекистон тарихи ва маданиятига оид энг сара топилмалар, нодир экспонатлар намойиш этилиши кутилмоқда.

Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази раҳбари Шоазим Миноваров мазкур кўргазма ҳақида гапириб, бу Ўзбекистонга, унинг маданияти ва тарихига нисбатан қизиқиш ортишига сабаб бўлишини айтди.

Унинг таъкидлашича, «бу туризмни ривожлантиришда [Ўзбекистон учун] катта реклама вазифасини ўтайди».

«Одамлар кўргазмалар, ўзаро мулоқот орқали бир-бирини қанчалик яхши таниса, ўртадаги ишонч ҳам шунчалик мустаҳкам бўлади. Ишонч эса ҳамкорликнинг бошқа йўналишлари учун эшикларни очади», — дея қўшимча қилди Миноваров.

UzA

“Қуръони карим ва тажвид” курслари фаолиятидан

Бухорои шарифдаги 500 йиллик тарихга эга Мир Араб олий мадрасаси таркибида “Қуръони карим ва тажвид” курси очилгани юртимиздаги кўплаб мўмин-мусулмонларни хурсанд қилди.

Боиси, илмга чанқоқ ҳамюртларимизнинг қадимдан Ислом қуввати, илм-маърифат маркази бўлган, минг-минглаб уламолар етишиб чиққан, қанча азиз-авлиёлар қўним топган Бухорои шарифга бўлган меҳр-муҳаббати ўзгача.

Шу маънода Мир Араб олий мадрасаси таркибида ташкил этилган “Қуръони карим ва тажвид” курсига нафақат бухоролик ва навоийлик, балки юртимизнинг турли ҳудудларидан Қуръон шайдолари келиб таълим олмоқдалар. Ушбу тингловчилар орасида ёши улуғ ҳамюртларимиз ҳам борки, уларнинг ихлоси, муҳаббати ва ғайрати таҳсинга сазовор.

Хусусан, мазкур таълим муассасасидаги “Қуръон ва тажвид” курсида таҳсил олаётган навоийлик Ҳазрат бобо Султонов (84 ёшда) гуруҳда энг аълочи ўқувчилардан. У Навоийдан Бухородаги Мир Араб олий мадрасасигача бўлган қарийб 100 километр масофани босиб келади. Ҳар бир дарсда фаол қатнашади. Бирор дарсни қолдирмайди, балки дарс бошланишидан камида бир соат олдин келиб кутиб ўтиради. Уй вазифаларини ҳам рисоладагидек бажариб келади. Ҳатто устозлардан дарсдан ташқари вақтларда ҳам қўшимча дарс олишга ҳаракат қилади. 

Яна бир ана шундай фаол тингловчилардан бири андижонлик Абдулазиз бобо Деҳқонов (66 ёшда) айнан Мир Араб олий мадрасасида очилган “Қуръон ва тажвид” курсида ўқиш учун Андижондан Бухорога келиб, ижарада яшаб, курсни муваффақиятли тамомлагач, сертификат олди. Илм олишга ҳарис бўлган отахон шу билан тўхтаб қолмай, балки мустақил равишда Қуръони каримни тажвид қоидасига тўлиқ риоя қилган ҳолда бошидан охиригача ўқишга киришди ҳамда Каломуллоҳнинг охирги беш порасини Андижондан Бухорога келиб, Баҳоуддин Нақшбанд зиёратгоҳида ўқиб хатм қилишга муваффақ бўлди.  

Қуръони каримни ўқиш ва ўрганишга муҳаббатли отахонларимиз жуда кўп. Улардан бири сифатида Хоразм вилоятидан 73 ёшли Ражаб бобо Рўзматов ва бошқаларни айтиш мумкин. Уларнинг Каламуллоҳни ўқиш ва ўрганишга бўлган муҳаббати, илм олишга кучли иштиёқи кўпчиликка, хусусан, ёшларга намуна бўла олади.

Маълумот учун, айни пайтда Мир Араб олий мадрасасидаги “Қуръони карим ва тажвид” ўқув курсидаги 12 та гуруҳда 108 нафар тингловчи таълим олмоқда.

Дарҳақиқат, мўмин киши туғилганидан то сўнгги нафасигача илм талаб қилиши лозим. Зеро, илм икки дунё саодатига эришиш калитидир. Бу борада Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Илм талаб қилиш ҳар бир муслим учун фарздир”, деганлар.

Аллоҳ таоло Қуръони каримга бўлган муҳаббатимизни зиёда қилсин.

Баҳриддин Хушбоқов,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати мухбири

22 октябрь куни Самарқанд вилояти вакиллиги ва Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти келишувга кўра, Қорақалпоғистон Республикаси шаҳар ва туманларининг бош имом-хатиблари Самарқанд вилоятига ташриф буюрди.
Ташриф давомида улар вилоятдаги “Имоми Аъзам” масжидида бўлаётган қурилиш ишлари билан танишиб, сўнгра вилоят вакиллигида ҳам бўлишди. У ерда ишлаш тизими, ҳужжат юритиш ишларини кўздан кечириб, бу борадаги ўз тажрибалари билан ўртоқлашдилар.
Шунингдек, кун давомида Самарқанд вилоятидаги муқаддас қадамжолар ва Ўзбекистон Республикаси биринчи Президенти Ислом Каримов қабрини зиёрат қилди ҳамда Имом Бухорий мажмуасидаги қурилиш ишларини ҳам кўздан кечирдилар. Шу билан бирга яқинда очилган “Боқий шаҳар” мажмуасига ҳам ташриф буюриб, юртимиз ва хорижий сайёҳлар учун яратилган шароитлар, ободонлаштириш ишлари билан яқиндан танишдилар.

Бахберген Надиров,
Тахтакўпир тумани бош имом-хатиби

2022 йил 19-21 октябрь кунлари Туркий давлатлар муфтийларининг III-йиғилиши доирасида ўтказилган тадбирларнинг якунига бағишланган маросим Боку шаҳрида бўлиб ўтди. Унда Туркий давлатлар муфтийлари, қардош мамлакатлар элчилари, таниқли олимлар, давлат ва дин арбоблари ҳамда Туркий давлатлар ташкилоти Бош котиби Бағдод Амреев иштирок этди.

Сўзга чиққан Кавказ мусулмонлари идораси раиси, муфтий, Шайхулислом Оллоҳшукр Пошозода:

– Мен ҳаётим давомида жуда кўп давлат раҳбарлари билан мулоқотда бўлганман, уларнинг фаолиятини мунтазам кузатиб бораман. Шу ўринда, Ўзбекистон Республикаси Президентини алоҳида таъкидлашим керакки, Шавкат Мирзиёев жаноби олийлари Ўзбекистонга Яратганнинг катта неъмати бўлди. У киши давлат раҳбари сифатида жуда улган ўзгаришларни амалга оширмоқда. Бундан мен чексиз қувонаман. Чунки Ўзбекистон менинг иккинчи ватанимдир. Қолаверса, ушбу табаррук заминда кўп яхши хотираларим ва бир қатор яқинларим бор. Хусусан муфтий ҳазратлари билан жуда қалин биродармиз, бу дўстлигимиз янада мустаҳкамланади, дея юртимиз ҳақидаги фикр-мулоҳазаларини баён этди.

Маросимда Ўзбекистоннинг Озарбайжон давлатидаги элчиси Баҳром Ашрафхонов Шайхулислом Оллоҳшукр Пошозода ҳазратлари Шанхай Ҳамкорлик Ташкилотининг Ўзбекистондаги Халқ дипломатия маркази томонидан “Халқ дипломати” медали билан тақдирланганини эълон қилди.

Тадбирда томонлар бир-бирларига эсдалик совғалари топширдилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Бисмиллоҳир Раҳмонир Раҳим.

Аллоҳга беадад ҳамд-у саноларимиз, севикли Пайғамбаримиз Муҳамммад Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга дуруд-у саловотларимиз бўлсин.

Расулуллоҳ алайҳиссалом зарур бўлганда уйда, масжидда, йўлда ҳам яхшиликка буюриб, ёмонликдан қайтарганлар. У зот нафақат сўзлари, балки амаллари билан ҳам ўзгаларга буюк намуна бўлганлар. Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг хулқлари Қуръон бўлган. Биз бу гапни кўп эшитамиз-у, лекин маъносини чуқур ўйлаб кўрмаймиз. Бунинг маъноси шуки, Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг қилган ҳар бир ишлари, айтган ҳар бир сўзлари ва хулқлари ўзлари тиловат қилаётган оятлар, инсонларга етказаётган маърузалар, мажлислардаги ваъз-насиҳатларга мос демакдир.

Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг олдинги-ю кейинги гуноҳлари мағфират қилинган бўлса ҳам, тунларни намоз билан бедор ўтказар эдилар, ҳатто товонлари шишиб кетар эди. Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг оёқлари шишиб кетганини кўрган саҳобалар: “Аллоҳ сизнинг ҳамма гуноҳларингизни мағфират қилган бўлса, шунчалик азоб чекиб ўзингизни қийнайсизми?” дейишганда, у Зоти муборак: “Мен шукр қилгувчи бандалардан бўлмайманми?” деб жавоб берганлар.

Тарихда таниқли ва аслзода шахслар жиноят содир этишса, кам ҳолларда уларга нисбатан жазо қўлланилган. Расулуллоҳ алайҳиссалом даврларида ҳам ҳудди шундай воқеа содир бўлди. Қурайшнинг энг обрўли Бану Махзум қабиласидан бир қиз ўғрилик қилди. Ўғрилик содир этилгач, кўпчилик “Расулуллоҳ алайҳиссалом кечиримли Зот, уни авф этадилар, қолаверса, бу қиз обрўли оиладан, ҳеч бўлмаганда бошқа енгилроқ жазо қўлланса керак”, деб ўйлашди. Лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам буни эшитиб, “Эй одамлар, албатта, сиздан олдин ўтганларнинг ҳалок бўлишлари ичларидан шарифлар ўғрилик қилишса қўйиб юбориб, заифлар ўғрилик қилса жазони қоим қилишлари сабабидан бўлган”, деб таъкидладилар. Сўнг тарих мислини кўрмаган ва фақат Ислом динига хос бир ҳадисни айтдилар: “Аллоҳга қасамки, агар Муҳаммаднинг қизи Фотима ўғрилик қилса ҳам албатта қўлини кесаман!”.

Ҳа, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг хоҳиш-истаклари ва ҳаёт-мамотлари Аллоҳдан тушаётган ваҳий билан боғлиқ эди. Бу ваҳийга қарама-қарши бўлган йўл у зот учун бегона йўл ҳисобланар эди.

Тасаввур қилинг, бир одам сизга энг яқин кишининг жонига қасд қилди. Сўнг ёнингизга келиб, афв тилади. Сиз унинг айбидан кўз юма оласизми?! Чеккан азобларингизни унутиб, уни кечира оласизми?! Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эса амакилари Ҳамза розияллоҳу анҳунинг қотили Ваҳший розияллоҳу анҳуни Ислом динини қабул қилгач, уни афв этганлар.

Макка аҳли Расулуллоҳ алайҳиссаломни саҳобаларидан жудо этиб, юрган йўлларига тиконлар сочишар, сажда қилиб турган ҳолатларида туянинг ичакларини ташлаб кетишар ва доимо мазаҳ қилишар эди. Бу ҳол бир ёки икки йил давом этгани йўқ, балки ўн уч йил муттасил давом этди. Лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу мусибатларга сабр қилиб, уларнинг ҳаққига дуолар қилдилар. Аллоҳнинг нусрати ила Макка фатҳ этилганида маккалик мушриклар қўлларидан ҳеч нарса келмаган ҳолларида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам томонларидан берилажак ҳукмни кутиб туришарди. Чунки улар қилмишлари кечирилмаслигини, ўлимга маҳкум эканликларини ва шунга лойиқ қанчалик жирканч иш қилганларини билишар эди. Шундай бўлса-да, бу мушриклар Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг ҳусни хулқлари ҳақида бир-бирига сўзлаб, кечирилишларига умид боғлашарди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эса ҳеч ким ҳаёлига ҳам келтирмаган бошқа йўлни танладилар, бу ҳукмни ҳеч ким кутмаганлиги ҳам рост эди. Расулуллоҳ алайҳиссалом уларга қараб: “Кетаверинглар, сизлар озодсизлар”, деб марҳамат қилдилар.

Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг тўғри сўзликлари ва омонатдорликлари ҳам буюк намуна. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг омонатдорликларини эсланг! Ҳатто кофирнинг омонатига ҳам хиёнат қилмадилар! Қурайшликлар Расулуллоҳ алайҳиссаломлан бошқа ишончли омонатдор инсон топа олишмаган.

Тасаввур қилаяпсиз-ми?, бир-бирига қарама-қарши икки тараф, ўртада жанг кетаётганига қарамай, мушриклар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ўз моллари ва пулларини ишониб топширганлар.

Расули акрам алайҳиссалом сарвари коинот бўлишларига қарамай, саҳобалари билан бирга ишлар, яшаш тарзлари уларникидан фарқ қилмас эди, мажлисга борганларида қаерда бўш жой бўлса, ўша ерга ўтирар эдилар, ҳатто келган одам: “Қайси бирингиз Муҳаммад алайҳиссаломсиз?”, деб сўрарди.

Қурайшликлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга катта бойлик ва подшоҳлик ваъда қилишиб, эвазига Исломни ёйишдан воз кечишни сўрашганида, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳнинг номи билан қасам ичиб айтаманки, агар ўнг қўлимга қуёшни, чап қўлимга ойни тутқазишса ҳам Аллоҳнинг ўзи бошлаган ишимга равнақ бермагунча ёки шу йўлда ҳалок бўлмагунимча танлаган йўлимдан воз кечмайман”, дедилар.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам фақирона ҳаёт кечирдилар, фақирликлари ожизликларидан эмас, балки бойликка ружу қўймаганликларидан эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг муборак ҳужраларининг узунлиги йигирма беш қулочдан ошмаган. Оиша розияллоҳу анҳо онамиз билан истиқомат қилган ҳужралари бир хонали бўлиб, гуваладан тикланган эди. Ҳужранинг торлигидан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам намоз ўқиганларида Оиша розияллоҳу анҳо онамиз ухлай олмас эдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сажда қилганларида Оиша розияллоҳу анҳо онамиз оёқларини йиғиштириб олардилар. Уйда ойлаб қозон осилмас, кўпинча оила таоми ҳурмо ва сувдан иборат эди. Оиша розияллоҳу анҳо онамиздан ривоят қилинади:
“Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага келганларидан бошлаб, то қабз қилингунларича кетма-кет уч кеча тўйиб буғдой таом емаганлар”.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ичига хурмо дарахтининг пўстлоғи солинган чарм тўшакда ётардилар. Ҳафса розияллоҳу анҳо онамиз бундай ҳикоя қиладилар: Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг тўшаклари биттагина палос эди, уни икки буклаб солиб берардик. Бир куни палосни тўр буклаб солиб берган эдик, эртасига у Зот палосни неча қават қилиб тўшаганимизни сўрадилар, биз тўрт буклаб солганимизни айтганимизда, бундан кейин икки қават қилиб солинглар, бугун ўриннинг юмшоқлиги мени намоздан қўйди, деганлар.

Сизнинг гўзал хулқингизни, фазилатларингизни ёзиб, васф этиб тугатишнинг имкони йўқ. Бугунгача дунёдаги бирор машҳур шахснинг ҳасби ҳоли Сизникичалик кўп ва кенг ўрганилмаган, бу Сиз келтирган илоҳий рисолат ҳақлигига, Сиз келтирган дин Аллоҳ наздида мақбул, бутун инсониятга таклиф этилган охирги таълимот эканига ёрқин далилдир.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Огоҳ бўлинг! Албатта, мен сиздан аввал боргувчиман, сизлар ҳам менга етиб оласиз.

Огоҳ бўлинг! Ваъдалашган жойимиз – ҳавзи Кавсардир.....

Огоҳ бўлинг! Кимки эртага бу манзилда бўлишни истаса, тилини ва қўлини ёмонликдан тийсин”, дедилар.

Аллоҳ таоло барчамизни жаннатда Расулуллоҳ алайҳиссалом билан бирга қилсин.

АЛЛОҲУММА СОЛЛИ ВА САЛЛИМ ЪАЛА МУҲАММАДИН ВА ЪАЛА ОЛИ МУҲАММАД.

Даврон НУРМУҲАММАД