Тошкент ислом институтида Ўзбекистон мусулмонлари идораси Таълим ва илмий-тадқиқот бўлими мудири С.Шерхонов, бўлим мутахассиси А.Дусматов ва Масжидлар бўлими мудири Музаффар Камолов иштирокида кундузги таълим йўналиши битирувчи курс талабалари билан очиқ мулоқот бўлиб ўтди.

Учрашувда ТИИ ректори, сиёсий фанлар доктори, профессор Муҳаммадолим домла Муҳаммадсиддиқов, Ўқув ишлари бўйича проректор Ё.Бухарбаев ҳам иштирок этиб, битирувчилар иш тақсимоти лойиҳаси билан таништирилди.

Маълумот учун, мазкур 2022-2023 ўқув йилида институтни кундузги таълим йўналиши бўйича 66 нафар йигитлар ва 11 нафар аёл-қизлар, жами 77 нафар талаба битирмоқда.

Уларга, юртимиздаги масжидларга имом-хатиб, ноиб имом ҳамда ўрта махсус ислом таълим муассасаларига ўқитувчи вазифаларида ишлаш учун йўлланма берилади.

Магистратура босқичида таълимни давом эттирмоқчи бўлган битирувчилар республика олий таълим муассасаларидан бирига ҳужжат топширишлари мумкин.

Халқнинг диний эҳтиёжларини қондиришда масжидлар ҳамда диний ходимларнинг хизмати катта ўрин тутади. Масжид имом ва ноиблари жамоатга намозларни адо қилиб бериши билан бирга кундалик масалаларда мусулмонларга йўл-йўриқ кўрсатиши, уларнинг дардига қулоқ солиб, қийнаётган муаммоларига ечим топиш орқали ижтимоий ҳаётда фаол иштирок этадилар. Шунинг учун бўлажак имом-хатиб вазифасида ишловчи талабаларнинг илмий савияси, дунёқараши ва шахсий сифатлари талаб даражасида бўлиши лозим.

Масжид меҳроби Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан мерос экан, У зотга муносиб бўладиган диний соҳа ходимларини тайёрлаш асосий вазифа ҳисобланади.

ТИИ Матбуот хизмати

Уйғун Ғафуров - Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари
#21apr #uzbekiston24

#21apr #uzbekiston24

Яқиндагина интиқлик ила кутганимиз Рамазон поёнига ҳам етиб бормоқда. Бу муборак ойнинг илк кунидан бошланган хатми Қуръонлар улуғ кечада итмомига етди.

Юртимизнинг 1500 дан зиёд масжидларида, жумладан, вилоятимиздаги 194 та жомеда ўтказилган хатми Қуръонлар Қадр кечасида ниҳояланди. Юртимиз бўйлаб бир вақтда якунланган Каломуллоҳ хатми сўнгида мўмин-мусулмонлар бир пайтнинг ўзида дуога қўл очдилар. Уламолар, аҳли илмларнинг маърифий суҳбатлари буюк кечанинг файзига файз қўшди. Хатми Қуръонларнинг 27 кунлик тажрибасидан ёшу қари бирдек қувонгани, халқимизга бу тадбир манзур бўлганини мамнуният билан тилга олиш мумкин.

Кўзларда ёш, қалблар Аллоҳга боғланган ҳолда дуога кўтарилган қўллар ила мўмин-мусулмонлар ватани ва дини ривожи, халқи ва оиласи фаровонлиги, икки дунё саодатини сўраб илтижо қилдилар. Илоҳо, улуғ кечаларда Аллоҳнинг байтида туриб қилинган дуолар ижобат бўлсин!

“Яхши кунлар тез ўтади”, дейишади. Жонажон диёримизнинг мўмин-мусулмонлари ўн икки ойнинг султони бўлмиш Рамазон ойини ниҳоятда кўтаринки руҳда, кечаларини тоат-ибодат, кундузларини рўзадор ҳолда файзу футуҳ билан ўтказиб, бу ойни солиҳ амаллар ва Аллоҳ розилиги йўлидаги ибодатлар ойига айлантирдилар. Алҳамдулиллаҳ, Аллоҳ таоло ваъда қилган буюк мукофотни қабул қилиш куни «Ийди-Фитр», яъни Рамазон ҳайити каби улкан шодиёнани ҳам интиқлик ила кутмоқдалар.

Аллоҳ таоло Ўзининг муборак Каломида шундай марҳамат қилган: “Айтинг: Аллоҳнинг фазли ва раҳмати билан, бас (албатта) шулар сабабли (мўминлар) шодлансинлар! У тўплаган нарса (бойлик)ларидан яхшироқдир” (Юнус сураси, 58-оят).

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага келганларида, у (Мадиналик)ларнинг икки куни бўлиб, улар ўша кунларида ўйин-кулги қилишар эди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бу икки кун қандоқ кун?”, – деб сўрадилар. Улар: “Биз жоҳилиятда шу кунларда ўйин-кулги қилар эдик”, – дейишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, Аллоҳ сизларга у иккиси ўрнига улардан кўра яхшироқ –  Азҳо (қурбон ҳайити) ва Фитр (рамазон ҳайити) кунларини берди”, – дедилар (“Сунан” эгалари ривоят қилган).

Халқимиз қадимдан, Ислом дини билан мушарраф бўлган кундан бошлаб “Рамазон ҳайити” кунини тантанали равишда байрам қилиб нишонлаб келган. Ийд намозини ўқиш учун бутун шаҳар аҳли бир намозгоҳга йиғилган.

Шунингдек, ҳайит кунлари бева-бечоралар ҳолидан хабар олиш, фақиру камбағалларга моддий ёрдам кўрсатиш, болаларга ҳайитлик совғалари улашиш халқимиз ичида анъанага айланган.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бир мўминнинг дунё қайғуларидан бирини кетказса, Аллоҳ унинг қиёмат кунидаги қайғуларидан бирини кетказади. Ким дунёда бир қийналган (биродари)нинг оғирини енгил қилса, Аллоҳ таоло унинг қиёматдаги оғирини енгил қилади. Ким бир мусулмонни айбини беркитса, Аллоҳ таоло уни дунё ва охиратда сатр қилади.  Қайси бир банда биродарининг ёрдамида бўлса, Аллоҳ таоло ҳам унинг ёрдамида бўлади”, – деганлар (Имом Муслим ривояти).

Шунингдек, ҳайит арафасида кўни-қўшниларга меҳр-мурувват кўрсатиш билан бирга моддий ёрдамга муҳтож кишилар, яъни кам таъминланган оилаларга хайр-эҳсон қилинса, уларнинг хонадонларига ҳам байрам шукуҳи кириб келган бўлади.

Шу ўринда эсга олиш лозим бўлган яна бир жиҳат, “Фитр садақаси” рўзадан чиқиш муносабати билан бериладиган садақа ҳисобланади. Бу молиявий ибодат шариатимизда рўзадорнинг рўзаси комил бўлишига ҳалал берадиган турли беҳуда гап-сўз ва ҳатти-ҳаракатлардан поклаш ва мискинларга таом бўлиш маъносида жорий қилинган.

Ҳанафий мазҳабига кўра “Рамазон ҳайити” куни тонги отиши билан “садақаи фитр”ни бериш вожиб бўлади. Аммо ундан олдин Рамазоннинг аввалги кунларида бериш ҳам жоиз ҳисобланади. “ Фитр садақаси”ни бериш туфайли камбағалларнинг хонадонларига ҳам хурсандчилик улашилган бўлади.

Шунингдек, узоқлашиб кетган қариндошлар билан, айрим аразлашган дўст-яқинлар билан ҳайит баҳонасида алоқаларни тиклаш, ярашиб олиш лозим. Зеро, силаи раҳмни узган ёки мусулмон биродарига гина қилган кишиларга фазилатли кунларнинг яхшилиги етмаслиги ҳақида ривоятлар бор. Шу боис, бунга жиддий қараш керак. Бундай ҳолатларда ҳайитликлар бериш ҳам орадаги кудуратни кўтарилишига сабаб бўлади.

Аллоҳ таоло барчамизга Рамазон ҳайитини муборак қилсин. Бу кунни баракотидан савобли амалларни кўпайтиришни Яратганнинг ўзи насиб айласин. Барчамизга Рамазон ҳайити муборак бўлсин!

Убайдуллоҳ АБДУЛЛАЕВ,
Фарғона вилояти бош имом-хатиби

Инсон табиатига турли туйғулар хос бўлиб, булар қаторига ранжиш, хафа бўлишни ҳам киритиш мумкин. Қачонки бизга ноҳақлик ёки зулм қилишса, бундан нафақат дилимиз оғриб хафа бўламиз, балки ўша инсон билан ҳар қандай алоқани узишга қарор қиламиз.

Суюкли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сўзларига кўра, мўминлар бир-биридан уч кечаю уч кундуздан ортиқ хафалашиб юриши мумкин эмас. Нега? Чунки ўзаро зиддият авжига чиққан пайтда ҳис-туйғуларга эрк берилиши, бу эса бошқалар билан муносабатда хафагарчиликни юзага келтириши, орага совуқчилик тушириши ва дунёда сизни номақбул инсонга айлантириб қўйиши мумкин. Шунинг учун бизга зиддият марказидан узоқлашиш, тинчланиб ўзига келиб олиш, обдон ўйлаб кўриш ва вазиятни таҳлиш қилиш, кейин афсус-надоматни келтириб чиқарадиган хатога йўл қўймаслик учун уч кун муҳлат берилган.

Бироқ хафалашишнинг диний ёки шаръий сабаби бўлса, у ҳолда зиддиятнинг ечимига кенгроқ ёндашилади. Бундай вазиятда мўминлар, биринчи навбатда, қуйидаги ҳадисларга қатъий амал қилиши керак:

• “Бир-бирингизни ёмон кўрманг. Бир-бирингизга ҳасад қилманг. Бир-бирингизга қарши тадбир қилманг. Эй, Аллоҳнинг бандалари! Биродар бўлинг! Мусулмон учун ўз биродаридан уч кундан ортиқ аразлаб юриши ҳалол эмас”.
• “Мусулмонга ўз биродаридан уч кундан ортиқ аразлаб юриши ҳалол эмас. Учрашганларида униси ҳам юз ўгиради, буниси ҳам юз ўгиради. Уларнинг яхшиси аввал салом берганидир”.
• “Душанба ва пайшанба кунлари амаллар арз қилинади. Шунда Аллоҳ азза ва жалла ўша кунда Ўзига бирор нарсани шерик қилмаган ҳар бир бандани мағфират қилади. Фақат биродари билан орасида душманлик бор кишигина бундан мустасно”.              

Ислом – инсонлар ўртасида аҳиллик, дўстлик ва самимий муносабатлар бўлишини тарғиб қиладиган дин. Бир неча кунлаб, ҳафталаб, ойлаб араз қилиб юриш мўмин-мусулмонга ёт нарса. Шуни унутмаслик керакки, бу дунёда энг олий мақсади имонли бандаларни йўлдан уриш бўлган шайтон мўминлар бир-бири билан жанжал қилса ва хафалашса беҳад хурсанд бўлади. Аллоҳ таоло наздида эса ярашишга биринчи бўлиб қадам қўйган банда яхшидир.

Парвардигор сизни кечиришини қандай хоҳласангиз, сиз ҳам инсонларга нисбатан шундай кечиримли бўлинг. Одамларни Аллоҳ учун кечиринг! Ҳеч кимни хафа қилманг ва ўзингиз ҳам ҳеч кимдан хафа бўлиб юрманг, дунё ҳаёти шусиз ҳам жуда тез ўтиб кетади.             

Алимардон Ҳайитов