Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи вассаллам айтдилар: “Кимки Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирса, қўшнисига озор бермасин” (Мутаффиқун алайҳ).

Қўшнилар уч тоифага бўлинади: қариндош, диндош ва ғайридин қўшни.

1. Қариндош қўшни мусулмон бўлса унинг учта ҳаққи бор: қариндошлик, мусулмонлик ва қўшнилик ҳақлари.
2. Мусулмон қўшнининг қўшничилик ва мусулмонлик ҳақлари бор.
3. Ғайридин қўшнининг қўшничилик ҳақи бор

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи вассаллам айтдилар: “Ёмонлигидан қўшниси эмин бўлмаган кимса жаннатга кирмайди” (Имом Муслим ривояти).

Бир киши Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи вассаллам ҳузурига келиб: “Мени жаннатга дохил этадиган амални ўргатинг”, деди. Пайғамбар алайҳиссалом “Муҳсин (яхшилик қилувчи) бўл”, дедилар. “Қандай қилиб муҳсин бўламан” деди у. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи вассаллам: “Қўшниларингдан сўра, агар сени муҳсин дейишса, демак, муҳсинсан. Борди-ю сени ёмон дейишса, демак, ёмонсан”, дедилар (Байхақий ривояти).

 Ойбек САМАРҚАНДИЙ,

“Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти талабаси

ЎМИ Матбуот хизмати

Маълумки, 2018 йил 5 мартда Ўзбекистон Президенти “Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республика ташқарисига транспортда чиқиш вақтида хавфсизлигини таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида” Президент Қарорини имзолади. Унга кўра меҳнат мигрантлари учун имтиёзли билетлар махсус кассалар орқали сотилади. 

2018 йил 1 апрелдан бошлаб “Ўзбекистон темир йўллари” АЖ ва Ўзбекистон ҳаво йўллари” МАК вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республикадан ташқарига чиқаётган фуқароларга плацкарт ва умумий вагонларга темир йўл чипталари ҳамда иқтисодий (эконом) класс авиачипталар нархларига 20 фоизгача чегирма тақдим этади, темир йўл ва авиачипта харид қилиш харажатларини қисман қоплаш учун 300 минг сўм миқдорда беғараз тўлов бир йилда бир марта амалга оширилади. Имтиёзли билетларни сотиш тартиби 2018 йил 5 мартдаги 3584-сонли Президент Қарори билан тасдиқланган Тартибга кўра амалга оширилади. 

Имтиёзли билетни қандай сотиб олиш мумкин? 

Маълумки, Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигининг туман (шаҳар) Бандликка кўмаклашиш марказлари тузилмасида умумий 300 штат бирлигида вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республика ташқарисига чиқаётган фуқаролар билан ишлаш секторларини ташкил этилади. Секторлар ходимлари уйма-уй юриб вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республика ташқарисига чиқиб кетишни режалаштираётган фуқароларни аниқлайди ҳамда улар билан чет элга хавфсиз чиқиш ва имтиёзли тарифларда темир йўл ва авиачипталар сотуви механизми масалалари бўйича ахборот-тушунтириш ва тарғибот ишларини амалга оширади. 

Потенциал меҳнат мигрантлари темир йўл ва авиачипталарни имтиёзли тарифларда харид қилиш олдидан вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республикадан ташқарига чиқаётган фуқароларни имтиёзли тарифларда чипта тақдим этишнинг шаффофлигини таъминлаш мақсадида Ташқи меҳнат миграцияси агентлиги электрон маълумотлар базасига рўйхатга олинади. 

Ташқи меҳнат миграциясига мурожаат қилиш кунида фуқаро маълумотлар базасида бўлғуси иш жойи, йўл маршрути ва кетиш истагидаги санаси кўрстаилган ҳолда қайд этилади. 

Агентлик ўша куниёқ фуқаро ҳақидаги маълумотларни валюта ҳисоби очиш учун ва махсус “VISA-migrant” карталари бериш учун “Алоқабанк”га ва агентлик қошидаги темир йўл чипталари ва авиабилетларни бронлаш ҳамда сотишга ихтисослашган кассаларга йўллайди. 

Касса бир иш куни ичида билет брон қилиш учун “Ўзбекистон темир йўллари” ёки “Ўзбекистон ҳаво йўллари”га буюртма беради. Йўловчи ташувчи бир иш куни ичида билетни бронлаши лозим. 

Бронлашга оид маълумотларни олгач, касса икки иш куни ичида фуқарони билет сотиладиган манзил ва кетиш санаси ҳақида хабардор қилади. 

Маълумотларни олган Ўзбекистон фуқароси ихтисослашган кассага мурожаат қилади, касса ўша куниёқ имтиёзли билет (20% чегирмали) ва 300 минг сўмли чегирмани ҳисобга олган ҳолда билет сотиши шарт. “Алоқабанк” меҳнат мигрантига бир иш куни ичида валюта ҳисоб рақами очади ва VISA-migrant пластик картасини беради. Карта минимал комиссияга ва нолли суғурта депозитига эга бўлади. 

Умумий жамланганда, тасдиқланган схемага кўра, имтиёзли билетни расмийлаштиришга етти иш кунидан кўп вақт кетмаслиги лозим. 

“Ўзбекистон темир йуллари”да вақтинчалик меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун республикадан ташқарига чиқаётган фуқароларга плацкарт ва умумий вагонларга темир йўл чипталари ҳамда “Ўзбекистон ҳаво йўллари”нинг иқтисодий (эконом) класс авиачипталар нархларига 20 фоизгача чегирма тегишлидир. Маълумки,  Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 23 февралдаги 42-рақамли Қарори билан авиа ва темир йўл чипталарига имтиёзли тарифлар жорий этилган. 

Кўриниб турганидек, меҳнат мигранти мазкур темир йўл ёки авиабилетни 20% чегирма билан ва яна 300000 сўм арзонга олиши мумкин. 

Билет сотиб олиш жараёни мобайнида ҳаёт ва соғлиқни суғуртасини расмийлаштириш ҳам мумкин. Бундан ташқари, миллий йўловчи ташувчиларнининг хорижга вақтинча ишлашга чиқувчилар олдидаги масъулиятини суғурталаш механизми жорий этилиши режалаштирилмоқда. 

Шунингдек… 

Меҳнат мигрантлари транспорт ва бошқа харажатлар учун “Ипотека-банк” орқали 1000 АҚШ долларигача бўлган кредит олишлари мумкин. Кредитларни (Western Union, Contact ва бошқа шу сингари) халқаро тўлов тизимлари орқали олиш ва тўлашнинг қулай механизмларини жорий этиш режалаштирилган.

Меҳнат мигрантлари учун рус ва бошқа тилларга ва ишлаб чиқариш касбларига ўқитиш бўйича курслар, жумладан бепул курслар ташкил этилади. Россия, Қозоғистон, Туркия ва Жанубий Кореядаги консуллик муассасаларида меҳнат миграцияси масалалари ва фуқароларнинг ижтимоий-ҳуқуқий ҳимояси билан шуғулланадиган ходимлар иш олиб боради. 

Шу йилдан бошлаб автобусда халқаро йўловчи ташишга ихтисослашган компания фаолият юрита бошлайди. Компания учун 100 дона автобус харид қилинади ва улар Ўзбекистоннинг турли минтақаларидан хорижга қатнайди. 

Манба:mehnat.uz

Вазирлар Маҳкамасининг 9 мартдаги қарори билан Соғлиқни сақлаш вазирлиги қошида Ногиронлиги бор шахсларни қўллаб-қувватлаш фонди таъсис этилди. Бу ҳақда «Газета.uz» хабар бермоқда.

Фонд фаолияти ногиронларга ёрдам кўрсатиш, уларга тиббий ва ижтимоий ёрдам кўрсатиш, техник реабилитация воситалари ҳамда протез-ортопедия предметлари ишлаб чиқаришни модернизация қилишни қўллаб-қувватлашга қаратилади.

Фонд маблағларининг мақсадли сарфланишини фонд кенгаши назорат қилади. Унинг таркибига ногиронлиги бор шахслар ҳуқуқлари ва манфаатларини ҳимоя қилувчи жамоат бирлашмалари вакиллари киради.

2017 йил декабрь ҳолатига кўра, Ўзбекистонда 600 мингдан ортиқ ногиронлиги бор шахс истиқомат қилади.

Манба: https://daryo.uz

Ривоят қилинишича, Исо ибн Мусо исмли бир киши аёлини жуда қаттиқ ёқтирар экан. Кунлардан бир кун аёлига: Агар, ойдан-да гўзал бўлмасанг, талоқсан, дебди. Шунда аёли ўрнидан туриб, кийимларини кийиб, чиқиб кетибди.

Қилган ишидан пушаймон бўлган Исо ибн Мусо туни билан афсусланиб, ўзини койиб чиқибди. Эрталаб, халифа Мансур ҳузурига йўл олибди. Халифанинг ҳузурига кириб:

– Эй, мўминлар амири, мен аёлимни талоқ қилиб қўйдим, лекин қилган ишимдан жуда қаттиқ афсусдаман, деб бўлиб ўтган воқеани баён қилибди.

Ҳақиқатан ҳам, қилган ишидан қаттиқ афсус чекаётганини кўрган халифа Мансур ҳузурига олиму фақиҳларни йиғиб, бўлиб ўтган воқеъани айтиб, масалани ўртага ташлабди. Ушбу ҳолатга нисбатан барча фақиҳлар бир овоздан аёлга талоқ тушганини айтишибди. Лекин Абу Ҳанифа розияллоҳу анҳунинг шогирдларидан бири ҳеч нарса демай, жим тураверибди. Шунда халифа Мансур унга қараб: “Сизга нима бўлди, нега гапирмаяпсиз?”, дебди. Шунда фақиҳ “Тин” сурасининг дастлабки тўрт оятини ўқий бошлабди:

“Қасамёд этурман анжир ва зайтун билан, Тури Синин (тоғи) билан, мана шу тинч-осойишта шаҳар (Макка) биланки, АЛБАТТА, ИНСОННИ ЭНГ ЯХШИ СУРАТДА ЯРАТДИК”.

Тўртинчи оятни ўқиб бўлар экан, “Аллоҳ Ўз каломида инсонни энг гўзал ва яхши суратда яратганини зикр қиляпти, демак, ой ҳам ой бўлса-да, инсондан гўзал ва мукаммал эмас”, дебди. Қувончдан кўзлари чақнаб кетган халифа Мансур олимнинг топқирлигига тасанно айтиб, ҳалиги кишига қарата: “Аллоҳнинг Ўзи муаммойинг ечимини осон қилди. Бор, аёлинг билан яшайвер”, дебди.

Араб тилидан

Илҳом Маърупов

таржимаси

ЎМИ Матбуот хизмати

Аллоҳ таоло айтади: “Тарозидан ва ўлчовдан уриб қолувчи кимсаларга ҳалокат бўлгай. Улар одамлардан (бирон нарсани) ўлчаб олган вақтларида тўла қилиб оладиган, уларга ўлчаб ёки тартиб берган вақтларда эса кам қилиб берадиган кимсалардир” (Мутаффифун сураси, 1-3-оят).

Салафлардан бири айтган экан: “Кам қилиб берган битта дона сабабли кенглиги осмонлару ерча келадиган жаннатни сотиб юборган кимсага вайл бўлсин. Ортиқча олган битта дона сабабли вайл сотиб олган кимсанинг ҳолига вой бўлсин”.

“Улар ўзларининг улуғ бир кунда – барча одамлар бутун оламлар Парвардигори ҳузурида тик туриб (ҳисоб-китоб) қилинадиган, ўрталарида ҳукм этиладиган қиёмат кунида қайта тирилгувчи эканликларини ўйламайдиларми?”  (Мутаффифун сураси, 4-6-оят).

Аллоҳ таолодан афв ва барча балою офатлардан офият тилаймиз. Албатта, Аллоҳ саховатли, марҳаматли Зотдир.

Ойбек САМАРҚАНДИЙ,

“Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти талабаси

ЎМИ Матбуот хизмати