Раҳимберди домла Раҳмонов

Мамлакатимизнинг Ар-Риёддаги элчихонаси Саудия Арабистонининг Тадқиқотлар ва маърифатни ривожлантириш маркази билан биргаликда Ўзбекистонда таълим соҳасида амалга оширилаётган ислоҳотларга бағишланган давра суҳбатини ўтказди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА мухбири.

Тадбирда элчихона ходимлари, Тошкент давлат шарқшунослик университети араб тили кафедраси мудири Шорустам Шомусаров, Саудия Арабистонининг Тадқиқотлар ва маърифатни ривожлантириш маркази директори Яҳё бин Жунаид, Подшоҳ Файсал номидаги тадқиқотлар ва исломшунослик маркази вакиллари ва илмий таълим муассасаларининг тадқиқотчилари иштирок этди.

Элчи Улуғбек Мақсудов сўнгги йилларда икки давлат ўртасида барча соҳаларда, жумладан, иқтисодиёт, инвестиция, маданият ва туризм йўналишларида ўзаро алоқалар ривожланиб, мустаҳкамланиб бораётганини таъкидлади.

Саудиялик компаниялар томонидан амалга оширилаётган тўғридан-тўғри инвестиция лойиҳаларини икки мамлакат учун бирдек хизмат қилишини билдирди.

Шунингдек, саудиялик иштирокчиларга Ўзбекистонда таълим соҳасига қаратилаётган алоҳида эътибор, профессор-ўқитувчилар ва талабалар учун яратилаётган имкониятлар юзасидан маълумотлар тақдим этилди.

Шорустам Шомусаров Тошкент давлат шарқшунослик университетининг кўплаб давлатлар университетлари билан ҳамкорлик алоқаларини ўрнатганлиги, хориж университетларининг мамлакатимизда ўз филиалларини очаётганлигини айтиб ўтди.

Ўзбекистонда талабаларнинг араб тилини ўрганишга бўлган қизиқишини инобатга олиб, университетда араб давлатлари тарихи, ташқи сиёсати ва араб тили бўйича факультет фаолият олиб боришини маълум қилди. Университетнинг араб давлатлари олий билим юртлари билан ҳамкорлик алоқаларини ривожлантириш, ўқитувчи ва талабалар алмашинувини йўлга қўйиш, ўзаро илмий тадқиқот ишларини амалга ошириш ҳамда Ўзбекистонда етакчи хорижий университетларнинг филиалларини очишга интилиши алоҳида таъкидланди.

Яҳё бин Жунаид охирги беш йилда Ўзбекистонда амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотларни катта қизиқиш ва диққат билан кузатиб бораётганлиги, мазкур саъй-ҳаракатлар дунё мамлакатлари томонидан ижобий баҳоланаётганини мамнуният билан таъкидлади.

Шунингдек, марказ тадқиқотчилари Ўзбекистондан буюк мутафаккир шахслар етишиб чиққани, диёримиз бой маданий-маърифий меърос эга эканини алоҳида таъкидлади. Саудиялик сайёҳларнинг мамлакатимизга бориш истаги ортиб бораётганига эътибор қаратилди.

Ҳозирги кунда икки мамлакат ўртасида тўғридан-тўғри йўлга қўйилган авиақатновларни юқори баҳолаб, ушбу саъй-ҳаракатлар ўзаро алоқарни ривожлантиришга хизмат қилаётгани билдирилди.

Подшоҳ Файсал номидаги тадқиқотлар ва исломшунослик маркази тадқиқотчиси Авад ал-Бади Ўзбекистонда таълим сифатини баҳолаш жараёнида замонавий АКТдан фойдаланиш, инсон омили таъсирини камайтириш ва жараёнларни соддалаштириш чоралари кўрилаётгани, шаффофлик ва очиқликни таъминлаш мақсадида таълим муассасаларини лицензиялаш, хорижий давлатларда берилган дипломларни тан олиш, педагог кадрларни аттестациядан ўтказиш, таълим муассасалари аттестацияси ва аккредитация жараёнларини тўлиқ электронлаштириш йўлидаги ислоҳотларни кузатиб бораётганини таъкидлади.

Суҳбатдош Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети, Ўзбекистон халқаро ислом академияси ва Тошкент давлат шарқшунослик университетида Саудия Арабистони ҳақида маърузалар ва тақдимотлар ўтказишга тайёрлигини билдирди.

Тадбирда Ўзбекистон ислом цивилизацияси маркази, Имом Бухорий илмий-тадқиқотлар маркази ва Саудия Арабистони Тадқиқотлар ва маърифатни ривожлантириш маркази ўртасида ҳамкорлик алоқаларини ўрнатиш таклифи илгари сурилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий

Нуриддин домла ҳазратлари

Доғистон Республикаси муфтийси шайх Аҳмад Афандининг ўзбек тилида нашр этилган "Ахлоқус солиҳийн" номли китобининг тақдимоти 9 декабрь куни Дўстлик уйида бўлиб ўтди. Бу ҳақда "Доғистон" АА маълумот берди.

Тадбирга Ўзбекистоннинг Ростов-дон шаҳридаги Бош консули Рустам Қўрғонбоев ва 1-котиб-консул Хўжабахлил Асамовлар таклиф этилди. Унда Доғистон Республикаси қонун чиқарувчи ва ижро этувчи ҳокимият органлари, муниципалитетлар, Россия ташқи ишлар вазирлигининг Махачқалъадаги ваколатхонаси, Доғистон муфтийси, маънавий-маърифий ташкилотлар ва университетлар, ўзбек диаспораси вакиллари, шунингдек, Республика таълим муассасаларида таҳсил олаётган ўзбекистонлик талабалар иштирок этади.

"Тақдимот чет эл фуқароларининг ижтимоий-маданий мослашувини тарғиб қилиш, экстремизм ва терроризм мафкурасига қарши курашиш, хорижда яшаётган ватандошлар билан алоқаларни мустаҳкамлаш тадбирлари доирасида ўтказилади", – дейилади вазирлик матбуот хизмати хабарида.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ҳиндистонда илк бор бемазҳаблик ва ваҳҳобийлик байроғини кўтарган олимлардан бири Абу Саъид Муҳаммад Ҳусайн Батолавий (1256-1338 ҳ./1840-1920 м.) ҳисобланади. У XIX аср охири – XX аср бошларидаги ўша даврнинг аҳли ҳадислари жамоатининг етакчиларидан ҳисобланган. Унинг “Саҳиҳи Бухорий”га ёзган “Минаҳ ал-Борий” номли шарҳи, “Мишкот ал-масобеҳ”га битган таълиқот – илмий изоҳлари ва бошқа кўпгина асарлари мавжуд. У ўз даврида жуда машҳур бўлган “Ишоъат ас-сунна” (“Суннатни ёйиш”) номли мажалласи замонавий салафийликнинг ибтидоий ҳаракатларидан бўлиб, бемазҳабликнинг ёйилишига катта ҳисса қўшган мажаллалардан саналади.

Гарчи мазкур мажалла ўз даврида ваҳҳобийлик ва замонавий салафийлик тарғиботчиси бўлса-да, унда қодиёнийларга ва қуръонийлар каби янги чиққан фирқаларга раддиялар ҳам учраб турган. 1908 йилларгача чоп қилинган “Ишоъат ас-суннат”нинг охирги сонларидан бирида бундай ҳақиқат ошкор қилинган эди:

“ЭЛЛИК ЙИЛЛИК ТАЖРИБАДАН МАЪЛУМ БЎЛДИКИ, БЕМАЗҲАБЛИК ДИНСИЗЛИКНИНГ ДАРВОЗАСИ ЭКАН!”

Бу ҳақиқат умр бўйи мазҳабларни ёқтирмасдан, уларга таъна қилиб келган, мазҳабларга эргашиш ва “тақлид”ни ҳаром санаб келган Муҳаммад Ҳусайн Батолавийнинг ҳаётий тажрибаси натижасида чиқарган инсофона эътирофи эди. Ҳа, бу бемазҳаблик тарғиботчиси бўлиб келган “Ишоъат ас-сунна”нинг ҳақ эҳтирофи эди.

Ҳа, ҳақиқат шуки, бекорга уламолар: “Мазҳабсизлик динсизлик устига қурилган кўприкдир”, “Мазҳабсизлик динсизликка олиб борувчи хатарли бидъат”, деб айтишмаган экан. Бемазҳаб бўлишдан сақланинг!

Мазҳаблар ичра ҳанафийлик – Пайғамбаримиз алайҳиссалом даврига энг яқин, оят ва ҳадисларни энг мантиқий тушуниб, ҳаётга татбиқ қила олган мазҳаб ҳисобланади.

© Ҳамидуллоҳ Беруний