muslim.uz
Рушан ҳазрат Аббясов: Ўзбекистондаги ислом маданияти дурдоналарини ҳар бир киши кўриши керак!
Барчага маълум ўзбек халқига хос бўлган меҳмондўстлик, Ўзбекистонда ЮНЕСКОнинг Умумжаҳон мероси рўйхатига киритилган инсон тамаддунининг кўплаб хазиналарини эътиборга олсак, зиёрат туризми каби соҳа ривожини фаоллаштириш алоҳида аҳамият касб этади.
Бу ҳақда Россия муфтийлар кенгаши раисининг биринчи ўринбосари, Россия Мусулмонлар диний идораси раиси ўринбосари Рушан Аббясов Бухоро шаҳрида ўтказилган биринчи халқаро зиёрат туризми доирасидаги йиғилишда баён қилди.
Унинг айтишича, Ўзбекистоннинг зиёрат туризми борасидаги улкан салоҳияти туфайли ушбу йўналишда жуда катта ишларни амалга ошириш зарур.
«Мусулмонларга маълумки, ҳозирги Ўзбекистон ҳудудида буюк муҳаддис имом Ал-Бухорий яшаб ўтган. Мустақиллликнинг илк йилларида Самарқанд яқинида бу ерда Имом Бухорий ёдгорлик мажмуаси бунёд этилган. Бироқ ҳали барча мусулмонлар ҳам бу ерда бўлишмаган. Шунингдек кўпчилик Бухоро яқинидаги шайх Баҳоуддин Нақшбандий мақбарасига келишмаган ва ҳаттоки унинг қаерда жойлашганлигини ҳам билишмайди. Ишончим комилки, россиялик мусулмонларнинг Бухоро, Самарқанд, Хивага ташрифлари нафақат сайёҳат, балки бизнинг халқларимизга хос бўлган зиёрат шамойилини ҳам олади, уларнинг имонлари мустаҳкамланиши, ислом тарихининг буюк уламолари ҳақидаги билимларини кенгайтиришга хизмат қилади. Ўзбекистоннинг замонавий транспорт имкониятлари, ушбу шаҳарларга қўйилган тезкор поезд йўналишлари ташрифнинг худди бошқа ислом дунёсининг мамлакатларидан кам бўлган қулайликларни тортиқ этади», - таъкидлади Аббясов.
Унинг фикрига кўра, ҳамма гап Ўзбекистон ва унинг маънавий хазиналари ҳақидаги ахборотни янада кенгроқ тарқатишда қолган.
«Маълумки, Россия муфтийлар кенгаши бир неча йиллардан бери “Маънавий ипак йўли” халқаро лойиҳасини рўёбга чиқариб келмоқда. Ўзбекистон ушбу лойиҳанинг фаол иштирокчиларидан бири ҳисобланади. Ҳурматли муфтий ҳазратлари Усманхон Алимов анжуман лойиҳаларида иштирок этганлар. Шу анжуман доирасида Ўзбекистоннинг зиёрат туризмини тақдим этиш йўллари, Ўзбекистоннинг муқаддас қадамжолари ҳақида кенгроқ ахборотларни бериш, оилавий турлар, ҳалол туризм турларини ташкил этиш масалаларини кўриб чиқиш мақсадга мувофиқ бўлади. Шу мавзуга бағишланган ОАВ, россия турбизнеси, экспертларга мўлжалланган давра суҳбатлари, тақдимотлар, чиқишларни ташкил этишни биргаликда ўйлаб кўриш лозим.
Ўзбекистон туризм салоҳиятини Москвада Россия муфтийлар кенгаши томонидан анча йиллардан бери ташкил этиб келинаётган Moscow Halal Expo халқаро кўргазмаси доирасида ҳам намоён этиш имконияти мавжуд. Хотира ва ажиб анъаналар мавжуд, биз фақат ахборотни бироз янгилашимиз, россиялик мусулмонлар учун Ўзбекистонга боришни одатий ва оммабоп қилишгина қолган. Ишончим комилки, Ўзбекистондаги ислом маданияти дурдоналарини ҳар бир киши кўриши керак!»,- дея ўз сўзини якунлади Россия муфтийлар кенгаши раисининг биринчи ўринбосари, Россия Мусулмонлар диний идораси раиси ўринбосари.
Ўзбекистон мусулмонлар идораси Матбуот хизмати
Бухоро декларацияси: Зиёрат туризми халқаро форуми якунлари
Бухорода ўтказилган Зиёрат туризми бўйича I Халқаро форум ўз ишини якунлади. Мазкур форум Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан мамлакатнинг халқаро майдондаги зиёрат туризми бўйича мавқеини ошириш мақсадида ўтказилди. Тадбир Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари қўмитаси, Ўзбекистон мусулмонлар идораси, "Вақф" хайрия жамғармаси, Ташқи ишлар вазирлиги, Бухоро вилояти ҳокимлиги, ISESCO (Таълим, илм-фан ва маданият бўйича ислом ташкилоти) ва UNWTO (Бутунжаҳон туристик ташкилоти) ҳамкорлигида ташкил этилди.
Халқаро форум доирасида Ўзбекистоннинг зиёрат туризм марказларидан бири сифатида тан олинишига доир Бухоро декларациясини имзолашга бағишланган тантанали маросим бўлиб ўтди. Унда вазирлик ва идоралар, халқаро тоифадаги меҳмонлар ва тадбир иштирокчилари, шу билан бирга, маҳаллий ва хорижий ОАВ вакиллари иштирок этишди.
Таъкидлаш жоизки, Бухоро декларациясининг имзоланиши Ўзбекистон тарихидаги муҳим ҳодисадир. Экспертларнинг фикрича, бу ҳужжатнинг имзоланиши республикада сайёҳлик инфратузилмасининг ривожланишига ва умуман туристик оқимнинг янада кўпайишига кучли туртки беради.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Ажойиб мақоллар
Аллоҳ таоло қушларга ризқини беради. Лекин қушлар ўша ризқига етиш учун учиши керак.
Голланд мақоли
*****
Ким қўшнисининг уйини бузишга уринса, ўзининг уйи бузилади.
Швейцария мақоли
*****
Агар киши оч бўлса, нонни арпа нони, жавдар нони, буғдой нони деб фарқлаб ўтирмай, еяверади.
*****
Агар табассум қила олмасанг, дўкон очма.
Хитой мақоли
*****
Яхшиликни билмайдиган одамга яхшилик қилишнинг мисоли атиргул суви (гулоб)ни денгизга улоқтиришдир.
Польяк мақоли
*****
Агар бир халқнинг даражасини, савиясини билмоқчи бўлсанг, уларнинг аёлларига назар сол.
Француз мақоли
*****
Қаноатинг – ярим бахтингдир.
Италян мақоли
*****
Танангни жавоҳирлар билан безаганингдан кўра ақлнингни илм билан қуроллантирганинг яхшидир.
Хитой мақоли
*****
Ўзи билан ғурурланиш, ўзидан қойил қолиш жоҳилликнинг боласидир.
Испан мақоли
*****
Совғалар билан озиқланиб турадиган муҳаббат ҳар доим оч қолаверади.
Инглиз мақоли
*****
Муҳаббатингни аёлингга, сирларингни онангга бер.
Ирланд мақоли
*****
Ўғлинг беш ёшга тўлгунича унга амирга қилгандек муомала қил. Кейин ўн йил давомида унга қулга қилгандек муомала қил. Ундан кейин у билан дўстона мулоқотда бўл.
Ҳинд мақоли
*****
Оила аъзоларим менга гапиришни ўргатди. Одамлар эса жим туришни ўргатди.
Чехословак мақоли
*****
Ғазаб – ақл чироғини ўчириб қўядиган кучли шамолдир.
Америка мақоли
*****
Кишиларга ҳадя берадиганлар берган нарсаларини гапирмасликлари керак. Уни олганлар эса, гапириб, эслашлари керак.
Португал мақоли
*****
Катта дарахт мева беришидан кўра кўпроқ соя беради.
Италян мақоли
*****
Эй инсон, ўлимни унутма, чунки у сени унутмайди
Турк мақоли
*****
Ўч олиш лаззати қисқа вақт давом этса, кечириш лаззати умр бўйи давом этади.
Испан мақоли
*****
Муҳаббат ва атир яширина олмайди.
Хитой мақоли
*****
Кимнинг сумкасида пуллари бўлмаса, тилида ипаги бўлсин. Яъни тили ширин бўлсин.
Малайзия мақоли
*****
Ким чиройли аёлга уйланса, иккитадан кўпроқ кўзга муҳтож бўлади.
Инглиз мақоли
*****
Ким ўзи учун қўй бўлишга рози бўлса, уни бўрилар еб қўяди.
Француз мақоли
*****
Фейсбукдаги “Ҳаётнинг нариги юзи” саҳифасидан
Нозимжон Иминжонов таржимаси
Ғафлатда қолманг! Дуо қабул бўладиган вақт ва ҳолатлар
- Саҳарда дуо қилиш. Аллоҳ таоло: “Саҳарларда улар (Аллоҳдан) мағфират сўрар эдилар”, деб марҳамат қилган (Зориёт сураси, 18-оят).
Саҳар вақтида қалб соф, ихлосли ва чалғитадиган нарсалардан холи бўлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Аллоҳ таоло ҳар кеча, кечанинг охирги учдан бири қолганида “Ким менга дуо қилади, Мен унга ижобат қилай, ким Мендан сўрайди, Мен унга (сўраган нарсасини) берай, ким Мендан кечирим сўрайди, Мен уни кечирай”, дейди» (Имом Буҳорий, Имом Муслим ривояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Жаброил алайҳиссаломдан: “Кечанинг дуо қилиш учун мақбул ва дуолар тез ижобат бўладиган энг афзал вақти қайси?” деб сўрадилар. Шунда Жаброил алайҳиссалом: “Саҳар вақтидан бошқа пайтларда Аршнинг ларзага келганини кўрмадим”, дедилар (Доктор Ваҳба Зуҳайлий раҳимаҳуллоҳ. Тафсирул Мунир).
- Азон ва иқоматдан кейин дуо қилиш. Набий алайҳиссалом: “Азон ва иқомат орасидаги дуо рад қилинмайди”, дедилар (Имом Абу Довуд, Имом Термизий ривояти)
- Ифторлик ва саҳарликда дуо қилиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рўзадорнинг дуоси қайтарилмайди” (Имом Термизий, Имом Ибн Можа ривояти), деганлар.
- Қалблар “эриган” вақтда дуо қилиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қалблар юмшаган вақтда дуо қилиб қолинглар, чунки у раҳматдир!” дедилар.
- Фақат мусибат етганда эмас, балки, тинч-осуда вақтда ҳам дуо қилиш. Агар банда кенгчилик вақтида Аллоҳни зикр қилса, Аллоҳ уни торчилик вақтида зикр қилади.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни шиддатлар пайтида Аллоҳ уни истижобат қилиши масрур қилса, оройиш пайтида дуони кўпайтирсин”, дедилар.
- Саждада дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бундай деганларини ривоят қилади: “Банда Роббисига энг яқин бўладиган ҳолати сажда қилган вақтидир. Бас, шу вақтда дуони кўпайтиринг” (Имом Муслим ривояти).
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Мен руку ёки сажда қилган вақтимда Қуръон ўқишдан қайтарилдим. Рукуда Роббни улуғлангиз, саждада эса дуони кўпайтиринг, у вақт дуоларингиз ижобат бўлишга яқин вақтдир” (Имом Муслим ривояти).
- Ҳар намоздан сўнг дуо қилиш. Абу Умома розияллоҳу анҳу: “Ё Расулуллоҳ, қайси дуо кўпроқ қабул бўлади?”, деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кечанинг охиридаги ва фарз намозлар ортидаги лаҳзаларда”, дедилар (Имом Термизий ривояти).
Мужоҳид (раҳматуллоҳи алайҳи) айтади: “Намоз энг яхши вақтга белгиланган. Шунинг учун намозлардан сўнг дуо қилишни унутманг”.
- Ёмғир ёққанда дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Сафлар Аллоҳ йўлида жипслашганида, ёмғир ёққанда, фарз намозлари адо этиладиган вақтларда осмон эшиклари очилади. Бу пайтларда дуо қилишни ғанимат билинг”.
- Жума туни ва кундузи дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу ривоят қилади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам жума куни ҳақида бундай дедилар: “Унда бир соат борки, унга тик туриб намоз ўқиётган мусулмон банда Аллоҳдан бирон нарсани тилаб тўғри келиб қолса, Аллоҳ унга бу тилагини беради” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
- Сафарда дуо қилиш. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Учта дуо, шубҳасиз, ижобатдир: мазлумнинг дуоси, мусофирнинг дуоси ва отанинг боласига қилган дуоси”, дедилар (Имом Термизий, Имом Абу Довуд ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД
TIKA ваколатхонаси раҳбари: “Ўзбекистонда таълим олиб, бу заминнинг сувини ичганман”
Куни кеча, 25 февраль куни Туркия ҳамкорлик ва мувофиқлаштириш агентлигининг (TIKA) Ўзбекистондаги ваколатхонаси раҳбари Али Эҳсон Чағларни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари қабул қилди.
Муфтий ҳазратлари Ўзбекистон ва Туркия давлатлари ўртасидаги муносабатлар мустаҳкамланиб бораётгани, икки давлат ўртасидаги ҳамкорликнинг ривожида ТИКАнинг аҳамияти катта эканини таъкидладилар. Бугунги кунга қадар ташкилот томонидан жуда катта лойиҳалар амалга оширилгани ҳақида гапириб, ушбу лойиҳалар кўлами янада кенгайишига умид боғладилар. Шунингдек, муҳтарам Президентимиз ташаббуси билан ташкил этилган “Вақф” хайрия жамоат фонди фаолиятини янада такомиллаштиришда TIKAнинг бой тажрибаси ва малакали мутахассисларининг маслаҳати зарурлигини муфтий ҳазратлари билдирдилар.
Ўз навбатида, ТИКА ваколатхонаси раҳбари сўнгги йилларда Ўзбекистон ва Туркия давлатларининг ҳамкорлик алоқалари янги босқичга кўтарилгани, кўп томонлама алоқалар ривож топаётганини таъкидлади. Али Эҳсон Чағлар жаноблари “Вақф” хайрия жамоат фонди фаолиятини такомиллаштириш борасида ўзаро тажриба алмашиш, кам таъминланган оилаларга моддий ёрдамлар кўрсатиш, чекка ҳудудларда “Саломатлик ҳафтаси” акцияларини ўтказиш, маърифий адабиётлар нашр этиш, қадимий қўлёзма асарларини тадқиқ этиш ва ҳамкорликда халқаро анжуманлар ўтказиш борасидаги фикр-мулоҳазаларини билдирди.
Томонлар қайд этилган масалалар бўйича кенгашиб олиш ва уни тезроқ амалга оширишнинг муҳимлигини қайд этдилар.
Маълумот ўрнида, Туркия Бош вазир девони ҳузуридаги техникавий ёрдам кўрсатиш ташкилоти саналган Туркия ҳамкорлик ва мувофиқлаштириш агентлиги (ТИКА) 1992 йилда ташкил топган. Ҳозирда ташкилотнинг Европа, Осиё ва Африка қитъаларининг 140 га яқин мамлакатида 50 дан ортиқ ваколатхонаси фаолият кўрсатмоқда.
ТИКАнинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси 1994 йил 20 майда очилган. Ваколатхона Ўзбекистондаги турли ташкилот ва идоралар билан иқтисодий, техникавий, ижтимоий ва маданий ҳамкорликни ривожлантиришга қаратилган лойиҳа ва дастурларни амалга ошириб келмоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати