01 Апрел, 2025, 3 Шаввол, 1446
01 Апрел, 2025, 3 Шаввол, 1446
Фолбинлик – бу келажакни башорат қилиш, ноёб билимларга эга эканлигини даъво қилиш ёки ғайриоддий усуллар билан кимнидир даволаш иддаоси. Баъзилар қўллар, кафт чизиқлари ёки карта билан, бошқалари эса турли сеҳрли амалиётлар билан одамларни ишонтиради.
Ислом динида фолбинлик ва сеҳрдан қатъий қайтарилган. Аллоҳ таоло Қуръонда бундай ишлардан қайтарган: “...Сенга зарар ҳам, фойда ҳам етказа олмайдиган нарсаларга дуо қилма. Агар шундай қилсанг, албатта золимлардан бўласан” (Юнус сураси, 106-оят).
Шунингдек, Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Ким фолбин ёки кўзбойлоғичга бориб, унинг сўзини тасдиқласа, у Муҳаммадга соллаллоҳу алайҳи васаллам нозил қилинган нарсага кофир бўлибди” (Имом Аҳмад ривоят қилган).
Бу ҳадис фолбинларга ишониш қанчалар оғир гуноҳ эканини кўрсатади.
Баъзилар қийинчиликлардан чиқиш йўлини қидириб, ҳеч қандай далилсиз фолбинларга югуради.
Кўпинча инсон ўз ҳаёти ҳақида “махфий маълумот” билишни хоҳлайди ва буни фолбинлардан излайди.
Кимдир фолбинларнинг сўзларига ишониб, уларни ҳақиқат деб қабул қилади. Ваҳолангки, фолбинга бориш дунё ва охират учун хатарлидир.
1. Иймонни заифлаштиради – Фолбинларга ишониш Аллоҳга бўлган таваккулни камайтиради.
2. Одамларни алдайди – Фолбинлар кўпинча ёлғон айтади ва одамларнинг пулларини ноҳақ йўллар билан олади.
3. Жамиятни бузади – Фолбинларга ишонган одамлар ўз ҳаётларини уларнинг гапларига қараб йўналтиради ва ҳақиқатдан узоқлашади.
Фолбинлардан ҳимояланишнинг йўллари:
1. Қуръон ва ҳадисларни ўрганиш – Исломда тақдир ва таваккул ҳақидаги тушунчаларни билиш фолбинларга ишонишдан сақлайди.
2. Истиғфор ва дуо қилиш – Қийинчиликда Аллоҳга юзланиш керак, чунки ҳақиқий ёрдам фақат Ундан келади.
3. Саҳиҳ илмга таяниш – Ҳар қандай масалада илмли уламолардан маслаҳат олиш керак.
Фолбинларга ишониш нафақат одамнинг ақлига, балки иймонига ҳам зарар етказади. Ҳақиқий ҳидоят фақат Аллоҳнинг каломи ва Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатидандир. Шунинг учун ҳамма вақт Аллоҳга таваккул қилиб, Ундан ёрдам сўрайлик.
Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ
Мана, муборак Рамазон ойи ҳам ўз поёнига етди. Рамазон кечаларини ибодат билан ўтказганларимиз, кундузлари рўзадор юрганларимиз, туну кун Қуръон ўқиганларимиз эсингиздами?!
Намозларимизни масжидларда жамоат билан ўқишга қаттиқ ҳаракат қилар эдик. Масжидлар ҳам намозхонларнинг кўплигидан тўлиб-тошиб кетарди. Шу дамларни эсингиздан чиқармадингизми?!
Хўш, энди айтинг-чи! Ҳозир ҳам Рамазондаги каби ҳаёт тарзидамизми?! Ўша кунларда бўлгани каби бир кеча Қуръон ўқимай қолсак хижолат бўламизми?! Кундузги ва тунги амалларимизни пухта бажаришга киришганмизми?! Тафаккур, хушуъ, тааммул ва бўйинсуниш ила Раббимиздан қўрқяпмизми?!
Одамларнинг Рамазондаги ва ундан бошқа пайтлардаги ҳолатларини солиштирган киши дангасалик, ибодатларга лоқайдликни кўриб, ҳайратдан ёқа ушлайди. Уларнинг ҳолатларидан “Тавба, ибодат фақатгина Рамазон ойига тегишлими?! Аллоҳ таоло барча ойларнинг ҳам Робби-ку?!
Рамазон ойи бошқа ойларда ибодатларга ихлос ила ёндашиш учун захира тўплаб олинадиган ойдир.
Улуғлардан бири айтади: “Ким бўшашиш, дангасалик ва роҳат томон оғса, ҳеч иккиланмай айтиш мумкинки, у одам ҳақиқий роҳатдан қуруқ қолибди”.
Бир ҳикмат бор: “Чарчамасликни хоҳласангиз, чарчаб (бўшашиб) қолмаслик учун (ибодат билан) чарчанг!”.
Бу каби тавсияни Аллоҳ таоло Ўз Набиййига берган: «Фориғ бўлсанг, (ибодатга) урингин»[1]. Чунки дангасалик орқали ҳақни етказиб бўлмайди, вожибларни адо этиш қийин масала.
Ибодатга шўнғиш, тинмай машғул бўлиш, яқинларининг ҳақларидан уларни маҳрум қилиш Пайғамбар алайҳиссаломнинг суннатлари эмас. Аксинча, ҳар ишда мўътадиллик лозим. Яхши ишни оз-оздан бўлса ҳам доимий қилиб юрган афзал.
Тавбадан кейин қилинган бир гуноҳ ундан аввалги гуноҳдан анчайин ёмонроқдир. Касалликнинг қайталаниши биринчисига қараганда анчайин қийин кечади. То дунёдан ўтгунингизга қадар тоатларда маҳкам туриш, астойдил бўлишни Аллоҳ таолодан сўранг. Қалбларнинг алмашинувидан эса паноҳ тиланг. Тўқиган нарсасини тайёр бўлганидан кейин қирқим қилиб кесиб, чувалаб ташлаган аёлга ўхшаманг.
Аллоҳнинг тоати йўлида сизга ёрдамчи бўладиган кишини дўст деб билинг. Рамазон ойида дуо қилишга ҳарис бўлганингиздек, бошқа ойлар ҳам дуода маҳкам бўлинг. Ҳафтада бир маротаба бўлса ҳам таҳажжудга туринг. Қуръон тиловатини унутманг. Рамазондан кейин ҳам Рамазондаги ҳолатингизда давомли бўлинг.
[1] Шарҳ сураси, 7-оят.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 