Inson doimo pokiza bo‘lib yurishga, uyi, ish joyini saranjom qilishga odatlanishi lozim. Bu bilan o‘zi salomat, yashab, ishlab turgan yerida qut-baraka bo‘ladi. Dini mubinimiz ham insonlarni poklikka chaqiradi. Tozalik imondan ekanini uqtiradi. Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.): “Albatta, Alloh pokdir, poklikni sevadi, U tozadir, tozalikni sevadi...”, deganlar.
Dinimizda tirnoqlarni vaqtida qisqartirish ham tozalikning bir belgisi bo‘lishi bilan birga, Payg‘ambarimiz alayhissalomning sunnatlari ham hisoblanadi. Muhammad mustafo (s.a.v.) “Kim juma kuni tirnoqlarini qisqartirsa, Alloh taolo undan kasallikni chiqarib, o‘rniga shifo kirgizib qo‘yadi”, deganlar.
Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilingan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim juma kuni tirnoq olsa, Alloh uni keyingi jumagacha balolardan saqlaydi. Uch kun qo‘shimchasi ham bor”, dedilar.
Demak, tirnoq olish orqali inson turli kasalliklardan xalos bo‘lar ekan. Yana bir hadisi sharifda shunday deyiladi: “Kimki, juma kuni tirnoqlarini qisqartirsa, u inson moxov kasalidan ham omon bo‘ladi”.
Bir kuni Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.) huzurlariga bir kishi kelib ko‘z og‘rig‘idan shikoyat qildi. Shunda Rasuli Akram (s.a.v.): “Kim ko‘z og‘rig‘i kasalidan najot topishni va dunyoda boy-badavlat bo‘lishni xohlasa, payshanba kuni asr namozidan keyin tirnoqlarini qisqartirsin”, dedilar.
Shu o‘rinda tirnoq olishning tartibi haqida ham bilib olsak, foydadan xoli bo‘lmaydi. Imom Navaviy bu borada shunday deganlar: “Tirnoq olishlik avval qo‘llardan boshlanadi. Birinchi o‘ng qo‘lning ko‘rsatkich barmog‘idan boshlab, so‘ng o‘rtancha barmoq, keyin nomsiz barmoq, so‘ng jimjiloq va nihoyat, bosh barmoqning tirnoqlarini qisqartirish lozim. Keyin chap qo‘lning jimjilog‘idan boshlab, navbat bilan bosh barmoqqacha tirnoqlar qisqartiriladi. Qo‘llardan so‘ng o‘ng oyoqning jimjilog‘idan boshlab, chap oyoqning jimjilog‘ida tugatiladi”. Ushbu tartib ulamolar nazdida mustahab sanaladi.
Ilhom Ma’rupov
tayyorladi
اللهُ أكبر اللهُ أكبر لا إلهَ إلَّا الله واللهُ أكبر اللهُ أكبر ولله الحَمْد
O‘qilishi: Allohu akbar! Allohu akbar! Laa ilaha illallohu vallohu akbar! Allohu akbar va lillahil hamd.
Ma’nosi: Alloh buyuk, Alloh buyuk. Alloh taolodan o‘zga iloh yo‘q. Alloh buyuk, Alloh buyuk va hamd Alloh taolo uchundir.
Takbiri tashriq 5 iyun bomdod namozidan boshlab hayitning to‘rtinchi kuni, ya’ni 9 iyun asr namoziga qadar aytiladi:
• 5 iyun – 5 mahal,
• 6 iyun – 5 mahal,
• 7 iyun – 5 mahal,
• 8 iyun – 5 mahal,
• 9 iyun – 3 mahal.
Jami 23 mahal namozda takbiri tashriqni bir marotaba aytish vojib amal sanaladi.
Ushbu takbir xoh jamoat bilan, xoh yolg‘iz o‘qilgan har bir farz namozdan keyin aytiladi.
Ayollar takbiri tashriqni maxfiy aytadilar.
Namozga kechikib qo‘shilgan kishi ham namozini to‘liq qilgandan keyin takbiri tashriqni aytadi.
Davron NURMUHAMMAD