Дунё илм-фани тараққиётида мусулмон олимларининг ўрни беқиёс. Турли соҳалар ривожига тамал тошини қўйган олимларимизнинг бугунги кундаги авлодлари ҳам уларнинг ишини давом эттирмоқдалар. Мисол учун, тиббиёт, астрономия, математика, география, ахборот технологиялари ва физика каби жабҳаларда кўплаб ихтиролар қилинди. Замондош мусулмон олимларимиз ҳам илмий салоҳиятда пешқадам. Уларнинг баъзи ихтиролари ҳақида сўз юритамиз.

You tube платформаси дунёдаги энг катта видео-омбори ҳисобладани. Бутун дунёдан миллионлаб фойдаланувчилар ундан ҳар куни фойдаланади. Ушбу платформани бангладешлик Жавед Карим яратган. Платформадаги биринчи видео Карим томонидан 2005 йил 23 апрелда You tube каналига юкланган “Мен ҳайвонот боғида” видеоси бўлди. Дунёдаги энг йирик видеоплатформа сифатида You tube жаҳон воқеаларини, турли фойдали видеоларни шакллантириш ҳамда кенгроқ аудиторияни қамраб олиб кўплаб соҳалар ривожига ўз таъсирини ўтказди. Бугунга келиб дастур орқали хорижий тиллар ва замонавий касбларни уйда ўтирган ҳолда бепул ўрганса бўлади. Танганинг иккинчи тарафи бўлганидек, кўнгилочар видеоларни томоша қилиб вақтимизни зое қилишимиз хам мумкин. Болаларимиз қандай мақсадда фойдаланаётганига эътиборли бўлайлик. Танлов ўз қўлимизда.

Эронлик муҳандис Ҳусайн Яссайи томонидан 2001 йилда Мобил график ишлов бериш блокини яратди. Бу кейинчалик iPhoneнинг видео технологияси учун асос бўлиб, смартфонлар инқилобига йўл очди. 2000 йиллардан бошлаб то ҳозирги кунгача бўлган машҳур мобил телефонларнинг кўпчилиги 3D графикларни таъминлаш учун айнан ушбу ихтиродан фойдаланиб келмоқда. Бу эса тасвир сифатини яхшилади ва кўплаб имкониятларни очиб берди.

Покистонлик олим Навид Саид кремний микрочипида қайта боғланадиган мия ҳужайралари тармоғини ўстириш мумкинлигини исботлади. У мия ҳужайралари фаолиятини аниқ кузатувчи янги технологияни ишлаб чиқди. У 2003 йилда биринчи нейро-чипни ихтиро қилган ва уни 2004 йилда кенг оммага намойиш этди. У мия ҳужайраларини кремний чип билан боғлаган биринчи олим эди. 2024 йил январ ойида Neuralink инсон миясига илк нейрочипни жойлаштирди. Бу айнан Навид Саиднинг тадқиқотига асосланган эди.

Вирусологияда яманлик олим Шайх Aбдул Мажид Зиндоний Қуръони карим ва ҳадислардан фойдаланиб ОИВ ва ОИТСни даволаш йўлини топди. 2007 йилда у Иймон университетида олиб борган илмий ва тиббий тадқиқотларида беморларни муваффақиятли даволаган. Йигирма ҳолатда вирус ҳеч қандай ножўя таъсирларсиз бутунлай йўқ бўлган.

Шайх Музаффар Шукур ҳам космонавт, ҳам жарроҳ бўлган. У 2007 йилда коинотда тиббий тадқиқотлар олиб борди. Унинг фазо кемаси бортида ўтказган тиббий тажрибалари асосан жигар саратони ҳужайраларининг ўсиши, космосда турли оқсиллар ва микробларнинг кристалланиши билан боғлиқ эди. Жигар саратони ҳужайралари ва микроблар билан боғлиқ тажрибалар тиббий тадқиқотлар учун фойдали бўлди.

Мурод Нурал томонидан 2007 йилда Туркияда ихтиро қилинган “Вертикал кўтарилувчи нарвон” Нюрнбергдаги IENA ихтиро кўргазмасида олтин медални қўлга киритди. У баланд нуқталарга кўтарилиш ва у ерда туришни осонлаштириш учун мўлжалланганди. Бу алпинистлар учун фойдали ихтиро сифатида топилди.

Бу каби ихтироларнинг рўй[ати талайгина. Биз мусулмонлар илм-фан соҳасида етакчиликни ҳеч кимга бермай ривожланишда бардавом бўлишмиз шарт. Азиз ўқувчи, сиздан илтимос фарзандларингизни ўқитинг ва илмлилар қаторида бўлишини таъминланг. Бу сизу биз учун ҳам фарз, ҳам қарз. Аллоҳ барчамизни ушбу йўлда собитқадам айласин. 

Интернет манбалари асосида

Шоҳруҳ УБАЙДУЛЛАЕВ тайёрлади.