Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Июл, 2025   |   7 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:10
Қуёш
04:54
Пешин
12:32
Аср
17:42
Шом
20:04
Хуфтон
21:40
Bismillah
02 Июл, 2025, 7 Муҳаррам, 1447

Тарихий кошинлар Ватанимизга қайтарилади

03.05.2021   1362   3 min.
Тарихий кошинлар Ватанимизга қайтарилади

Ўзбекистоннинг Лондондаги элчихонаси Британия музейи билан ҳамкорликда Маданият вазирлиги, Туризм ва спорт вазирлиги ҳузуридаги Маданий мерос агентлиги, Республиканинг қатор музейлари тадқиқотчи ва ходимлари учун маданий ва тарихий мерос буюмларини сақлаш, уларнинг контрабандаси ва ноқонуний савдосига қарши курашиш бўйича онлайн семинар ташкил қилди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.

Тадбирда Британия музейининг Яқин Шарқ бўйича бўлими катта куратори Сент-Жон Симпсон, Оксфорд университети профессори Жеймс Аллан, Йорк университети профессори Ричард Макклери ва Давлат Эрмитажининг Марказий Осиё сектори катта илмий ходими Андрей Омелченко маъруза қилди.

Британия музейи вакили ўтган йили Лондоннинг Хитроу аэропортида ислом эпиграфикаси туширилган 6 та тарихий кошин сақлаб қолингани ҳақида сўзлаб берди. Мутахассис кошинлар Ўзбекистон, Буюк Британия, АҚШ, Россия ва бошқа мамлакатларнинг олимлари томонидан ўрганилганини билдирди. XII-XIV асрларга оид ушбу тарихий ашёлар Ўзбекистондаги меъморий обидаларга, хусусан, Самарқанд шаҳридаги Шоҳи Зинда мажмуасига тегишли экани тахмин қилинмоқда.

17 май куни Британия музейи карантиндан кейин илк марта очилади ва ушбу кошинлар Ўзбекистоннинг розилиги билан музей галереяларидан бирида намойиш этилади. Бу музейга ташриф буюрувчиларда катта қизиқиш уйғотади. Бир неча ойдан сўнг Ўзбекистон элчихонаси кўмагида экспонатлар ўз Ватанига қайтарилади.

Британия музейи вакили кошинларнинг идентификация қилиш ва ватанига қайтариш Ўзбекистон вакиллари билан муваффақиятли ҳамкорлик самараси эканини таъкидлади.

Эслатиб ўтамиз, ўтган йил ноябрь ойида Британия музейи ҳамда Ўзбекистон маданияти ва санъатини ривожлантириш жамғармаси ўртасида ҳамкорлик тўғрисидаги меморандум имзоланди. Унда нафақат ўғирланган ёки ноқонуний муомалада бўлган буюмларни аниқлаш ва консультация қилиш бўйича ўзаро алоқаларни, балки ҳамкорликда илмий тадқиқотларни ривожлантириш, кадрлар тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш, биргаликдаги тадбирларни ўтказиш масалаларини ҳам қамраб олган.

Онлайн-семинарда сўзга чиққан мутахассислар маданий мерос объектларини сақлаш ва ҳисобга олишда олимлар ва музейлар ўртасидаги ҳамкорликнинг алоҳида аҳамиятини таъкидлади. Шунингдек, улар барча архитектура ёдгорликлари, археологик қазиш ишлари пайтида топилган объектлар фотосуратларининг рақамли маълумотлар базасини яратиш, маданий мерос объектларининг альбомлари ва почта карталарини нашр этиш, артефактлар сотиладиган “ким ошди” савдолари ва онлайн-ресурсларни мониторинг қилиш зарурлигини таъкидлади.

Тарихий буюмлар ҳақида қанчалик кўп маълумот мавжуд бўлса, уларнинг контрабандаси ва ноқонуний савдосига қарши курашиш шунчалик осон бўлиши қайд этилди.

Ўзбекистон вакиллари мамлакатимизда маданий ва тарихий меросни сақлаш ва чет элларда кенг оммалаштиришга катта эътибор қаратилаётганини таъкидлади. Хорижий шериклар билан контрабанда ва экспонатларнинг ноқонуний савдосига қарши курашишда ҳамкорлик қилишга қизиқиш катталиги таъкидланди.

Шу нуқтаи назардан, мазкур веб-семинар ушбу долзарб мавзуга бағишланган биринчи халқаро тадбир бўлиб, унда очиқ ва самарали баҳслар бўлиб ўтди.

Маълумот учун, яқин кунларда Ўзбекистон ва Буюк Британия ҳуқуқни муҳофаза қилиш идоралари вакиллари бадиий ва маданий мерос контрабандасига қарши курашиш бўйича ҳамкорликни кучайтириш масалаларини муҳокама қилади.

Онлайн семинар ниҳоясида маърузачилар Ўзбекистонда жорий йил сентябрь ойида ЮНEСКО ҳомийлигида ўтказиладиган «Марказий Осиё дунё цивилизациялари чорраҳасида» халқаро форумида иштирок этиш учун таклиф қилинди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Худкушлик қаҳрамонлик эмас

01.07.2025   8254   2 min.
Худкушлик қаҳрамонлик эмас

Инсон зиммасида бир нечта омонатлар борки, буларни қадрлаш зарур ҳисобланади. Ўз жонига ўзи қасд қилиш эса ана шу омонатга хиёнат қилишдир. Бинобарин, Қурони карим Нисо сураси 29-оятида Ҳақ таоло  хитоб қилган: "Бир-бирларингизни ўлдирмангиз".

Жундаб ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: "Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: "Сизлардан илгари ўтганлардан бир киши жароҳатланди. Бесабрлик қилиб пичоқ олди-да, қўлни кесиб ташлади ва кўп ўтмай, қон йўқотиб вафот этди. Аллоҳ: "Бандам жонига қасд этди, унга жаннатни ҳаром қилдим", деди" (Муттафақун алайҳ).

Яна бир ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: "Кимки тоғдан ўзини ташлаб, жонига қасд қилса, у жаҳаннам оловида абадулабад ўзини пастга ташлайди. Кимки заҳар ичиб жонига қасд қилса, у қўлида заҳарини тутиб, жаҳаннам оловида абадулабад ўзини заҳарлайди. Кимки ўзини темир билан ўлдирса, у қўлида темирини тутиб, жаҳаннам оловида абадулабад у билан ўзини уради" (Имом Бухорий, Муслим ва бошқалар ривояти).

Мўътабар фатво китобларимиздан “Фатавои Сирожия”да: “Қачон кема ёна бошласа, ундагиларнинг агар ўзларини денгизга ташлашса, сузиш билан халос бўлиб кетишга гумонлари ғолиб бўлса, шундай қилишлари вожиб бўлади. Агар ўзларини денгизга ташласалар ҳам ғарқ бўлишлари ёки ташлашмаса, куйиб кетишлари эҳтимоли бўлса, у ҳолда кемада қолиш ва денгизга ўзларини отиш орасида ихтиёрлидирлар. Кимки ўзини ўлдирса, унинг гуноҳи бошқа бировни қатл қилгандан кўра қаттиқроқдир!”

Юқорида келтирилган манбалардан кўриниб турибдики динимиз инсон ўз жонига қасд қилишга эмас, балки бу омонатни асрашга қадрлашга чақиради. Лекин, жамиятда баъзи инсонлар борки, ўз жонига қасд қилишга, худкушликка рағбат қиладилар. Аслини олганда ўзини-ўзи ўлдириш Аллоҳ берган неъматни мутлақо менсимасликдир. Шу билан бирга бундай ҳолат ўша жамиятга ҳам мусибат ҳисобланади.

Ўзини-ўзи ўлдиришнинг гуноҳи бировни ўлдиришдан кўра оғирроқ ва каттароқ ҳисобланади. Энди, салгина ҳаёт ташвиши деб, озгина ғам ва алам деб ўзини ўлдираётганларнинг гуноҳи бировни ўлдиришдан кўра оғирроқ эканлигини билдик. Бироқ, бундан ҳам энг ачинарлиси, бировларнинг ёлғон-яшиқ гапларига учиб, “фатво”ларига алданиб, бегуноҳ мўмин-мусулмонларни ўлдиришга қасд қилиб ўзини ўлдиришнинг гуноҳи бундан неча баробар оғирроқ ҳисобланади. Бу шаҳидлик эмас, бу қаҳрамонлик ҳам эмас, балки худкушликдир.

Уйчи тумани "Девона бобо" жоме масжиди имом-хатиби

Абдуфаттоҳ Мусаханов

Манба: @Softalimotlar

МАҚОЛА