Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Декабр, 2024   |   25 Жумадул сони, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:22
Қуёш
07:48
Пешин
12:29
Аср
15:19
Шом
17:03
Хуфтон
18:23
Bismillah
26 Декабр, 2024, 25 Жумадул сони, 1446

Ойлар султони — Рамазон: Рўзадор киши рўза тутмаганларга овқат сотса бўладими? Рўзадор ҳолимда оғриётган томоғимга спирт суришим мумкинми?

1.05.2021   1943   2 min.
Ойлар султони — Рамазон: Рўзадор киши рўза тутмаганларга овқат сотса бўладими? Рўзадор ҳолимда оғриётган томоғимга спирт суришим мумкинми?

Навбатдаги суҳбат Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво бўлими мутахассиси Зикриё Бобораҳимов билан уюштирилди.

Рўзадор одам рўза тутмаган одамларга овқат пишириб берса бўладими?

Рамазон ойида кундуз куни шаръий узрсиз рўза тутмаган кишиларга овқат пишириб бериш ёки пишириб сотиш умуман мумкин эмас. Бу Рамазон ойига нисбатан ва Аллоҳнинг фарз қилган рўзасига нисбатан ҳурматсизлик бўлади. Рўза Исломнинг катта шиорларидан ҳисобланиб, уни улуғлаш тақводан бўлади. Аллоҳ таоло: «Ана шундай. Ким Аллоҳнинг шиорларини улуғласа, бас, албатта, бу қалбларнинг тақвосидандир» (Ҳаж сураси, 32-оят). Валлоҳу аълам.

Рўзадор ҳолимда шамоллаган бўлсам, бурнимга спрей-дори сепсам ва томоғимга спирт суртсам бўладими?

Спрейнинг газли (ҳаволи)сидан ёки суртма (маз)га ўхшаш, буруннинг устига суртса ҳидидан димоғ очилиб кетадиган воситалардан фойдаланган маъқул. Спрейнинг суюқлик пуркайдигани рўзани очиши мумкин. Рўзадор киши томоғига спирт суртса бўлади, унинг рўзага таъсири йўқ. Аммо спирт ичга ўтиб кетмаслиги шарт. Валлоҳу аълам.

Рўза тутганман, аммо рўза тутганим ёдимдан кўтарилиб, «қорним очиб кетди» деб юбордим. Гуноҳ бўлмайдими, рўзага таъсири йўқми?

Рўза тутган киши «қорним очиб кетди» дейиши билан рўзаси очилмайди ва рўзадорлиги ёддан чиққанлиги сабаб бу билан гуноҳкор бўлмайди. Агар шу гапни рўзадан малолланиб, Аллоҳ таолонинг фарз қилган рўзасидан сиқилиб айтса, гуноҳкор бўлади. Валлоҳу аълам.

Рўзадор одам қон таҳлили топширса бўладими?

Ҳа, рўзадор одам турли мақсадларда қон топшириши мумкин, бу иш билан унинг рўзаси очилмайди. Чунки рўза ичга кирувчи нарсалар сабабли бузилади. Лекин рўзадор қон топширса, заифлашиб қоладиган бўлса, макруҳ бўлади. Бу ҳолатда қон топширишни ифтордан кейинга қолдириш мақсадга мувофиқ. Валлоҳу аълам.

Маълумот учун: Сизда шаръий масалаларда саволлар бўлса, Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Telegram’даги @diniysavollar каналига, «savollar.muslim.uz» сайтига ёки фатво бўлимининг 78-150-33-44 рақамли колл-марказига мурожаат қилишингиз мумкин.

РАМАЗОН-2021
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Нега нурингизни ортингизда қолдирасиз?

25.12.2024   1381   4 min.
Нега нурингизни ортингизда қолдирасиз?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳу

Бугун сиз азизларга сўзлаб берадиган ҳикоям Макка шаҳрида бундан бир неча юз йиллар олдин содир бўлган ҳаётий воқеа ҳақидадир. Бу воқеа билан Саудияда нашр этиладиган газеталардан бирида танишганман.

Умра ибодатини адо этиш учун Макка шаҳрига борганимда газетадаги “Нима учун нурингни ортингда қолдирдинг?” деган мақолага кўзим тушди. Бу қизиқарли сарлавҳа мени ўзига жалб қилди. Бу нима дегани экан деб қизиқдим. Ҳикояни ўқиб, унинг мазмунини англадим.

Қадим замонда ўта бадавлат одам яшаган экан. У пайтлар қуллик даври эди. Бу бойнинг ҳам барча шахсий ишларида унга хизмат қиладиган қули бор эди.

Бомдод намозига азон айтилганда, хизматкор таҳорат учун сув тайёрлар ва хўжайинини уйғотарди. Таҳоратга ёрдамлашиб бўлгач, милтиллаб ёнадиган фонуси билан йўлини ёритиб масжидга олиб борарди. Бу даврларда ҳали электр ток, чироқлар йўқ, йўллар зимистон, чанг, кўчаларда тош ва чуқурлар кўп эди.

Шу зайлда қул 20 йилдан ортиқ хўжайинига хизмат қилди. Кунларнинг бирида одатдагидек бомдод намозига кетишаётганида бой юришдан тўхтаб, жойида бироз жим туриб қолди-да, кейин: “Гапларимни эшит эй Саид”, деди. Қулнинг исми Саид эди.

Бой: “Эй Саид, мен васиятномамда вафот этганимдан кейин меросхўрларим сени озод қилишларини ёздим. Бу сенга 20 йилдан бери менга қилган содиқ хизматларинг учун мукофот бўлади”, деб айтди.

Лекин бу гапдан Саид хурсанд бўлмади, хўжайинига ташаккур ҳам изҳор этмади, ҳатто бир оғиз сўз ҳам айтмади.

Эртаси куни яна одатдагидек масжид томон фонусни ёқиб йўлга тушишди. Аммо бу сафар ҳар гал хўжайиннинг йўлларини ёритиб кетадиган хизматчи орқа томонга ўтиб олганди. Хўжайин нега бундай қилаётганини тушунмай: “Нега орқамдан кетаяпсан? Саид сенга нима бўлди? Нега олдинда йўлни ёритиб кетмаяпсан?” деб сўради.

“Чунки сиз нурингизни ортда қолдирдингиз. Ҳаётлик вақтингизда эмас, балки вафот этганингиздан кейин мени озод қилишингиз ҳам худди шунга ўхшайди. Тириклик вақтингизда мени озод қилишни ўйламадингиз. Энди вафот этганингиздан кейин мени озод қилишга ваъда беряпсизми? Сиз қачон вафот этаркансиз, мен шунда тезроқ озод бўламан деб ўйлаб юришимни истайсизми? Мен учун сизнинг умрингиз узоқ бўлса-ю, сизнинг хизматингизни қилсам. Мен шундоқ ҳам умрбод сизга содиқ хизмат қилмоқчи эдим. 20 йилдан бери хизматингизда бўлаётган бўлсам, бирор марта мени озод қилишингиз ҳақида айтмагансиз. Лекин энди айтишингиз гўёки сизнинг вафотингизни кутаётгандек бўламан. Нега нурингизни олдингизда эмас, ортингизда қолдирдингиз?”.

Бу гапларни эшитиб бой одам қаттиқ таъсирланди. Унга: “Эй Саид шу дақиқадан эътиборан сен озодсан”, деди. Саид унинг бу таклифини рад этиб: “Мен сизнинг итоаткор хизматкорингизман”, деди.

Ушбу қиссадан қандай ибрат олинади. Кўпчилик ўз нурини олдида эмас, балки ортида қолдиради. Бу нима дегани? Айримлар: “Бой бўлсам фалон-фалон ишларни қиламан”, “Вафот этсам камбағалларга тўплаган бойликларимни тарқатишади”, “10 йилдан кейин фалон ишларни қиламан” дейишади. Нега ўша ишларни ҳаётлик вақтингизда, имконингиз борида қилмайсиз? Нега нурингизни ортингизда қолдирасиз, олдингизда эмас. Нега яхшиликлар қилишни узоқ йилларга сурамиз. Имкон борида дарҳол яхшилик қилиш ҳақида ўйламаймиз? Бирор яхшилик қилишни имконингиз борми, уни ҳозир қилинг, шунда нурингиз олдинда бўлади. Нурингизни асло орқада қолдирманг!

Мақоланинг видеолавҳа шакли

Даврон НУРМУҲАММАД

 

 

 

Мақолалар