Ўзбекистон халқаро ислом академияси, мазкур олий билим юрти ҳузуридаги Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази ҳамда Германиянинг Мюнстер университети қошидаги Исломшунослик маркази вакиллари ўртасида мулоқот ўтказилди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.
Онлайн шаклда ташкил этилган тадбирда ўзбекистонлик ва германиялик исломшунос олимлар 2018 йилда ўрнатилган ҳамкорлик алоқаларининг ривожланиш жараёнини таҳлил қилган ҳолда, аввал келишилган лойиҳаларнинг истиқболини муҳокама қилди, келажакда ўзаро манфаатли ҳамкорликнинг янги йўналишларини белгилаб олиш юзасидан фикр алмашди.
Жумладан, ислом дунёсининг буюк алломаси, ватандошимиз Имом Мотуридий асарларини биргаликда ўрганиш, ёшлар орасида диний радикализм ғояларига қарши самарали курашишда айнан ушбу ўзбек мутафаккир олимининг илмий меъросидан фойдаланиш, уни дунёга тарқатиш, ушбу тадқиқот марказларида исломшуносликка оид чоп этиладиган нашрларда Мотуридий асарлари ва бошқа ислом динини ўрганишга қаратилган изланишлар натижалари, илмий мақолалар чоп этиб бориш юзасидан ўзаро келишувга эришди.
Томонлар мазкур доирада Ўзбекистон халқаро ислом академияси ва Имом Мотуридий марказида германиялик исломшуносларнинг таҳсил олиши ва илмий изланишлар юритиши, ўзбекистонлик профессор-ўқитувчиларнинг эса немис касбдошларига касб маҳорати кўрсатиш мақсадида Мюнстер университетида тажриба алмашиши ҳамда ушбу лойиҳалар учун ўзаро стипендиялар ажратиш масалаларини атрофлича муҳокама қилди.
Учрашув якунида икки олий билим юрти вакиллари ҳамкорликнинг навбатдаги лойиҳаси сифатида жорий йил октябрь ойида дунё бўйича Имом Мотуридий меъросини ўрганаётган ёш олимларга ўзаро алоқалар ўрнатиш ва янада ривожлантиришга имкон берувчи халқаро анжуман ташкил этишга келишди.
Сермаҳсул ва амалий келишувларга бой бўлган учрашув якунида томонлар бундан буён ҳам лойиҳаларни амалга оширилишини мунтазам мониторинг қилиб бориш тўғрисида аҳдлашиб, ҳамкорликни кенгайтиришга доир қўшимча маълумотлар алмашди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бомдод намози савоби кўп ва аҳамияти катта намоздир. Баъзиларда “Нега Аллоҳ таоло бандалари бомдод намозини адо этиши учун бу пайтни, яъни уйқу пайтини ихтиёр қилди?” деган савол пайдо бўлиши мумкин.
Инсон бирор мукофотга эришганда ёки бирор воқеадан хурсанд бўлганда, гўзал манзарани кўрганда, миясида дофамин деган секреция, гармон ишлаб чиқарилади.
Хўш, дофамин нима? Бу – роҳатланиш ва завқланиш учун жавобгар нейромедиатор (нервларга сигнал узатувчи восита). Биз учун ёқимли бирор ҳодиса рўй берган пайтда миямизда дофамин ишлаб чиқарилади. Кечасидаги уйқу миянинг бу моддани камроқ ишлаб чиқаришига ёрдам беради. Шунда мия кундузи бу моддани кўпроқ ишлаб чиқаришига имкон қилинган бўлади. Қуёш чиқишидан олдин уйқудан туриш дофаминнинг кўп миқдорда ишлаб чиқарилишига ёрдам беради. Мана шунда мия ўз вазифасини юксак лаёқат билан бажаради. Натижада, инсон хушкайфият, хурсанд ҳолда бўлади.
Дофамин мия ҳужайралари орасида гармон, асаблараро узатгичи вазифасини бажаради. Бу модда кўпайгани сари мия энг яхши ҳолатда, инсон эса бағри дили очилган, ёқимли туйғулар оғушида бўлади.
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳақда бундан бир минг тўрт юз йил олдин айтганлар. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан бундай ривоят бор: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Шайтон сизлардан бирингиз ухлаб ётган пайтида гарданига учта тугун тугади. У ҳар бир тугунга ура туриб: «Ҳали тун узоқ, ухлайвер», дейди. Агар (банда) уйғониб, Аллоҳни зикр қилса, битта тугун ечилади. Агар таҳорат қилса, иккинчи тугун ечилади. Агар намоз ўқиса, учинчи тугун ҳам ечилади ҳамда у тетик ва хушҳол бўлиб қолади. Акс ҳолда ланж ва танбал инсонга айланади» (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Ҳадисдаги “Акс ҳолда ланж ва танбал инсонга айланади” деган жумла ҳозирги замон илмининг хулосасидир. Қуёш чиқишидан олдин уйқудан туриш кишини нафсий, руҳий хотиржамликка олиб боради.
Эй мўмин биродарим! Энди бомдод намозига уйғониб, танангизда тетиклик, қалбингизда хотиржамлик, кайфиятингизда кўтаринкилик, бутун жисмингизда хушҳолликни ва энг муҳими, Аллоҳнинг фарзини адо этиб, улкан савобларни қўлга киритинг.