Хабар берганимиздек, бугун Тошкент шаҳрида янгидан қуриб битказилган “Сирож солиҳ” жоме масжидининг очилиш маросими бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмохон Алимов, Дин ишлари бўйича қўмита раиси Абдуғофур Аҳмедов, уламолар ва намозхонлар иштирок этди.
2000 метр квадрат майдонида қурилган масжид лойиҳаси ўзига хослиги, миллий ва замонавий масжидларнинг услубларини ўзида акс эттиргани билан бошқа жомелардан ажралиб туради. Хонақоҳ ва пастки қисм жами 4000 намозхонни сиғдиришга мўлжалланган. Шунингдек, аёллар учун алоҳида таҳоратхона ва намозхона ўрин олган.
Масжид лойиҳасини “Etalon Projeсt” муассасаси ишлаб чиққан бўлиб, эклектика услубида, яъни, миллий ва замонавий услубларнинг ўзаро уйғунлиги асосида барпо этилган.
Асосий хонақоҳ ертўла қисми билан ҳисобланганда уч қаватдан иборат бўлиб, намозхонлар йилнинг ҳар бир фаслида юқори даражадаги шарт-шароитларни тақдим эта олади. Миноралар “Ҳарами шариф” минораларини эслатиб юборади. Шунингдек, анжуманлар зали, веб-сайт фаолияти учун алоҳида видеостудия масжид таркибидан ўрин олган.
Тадбир давомида Муфтий ҳазратлари масжид жамоасини муборакбод этдилар, диний-маърифий соҳадаги сўнги янгиликлар билан ўртоқлашдилар, шунингдек, тадбир давомида Қуръон тиловот қилиниб хайрли дуолар қилинди.
Эслатиб ўтамиз, 2019 йилнинг 29 май куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов Тошкент шаҳри Олмазор тумани “Сирож Солиҳ” жоме масжиди янги биносининг биринчи ғиштини қўйиб берган эдилар.
Маълумот учун, Тошкент шаҳрининг Қора-қамиш мавзесидаги “Сирож солиҳ” жоме масжиди 1990 йилларда собиқ шўролар давридаги қатағон сиёсати оқибатида ўз юртидан чиқиб кетишга мажбур бўлган Сирожиддин Солиҳ исмли ватандошимиз васиятига биноан у кишининг маблағлари ҳисобидан қурилган.
Мустақиллик йилларидан то 1996 йилгача маҳаллий масжид бўлган, 1996 йилдан бошлаб жоме мақомида фаолиятини бошлаган. 2009 йилда масжид таъмирланган.
Кейинги пайтда масжид жамоати сезиларли даражада ортиб, хонақоҳ торлик қилаётган, биноси таъмирталаб ҳолга келиб қолган эди. Шу боис маҳалла аҳли эзгу ният билан масжидни қайта қуриш таклифини илгари суришди. Ушбу хайрли ташаббус мутасадди ташкилотлар томонидан қўллаб-қувватлангач, 2019 йилнинг январь ойида масжидда қайта қуриш ишлари бошлаб юборилди.
Аллоҳ таоло ушбу масжидни халқимизга муборак қилсин, яна шу каби кўплаб жомелар қурилишини насиб айласин!
Ўзбекистон мусулмонлар идораси матбуот хизмати
Cавол: Ҳазрати Умарнинг: “Менда жоҳилиятдан бирор нарса қолмади. Фақатгина мусулмонлардан қайси аёлга уйланишим ва кимга қиз беришимга парво қилмайман”, деган гапларини қандай тушунамиз?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Муҳаммад ибн Сийриндан, у эса буюк саҳоба Ҳазрати Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан нақл қилган саволда зикр қилинган ривоятни тўлиқ шакли қуйидагича:
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِيرِينَ ، قَالَ : قَالَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ : مَا بَقِيَ فِي شَيْءٍ مِنْ أَخْلاَقِ الْجَاهِلِيَّةِ ، إلاَّ أَنِّي لاَ أُبَالِي إلى أَيَّ الْمُسْلِمِينَ نَكَحْت وَأَيَّهُمْ أَنْكَحْت.
“Менда жоҳилият ахлоқидан бирор нарса қолмади. Фақатгина қайси муслима аёлга уйланишим ва қайси мусулмонга қизимни никоҳлаб беришимга парво қилмайман” (Ибн Абу Шайба “Мусаннаф”да, Ибн Саъд “Табақот”да ривоят қилишган).
Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳунинг ушбу гапларида никоҳдаги тенглик ҳақида сўз юритилмоқда. Шунинг учун ҳам муҳаддислар ушбу ривоятни “Кафоат боби – никоҳдаги ўзаро тенглик” мавзусида келтиришган. Яъни, мусулмонларнинг барчалари никоҳда, ўзаро қуда-андачиликда бир-бирларига тенгдирлар. Улар наслу насабга қараб одамларни ажратишлари ва бу борада ҳаддан ошишлари тўғри эмасдир. Шунинг учун "мен кимнинг қизига уйланишим ва кимга қизимни никоҳлаб беришимнинг аҳамияти йўқ. Бунда фақатгина унинг мусулмон бўлиши кифоя”, дейилмоқда.
Дарҳақиқат, жоҳилият даврида одамларга наслу насабига қараб муомала қилиш, насли пастроқ кишиларни одам ўрнида кўрмаслик авж олган эди. Ислом дини келиб, бу тушунчалар мутлақо нотўғри эканини, одамлар аслида бир мартабада эканларини, фақатгина тақволари билан бир-бирларидан ортиқ эканларини баён қилди. Пайғамбаримиз алайҳиссалом саҳобаларига қарата бундай мурожаат қилганлар:
"إن الله قد أذهب عنكم عُـبـِّية الجاهلية وتعاظمها بآبائها ، الناس رجلان : بَـرٌّ تقي كريم على الله عز وجل ، وفاجر شقي هيِّن على الله عز وجل ، الناس كلهم بنو آدم ، وخلق الله آدم من تراب" (رواه الترمذي).
“Аллоҳ сизлардан жоҳилият давридаги ота-бобоси билан фахрланиш ва кибрланиш одатини кетказди. Одамлар икки тоифадирлар: Аллоҳ таолонинг ҳузурида қадр топган – солиҳ ва тақволи киши ҳамда Аллоҳ таолонинг ҳузурида қадрсиз – фожир ва бахтсиз киши. Одамларнинг барчаси Одамнинг фарзандларидир. Одамни эса, Аллоҳ таоло тупроқдан яратган”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
Шундан келиб чиқиб, ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу ҳам никоҳда мусулмонлар ўзаро тенг экани ва наслу насабга кўра одам ажратиш нотўғри эканини айтмоқдалар. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.