2021 йил "Ёшларни қўллаб-қувватлаш ва аҳоли саломатлигини мустаҳкамлаш" йили
Ҳар бир жамият ўзининг пойдевори-келажаги бўлмиш ёшлари ҳақида қайғуради, уларнинг илм-маърифатли бўлишида бор имкониятлардан фойдаланади. Ҳақиқатдан ҳам, илм ва таълимга, ёшларга эътибор бўлмас экан, мамлакат ва миллат таназзулга юз тутади. Илмсиз одамлар тубанлашади, жамиятлар хароб бўлади. Шундай экан, ҳар бир юрт фуқароси бу муҳим омилга бепарво бўлмаслиги зарур.
Фарзандлар тарбияси ва уларнинг ахлоқ-одобига ота-она масъул ва жавобгар. Агар фарзанд тарбиясини фақатгина ўқув даргоҳи ва ҳукуматга ташлаб қўйса, ота-она ҳар икки дунёда ҳам жавобгар ва гуноҳкор бўлади.
Фарзандларга тиргак, уларни қўллаб-қувватлагувчи маърифат ёрдамчиси бўлмоғимиз зарур. Бугун ота-она эртанги фаравон ҳаёт учун уларнинг олдидаги ўз бурчларини бажарсин. Фарзандларнинг ахлоқи борасида бугун эътиборни кучайтирмоқлик жуда муҳим эканлигини ҳаёт кўрсатиб турибди. Улуғлардан: "Олдин илм олинадими ёки одобми?" деб сўраганларида, улар: "Одоб", деб жавоб берганлар.
Фарзандларнинг юриш туриши, ғанимат умрини одоб-ахлоққа ва илм-маърифатга йўналтирмоғимиз муҳим. Бу йўлда устоз ва муаллимлар, ота-оналар ва давлат миқёсида бирлашиб ҳамжиҳатликда ишлар олиб борилса, иншааллоҳ эртанги кун эгалари бизлар ният қилгандек бўлиб камол топажаклар.
Гўзал ахлоқли бўлиб улғайган фарзанд илмга ва ҳунарга ҳам эътиборли, вақтини ғанимат биладиган, умрини, ёшлигини омонат эканини англаб етади.
"Адибус-соний" китобида тарбия хақида шундай сўз кетади: "Тарбияли бола улуғларни ҳурмат ва иззат қилур. Ўзи баробариға яхши муомала қилур ва ўзидан кичикларга шафқат ва марҳамат қилур. Ўзидан рози қилмоққа ҳаракат қилур. Қўлидан келганича бошқа инсонларга ёрдам қилур. Инсонлиққа ярашган ишлардан ўзини тортмас. Ярашмаған ишларнинг яқиниға бормас. Ўзи билмайдирғон ва қўлидан келмайдирғон ишларга аралашмас. Ҳар сўзни вақтиға ва жойига қараб сўзлар. Ўзлариға ва бошқаларға фойдаси тегмайдирғон ишларға қадам қўймас. Тарбиясиз ёмон болаларга қўшулмас. Ота ва онаси, муаллимининг сўзларидан чиқмас. Бировдан яхшилик кўрса эсидан чиқармас. "Миллат" деган сўзни жонидан ортиқ суяр... "
Фарзандларимизни улуғ аждодларимиз қолдирган илмий хазиналар билан камол топтирсак, иншааллоҳ муродимизга етамиз. Юртбошимизнинг боболаримиз қолдирган бебаҳо илмий мерослари ҳақида такрор-такрор гапириши бежиз эмас. У илмий меросларда ҳам Қуръон, ҳам суннат таълимотлари, яна дунёвий илмлар тараққиёти мусажжам.
Аллоҳ таоло фарзандларимизни салоҳиятли, ватанига, халқига муҳаббатли авлодлар бўлиб камол топмоғини насиб айласин.
Абдураҳмон АРТИҚОВ,
Андижон шаҳар "Уйғур" жоме масжиди имом-хатиби.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Абу Саид Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобаларидан бир нечтаси сафарга чиқишди. Улар араб маҳаллаларидан бирига тушиб, меҳмон қилишини сўрашди. Маҳалладагилар эса уларни меҳмон қилишдан бош тортишди. Ногаҳон, ана шу маҳалла оқсоқолини бир нарса чақиб олди. Унга ҳамма нарсани қилиб кўришди, аммо фойда бермади. Баъзилар: «Ана у меҳмонларга боринглар-чи, шояд, уларда бирор нарса бўлса?» дейишди. Улар бориб: «Эй меҳмонлар жамоаси, бизнинг бошлиғимизни бир нарса чақиб олди. Ҳамма ҳаракатни қилиб кўрдик, аммо фойда бермади. Сизларда бирор нарса борми?» деб сўрашди.
Меҳмонлардан биттаси: «Аллоҳга қасамки, мен дам солинадиган бир дуони биламан. Лекин сизлардан бизни меҳмон қилишингизни сўраганимизда, рад этдинглар. Бизга бу дуонинг эвазига бирор нарса бермасанглар, уни айтмайман», деди. Улар бир тўда қўй беришга келишиб олишди. Шунда у саҳоба «Алҳамду лиллаҳи Роббил ъаламийн»ни (яъни, Фотиҳа сурасини) ўқиб суфлади. Оқсоқол гўё арқон ечилганидек ҳаракатга келди. Унда бирор оғриқ қолмай юриб кетди. Кейин улар келишилган нарсани беришди. Саҳобалар: «Уни тақсимланглар», дейишган эди, дам солган киши: «Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан бу тўғрида сўраб, бизга бирор нарсани буюрмагунларича тақсимламанглар», деди. Саҳобалар Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига бориб, бу воқеани айтиб беришди. Шунда у зот: «Сен унинг (Фотиҳа сурасининг) шифо эканини қаердан билдинг? - дедилар, сўнгра тўғри қилибсизлар, уларни тақсимланглар. Менга ҳам улуш ажратинглар», деб Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам кулиб қўйдилар».
Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари.
Мана шу имом Бухорийнинг ривоятлари мукаммалроқдир.
Бошқа ривоятда эса: «Фотиҳани ўқиб, туфугини тўплаб суфлаб қўйди. Сўнг ҳалиги киши тузалиб кетди», дейилади.
Имом Нававийнинг «Ал-Азкор» китобидан