Ҳар йили рамазон ойи келиши билан кайфиятимиз ва руҳиятимизда ўзгариш содир бўлади. Албатта яхши томонга! Масалан, кўпчилигимиз кечиримли бўлиб қоламиз...
Уламолардан бири айтади: “Рўзадор ҳотиржамлик ва рамазон сурурини ҳис қилмайди, токи қалбида ўзгаларга нисбатан хусумат йўқолмагунча, уни ранжитган одамларни кечирмагунча”.
Аслида инсонни ич-ичидан емирадиган, турли дардларга мубтало этадиган ва Аллоҳнинг раҳматидан мосуво қиладиган нарса бу – қалбдаги хусумат ва ўзгаларга бўлган нафратдир.
Зеро, Аллоҳ таоло Ўз Каломида, Пайғамбар алайҳиссалом ҳадисларида бизни кечиримли бўлишга тарғиб этган.
Жумладан, Қуръони каримнинг Аъроф сураси, 199 оятида Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:
“Афвни (қабул қилиб) олинг, яхшиликка буюринг, жоҳиллардан эса юз ўгиринг!”
Бошқа бир оятда эса:
“Агар дағал ва тошбағир бўлганингизда, албатта, (улар) атрофингиздан тарқалиб кетган бўлур эдилар. Бас, уларни афв этинг...” (Оли Имрон сураси, 159 оят).
Абу Умома Боҳилий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ўч олишга ҳақли бўлатуриб, кечириб юборган киши учун, Мен жаннатнинг ўртасидан бир қаср берилишига кафилман” – деганлар (Абу Довуд ривояти).
Наҳот жаннатда қасримиз бўлишини хоҳламасак... Жаннатда-я. Пайғамбар алайҳиссалом кафилман деганлар.
Яна бир ҳадисда: “Кимки қилмишига пушаймон бўлиб, узр сўраган одамни кечириб юборса, унинг хатоларини ҳам Аллоҳ таоло қиёмат куни кечирур” дея таъкидланган.
“Қалбига Аллоқ таъоло инсониятга нисбатан раҳм шавқат ато этмаган банда энг зиёнкор бандадир” (ҳадис)
“Қийналиб қолган қарздорга белгиланган муддатни узайтирган кишига ҳар куни шу қарз миқдорида садақа қилганнинг савоби ёзилиб туради. Борди-ю белгиланган муддат етгач, яна узайтирса, ҳар куни қарзига икки баробар садақа қилганнинг савоби ёзилиб туради” (ҳадис).
“Биродари билан бир йил аразлашиб юриш унинг қонини тўкиш билан баробардир” (ҳадис).
“Раҳм қилмаганга раҳм қилинмайди, кечирмаганни кечирилмайди ва бировнинг узрини қабул қилмаганнинг тавбаси ҳам қабул қилинмайди” (ҳадис).
Азиз диндошим! Агар рамазон келиб, рўзадор ҳолатда ҳамон қалбингизда ҳузур-ҳаловат ҳис қилмаётган бўлсангиз, қалбингизни кераксиз хусуматлардан, нафрату-аламлардан, изтироблардан бўшатинг. Сизни ҳафа қилган барча инсонларни кечиринг. Кечириш бизга Аллоҳ томонидан берилган чексиз куч ва жасоратдир.
Аллоҳ таоло барчаларимизни мағфират қилсин!
Саидаброр Умаров тайёрлади
Cавол: Мен бозорда бир дўконни ижарага олиб, улгурчи тарқатувчилардан ҳар-бир маҳсулотдан биттадан олиб келиб, растага қўяман. Қачон сотилса, ўрнига яна олиб келаман. Яқинда эшитиб қолдим. Бу ишим жоиз эмас экан. Чунки ўзимники бўлмаган нарсани сотишга кирар экан. Шу тўғрими? Мен қандай йўл тутсам тўғри иш қилган бўламан?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Агар маҳсулотларни сотиб олиб, сотсангиз, жоиз бўлади. Лекин уларни сотиб олмаган бўлсангиз бу ишингиз дуруст эмас. Чунки сиз ўзингизники бўлмаган нарсани сотган бўласиз. Шунингдек, бир маҳсулотни “Қачон, сотилса, пулини бераман” деган шарт билан олса ҳам савдо дуруст бўлмайди.
Агар маҳсулотни сотиб олмоқчи бўлмасангиз, маҳсулот эгасининг вакили сифатида сотиб, бу ишингиз учун хизмат ҳаққи олишингиз ҳам жоиз. Лекин бу ҳолатда қанчага сотилса, ҳаммасини мол эгасига бериш лозим бўлади ("Ал-Баҳрур-роиқ" китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.