Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъатининг 2020 йилги фитр садақа ва фидя миқдори бўйича қарори қабул қилинди.
Бисмиллаҳир роҳманир роҳим
Маълумки, фитр садақаси моли закот нисобига етган мусулмон киши томонидан мискинларга берилиши вожиб бўлган садақа бўлиб, уни ҳозирги шароитдан келиб чиқиб, Рамазон ойи давомида бериш мақсадга мувофиқдир.
Фитр садақаси Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларида баён этилган қуйидаги тўрт нарсанинг қиймати баробарида чиқарилади. Улар: буғдойдан ярим соъ, арпадан бир соъ, майиздан ярим соъ ва хурмодан бир соъдир. Бир соъ тақрибан (≈) 4 килограммга тенг.
Бугунги кунда мазкур маҳсулотларнинг Тошкент шаҳар бозорларидаги нархлари ўрганилганда 1 кг. буғдой ўртача тўрт минг сўм, 1 кг. арпа ўртача уч минг сўм, 1 кг. майиз ўртача ўттиз беш минг сўм ва 1 кг. хурмо ўртача ўттиз минг сўм экани маълум бўлди.
Шунга кўра, 2020 йил (1441 ҳ.) учун ФИТР садақасининг миқдори:
≈ 2 килограмм буғдой 8 000 (саккиз минг) сўм;
≈ 4 килограмм арпа 12 000 (ўн икки минг) сўм;
≈ 2 килограмм майиз 70 000 (етмиш минг) сўм;
≈ 4 килограмм хурмо 120 000 (бир юз йигирма минг) сўм деб белгилансин.
Ҳар ким ўз имкониятига қараб ушбу тўрт маҳсулотнинг хоҳлаган бир туридан фитр садақасини берса кифоя.
Бу йилги ФИДЯ миқдори бир мискиннинг бир кунлик озиқ-овқати баробарида бўлиб, унинг ўртача қиймати 20 000 (йигирма минг) сўм, деб белгилансин!
Эслатма: Мазкур фитр садақасининг қийматлари Тошкент шаҳар бозорларидаги нархга асосан белгиланди. Ҳар бир вилоят ўз бозорларидаги нархга қараб фитр садақасини белгилайди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Жумладан, туркиялик мотуридийшунос олим ва мутахассислар ушбу ташаббусни тарихий аҳамиятга эга бўлган муҳим қарор сифатида баҳоламоқдалар. Анқара Йилдирим Боязид университети профессори, доктор Аҳмад Йилдирим томонидан эълон қилинган мақола фикримизнинг ёрқин далили бўла олади. Мақолада юртбошимиз қабул қилган мазкур қарор буюк мутафаккир аждодларимизнинг бой илмий-маънавий меросини чуқур ўрганиш, қайта тиклаш ва уни жаҳон ҳамжамиятига танитиш йўлидаги муҳим қадам сифатида эътироф этилган.
Мақолада Имом Мотуридийнинг ислом тафаккури тарихида тутган ўрни алоҳида таъкидланган. Унда баён этилишича, Имом Мотуридий илмий мероси бугунги глобаллашув даври муаммоларини ҳал этишда муҳим ўрин тутади. Имом Мотуридий ўз даврида нафақат диний, балки фалсафий, ахлоқий ва ижтимоий масалаларни ҳам қамраб олган мукаммал тизимни яратган. Мотуридийлик таълимоти асосан ақл ва ҳикматга таянган ҳолда, инсоннинг ахлоқий масъулиятига урғу қаратади.
Аҳмад Йилдиримнинг таъкидлашича, Имом Мотуридийнинг ҳикматга асосланган тафаккур тизими бугунги кун одами ҳаётдан маъно излаш жараёнида дуч келиши мумкин бўлган муаммоларга ҳам ечим бера олади. Мақолада эътироф этилган сўзлар эътиборга молик: “Имом Мотуридийнинг бугунги кунимиз учун ҳам аҳамиятли бўлган қарашларини янада чуқурроқ ўрганиш, уларни юзага чиқариб, инсоният тараққиётига сафарбар қилиш лозим. Шундан келиб чиққан ҳолда махсус тадқиқотлар зарурлиги айни ҳақиқатдир. Мана шуни англаган ҳолда Ўзбекистонда 2025 йил Имом Мотуридийнинг 1155 йиллигини нишонлаш йили деб эълон қилинди”.
Шунингдек, Аҳмад Йилдирим Ўзбекистон Президентининг “Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида”ги қарорига мувофиқ амалга ошириладиган ишлар, жумладан, “Мотуридийлик – бағрикенглик, мўтадиллик ва маърифат таълимоти” мавзусида халқаро конференция ўтказиш, талабалар ўртасида мотуридийлик таълимоти бўйича мусобақа ва давра суҳбатларини ташкил этиш, мотуридийлик алломалари ҳаёти ва илмий меросига оид хорижий мамлакатларда сақланаётган ноёб қўлёзма ва бошқа маданий бойликларни аниқлаш ҳамда уларнинг нусхаларини Ўзбекистонга олиб келиш каби тадбирларни ҳам алоҳида эътироф этган.
Аҳмад Йилдирим ўз мақоласини қуйидагича якунлайди: “Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев Жаноби Олийларининг оқилона раҳбарлиги ҳамда 2025 йилда Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини нишонлашга оид қарори ортидан Мовароуннаҳрда Ислом цивилизацияси тарихини ўзгартирган алломаларнинг аввалги сафида турувчи Имом Мотуридийни хотирлаш ва унинг фикрларини қайта жонлантириш, ёш авлодни адашган мутаассиб оқимлар тузоғига тушиб қолишининг олдини олиш, шунингдек, инсониятга бугунги кунда одамлар ўтмишдагидан кўра кўпроқ муҳтож бўлган тинчлик, бағрикенглик ва юксак ишонч маданиятини тақдим этадиган янги Ислом цивилизацияси биносини барпо этиш йўлида яна бир муҳим қадам қўйилган бўлади”.
ЎзА