15 Март, 2025, 15 Рамазон, 1446
15 Март, 2025, 15 Рамазон, 1446
Бисмиллаҳир роҳманир роҳим
Салкам 2600 йиллик тарихга эга бўлган ҳамиша навқирон Бухоро мустақиллик йилларида янада обод ва кўркам бўлди. Унинг қайси бир гўшасига назар солманг, улкан ижодкорлик ва бунёдкорлик ишларига кўзингиз тушади.
Бухорои шариф ҳудудида сақланиб қолган, халқимиз томонидан асрлар давомида эъзозланиб келинаётган тарихий ёдгорликлар ва меъморий обидалар ҳам қайтадан таъмирланиб, баъзилари янгидан бунёд қилинди. Бугун нафақат халқимиз, балки дунё жамоатчилиги келиб кўрса, маънавий озиқланса арзийдиган муқаддас қадамжолар янада кўркамлаштилмоқда. Жумладан, Ислом динининг маънавий ва маърифий маскани Бухоро вилояти “Жўйбори Калон” ўрта махсус ислом билим юрти масжиди XVII аср ҳолатига қайтарилди.
Билим юрти масжиди безаксиз ва таъмири ўзининг асл ҳолатидан ўзгариб қолганди. Ҳозирда масжид пештоқи безаклари баҳор гуллари рангидек ислимий нақшлар билан безатилган. Масжид гумбази Бухоро ганчкорлик мактабидаги ироқий нақшлар билан безатилди.
Машҳур ганчкор уста Бахтиёр Ҳамроев шогирдлари уста Эрмуҳаммад Рўзиев ҳамда уста Завқиддин билан ислимий ва геометрик нақшлар асосида гулдасталар, оқ, кўк, яшил, зангори рангли безаклар ҳамоҳангида моҳирона ижод қилишди. Нақшларнинг янада мукаммал, жозибадор бўлишига ўзларининг бебаҳо ҳиссаларини қўшишди.
Билим юрти жамоаси XVI - XVII асрларда мадрасанинг меъморий безаклари, рангтасвири жозибали ва мўжизакорлиги, ҳамда меъморчилик санъати қандай юксак эътиборга эга эканлиги ҳақида умумий тасаввур ва тушунча ҳосил қилдилар.
Ота-боболаримиз қурдириб, бизга мерос қолдирган обидаларни таъмирлаб асраш барчамизнинг бурчимиздир.
Жўйбори Калон ўрта махсус ислом билим юрти
маънавият ва маърифат ишлари мудир ўринбосари
Рохат Муҳаммадшоева
Cавол: Онанизм (қўл билан шаҳватни қондириш)нинг ҳукми ҳақида маълумот берсангиз. Ундан кейин ғусл қилиш шартми? Рўзага таъсири борми?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Сиз айтаётган нарса шаръий истилоҳда “истимно” – яъни шаҳватини ўз қўли билан қондириш дейилади. У шариатимизда ҳаром амал саналади.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай дейди: “Улар авратларини (ҳаромдан) сақловчидирлар. Илло, ўз жуфти ҳалоллари ва қўл остидагилар (чўрилар) бундан мустаснодир. Бас, албатта, улар маломат қилинувчи эмаслар. Бас, кимки шундан ўзгани (ҳаром қилинган нарсаларни) истаса, бас, ана ўшалар ҳаддан ошувчидирлар” (Мўминун сураси 5-7-оятлар).
Қўл билан шаҳват қондиришнинг ҳаром эканига ушбу ояти карима далилдир. Уламолар киши аёли ёки қўл остидаги чўриларидан ташқари ҳар қандай йўл билан шаҳватини қондириши – ҳаромдир ва қаттиқ гуноҳкорликка сабабчидир, дейдилар.
Уларнинг бу фикрларини Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилинган: “Қўлига никоҳланган лаънатлангандир” (Имом Байҳақий ривояти) деган ҳадис ҳам қўллаб қувватлайди.
Фиқҳ китобларида уйланишнинг бир неча даражаларини санаб ўтилган. Шулардан киши агар зино қилиб қўйиш даражасига борса, унинг уйланиши вожиб эканлиги айтилади. Уйланишга имкони бўлмаганларни Пайғамбаримиз соллалоҳу алайҳи васаллам рўза тутишга буюрадилар.
Қолаверса, Аллоҳ таоло Ўзининг Каломида: “Никоҳ (имкон)ни топа олмаганлар, то Аллоҳ уларни Ўз фазлидан бой қилгунича, иффатларини сақласинлар”, дея марҳамат қилади (Нур сураси, 33-оят).
Бу тадбирларнинг барчасидан кўзланган мақсад инсонни истимно каби соф инсоний табиатга зид бўлган жирканч ишдан тийилишга ундашдир. Қўл билан шаҳватни қондириш орқали маний тушадиган бўлса, ғусл вожиб бўлади ва рўза бузилади. Бу ишни қилган одам Рамазондан кейин бир кун қазо рўза тутиб беради. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа