Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг 2018 йил 16 апрелдаги “Диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармонида Ўзбекистон халқаро ислом академияси ташкил этилиши назарда тутилган. Мазкур академия Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Ўзбекистон ислом академияси ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Тошкент ислом университети негизида ташкил этилиши, шунингдек Халқаро ислом академияси Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита муассислигидаги Қуръон илмлари, ҳадис, ислом ҳуқуқи, ақида, тасаввуф, ислом иқтисодиёти ва молияси, халқаро муносабатлар, хорижий тиллар (араб, форс, инглиз, рус, урду, турк ва б.) ва бошқа халқаро миқёсда эҳтиёж мавжуд бўлган соҳалар бўйича малакали кадрларни тайёрлаши белгиланган.
Жорий йил 11-июль куни Нукус шаҳри Имом эшон Муҳаммад жоме масжиди мажлислар залида Ўзбекистон хақаро Ислом академияси Қорақалпоғистон Республикаси минтақавий филиали Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятидаги диний соҳа ходимларининг малакасини ошириш ўқув-семинарини бошлаш маросими бўлиб ўтди.
Унда Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси, республикадаги Олий талим муассасалари профессор-ўқитувчилари, қозиёт ходимлари, имом-хатиблар ва Муҳаммад ибн Ахмад ал Беруний номидаги ўрта махсус ислом билим юрти ўқитувчилари иштирок этди.
Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти
Исломнинг беш рукнидан учинчиси бўлмиш закот ибодати ва унинг жамиятга фойдалари жуда кўпдир.
Закот Мадинаи мунавварада иккинчи ҳижрий санада рамазондан олдин фарз қилинган. Бир ривоятда: “Закот фитр садақаси ва рамазон рўзаси фарз бўлгандан кейин ҳижратнинг иккинчи йили, шаввол ойида Мадинада фарз қилинган”, дейилган.
Қуръони каримда «закот» сўзи 30 мартадан ортиқ келган бўлса, шундан 27 тасида намоз билан бирга зикр қилинган. Бу эса, ўз навбатида, намоз билан закот бир-бирига чамбарчас боғлиқ нарсалар эканини кўрсатади. Қолаверса, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларида закотга алоҳида эътибор берилган.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади:
فَالَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَأَنْفَقُوا لَهُمْ أَجْرٌ كَبِيرٌ
“Бас, сизлардан иймон келтирганлар ва инфоқ қилганларга катта ажр бордир” (Ҳадид сураси, 7-оят).
Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи вассалламнинг ҳадиси шарифларида ҳам закотга доир кўплаб ҳадислар ворид бўлган. Жумладан:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: مَا تَصَدَّقَ أَحَدٌ بِصَدَقَةٍ مِنْ طَيِّبٍ وَلاَ يَقْبَلُ اللهُ إِلاَّ الطَّيِّبَ إِلاَّ أَخَذَهَا الرَّحْمَنُ بِيَمِينِهِ وَإِنْ كَانَتْ تَمْرَةً فَتَرْبُو فِي كَفِّ الرَّحْمَنِ حَتَّى تَكُونَ أَعْظَمَ مِنَ الْجَبَلِ كَمَا يُرَبِّي أَحَدُكُمْ فَلُوَّهُ أَوْ فَصِيلَهُ. رَوَاهُ البُخَارِيُّ
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қай бир киши ҳалол-покдан садақа қилса, Аллоҳ ҳалол-покдан бошқани қабул ҳам қилмайди, албатта, Аллоҳ у (садақа)ни ўнги билан қабул қилиб олади. Агар у бир дона хурмо бўлса ҳам Раҳмоннинг кафтида ўсади. Ҳаттоки, тоғдан ҳам катта бўлиб кетади. Худди бирингиз тойчоғи ёки бўталоғини тарбия қилганидек”, дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Албатта, ҳақиқий закот тушунчаси бугунги кунда кўпчилик ўйлаганидек бойлар томонидан камбағалларга бериладиган уч-тўрт чақа эмас. Ҳақиқий закот жуда ҳам кенг ва шомил маънодаги тушунчадир.
Ҳозирги куннинг иқтисодий муаммоларидан бири – жамиятдаги мавжуд пул маблағларининг маълум бир жойга тўпланиб, «айланмай» туриб қолиши эканини иқтисодчилар кўп такрорлайдилар.
Одамлар қўлидаги пулни қайтариб ололмай ҳукуматлар, иқтисодий муассасалар қийналадилар. Нақд пулга эҳтиёж кўпайиб, янги пул чиқарилаверса, пулнинг қиймати тушиб кетиши ҳам сир эмас. Закот эса бу муаммони ҳал қилишга ҳам йўл очади. Ҳар йили тўпланиб қолган пулнинг маълум миқдори бойларнинг қўлидан камбағалларнинг қўлига ўтади ва натижада «айланмай» туриб қолган нақд пулнинг маълум миқдори ўз-ўзидан айланишни бошлайди. Натижада икки қатлам ўртасида илиқ муносабатлар баробарида юртга ҳам барака келади.
Исмоилхон МАҲМУДОВ