O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2018 yil 16 apreldagi “Diniy-ma’rifiy soha faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmonida O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi tashkil etilishi nazarda tutilgan. Mazkur akademiya O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, O‘zbekiston musulmonlari idorasining O‘zbekiston islom akademiyasi va O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Toshkent islom universiteti negizida tashkil etilishi, shuningdek Xalqaro islom akademiyasi O‘zbekiston musulmonlari idorasi va O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita muassisligidagi Qur’on ilmlari, hadis, islom huquqi, aqida, tasavvuf, islom iqtisodiyoti va moliyasi, xalqaro munosabatlar, xorijiy tillar (arab, fors, ingliz, rus, urdu, turk va b.) va boshqa xalqaro miqyosda ehtiyoj mavjud bo‘lgan sohalar bo‘yicha malakali kadrlarni tayyorlashi belgilangan.
Joriy yil 11-iyul kuni Nukus shahri Imom eshon Muhammad jome masjidi majlislar zalida O‘zbekiston xaqaro Islom akademiyasi Qoraqalpog‘iston Respublikasi mintaqaviy filiali Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyatidagi diniy soha xodimlarining malakasini oshirish o‘quv-seminarini boshlash marosimi bo‘lib o‘tdi.
Unda Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti qozisi, respublikadagi Oliy talim muassasalari professor-o‘qituvchilari, qoziyot xodimlari, imom-xatiblar va Muhammad ibn Axmad al Beruniy nomidagi o‘rta maxsus islom bilim yurti o‘qituvchilari ishtirok etdi.
Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti
Ancha yillar oldin bayram arafasida kechqurun bir sinfdoshimiznikiga yig‘ildik. Nimadir olib kelish kerak bo‘lib, ikki qurdosh mototsiklga minib jo‘nab ketdi. O‘n daqiqalik yo‘lga ketgan yigitlar yarim soat o‘tsa ham, qaytib kelmadi. Fe’li torroq ayrim sinfdoshlarim tajang bo‘la boshladi. Nihoyat, chamasi bir soatlar o‘tib, ikkisi kirib keldi. Chang-tuproqqa belangan, qo‘l-oyoqlari shilingan edi.
– Nima bo‘ldi? – deb so‘rasak, ulardan biri javob berdi:
– Yaxshigina kelayotuvdik, yo‘lda oldimizdan qora mushuk o‘tib qolsa bo‘ladimi, manovi dovdir, – deya boshi bilan sherigiga ishora qilib gapida davom etdi, – “Voy, qora pishak”, deb mototsiklni burib yubordi-da, to‘g‘ri o‘qariqqa borib qadalib qoldik.
Keyin muhokama avj oldi. Biri qora mushuk yo‘lni kesib o‘tsa, falokat bo‘lishini aytsa, ikkinchisi inkor qilib: “U bir mushuk bo‘lsa, o‘tadi-ketadi-da, shunga ota go‘ri qozixonami?!” derdi.
Yana ko‘p davralarda, hatto g‘ayridinlar orasida ham yo‘lni qora mushuk kesib o‘tishi falokat belgisi, degan irimni eshitib hayron bo‘laman.
Eng qizig‘i, ba’zi odamlar bu ishni mushukning o‘zi qiladi, deb tushunsa-da, uni Alloh baxtsizlik belgisi qilib yo‘lga chiqarib qo‘yadi, deb hisoblaydi. Ular shu xato tushunchasi bois yo‘lini qora mushuk kesib o‘tib qolgudek bo‘lsa, hovliqib, dovdirab qolganidan ulovini o‘zi bir joyga burib yuborib, bir narsaga urib oladi. Keyin o‘sha hodisani qora mushukning yo‘lini kesib o‘tganiga bog‘laydi.
O‘zining taqdirini allaqanday maxluqning harakatiga bog‘liq, deb tushunish iymonining zaifligidan. Bunday odamlar barcha voqea-hodisalar faqat Alloh taoloning iznu irodasi ila yuz berishini oxirigacha tushunib yetmaydi.
Shunday ekan, qora mushukdan qo‘rqib, uni qiyinchiliklarning xabarchisi ekaniga ishonish – jaholat belgisi. Biz aslida bu dunyoda ham, u dunyoda ham baxtsizlikka sabab bo‘ladigan gunoh ishlarni qilib qo‘yishdan qo‘rqmog‘imiz kerak.
Damin JUMAQUL,
"Mo‘minalar" jurnali 2-sonidan