Қуйида келтириладиган фикрлар, ҳикматлар ижтимоий тармоқлардаги турли саҳифалардан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларининг бир қатор фикрлари ҳам берилган.
*****
Қанчадан қанча хўроз “Мен қичқирганим сабабли Қуёш чиқади” деб ишонади ва қанчадан қанча аҳмоқ “Менсиз ҳаёт давом этмайди” деб ўйлайди.
“Тарих муҳрлаган сўзлар”
*****
Жоҳил кимсанинг тортишувда енгилиши амри маҳолдир.
“Тарих муҳрлаган сўзлар”
*****
Баъзи одамлардан ҳаёт ҳар қанча олса ҳам, улар бой бўлиб қолаверадилар.
Баъзи одамлар ҳаётдан ҳар қанча олсалар ҳам, камбағал бўлиб қолаверадилар.
Шамс Табризий раҳимаҳуллоҳ
*****
Бўш идишлар жарангдор овоз чиқаради. Ичи тўла идишлар ундай эмас. Одамлар ҳам шундай. Фақат ақли бўш кишиларгина шовқин-сурон, бақир-чақир қилиб юришади. Сен улар билан тортишиб, вақтингни зое қилма.
“Ҳикмат дурдоналари”
*****
Сув бемаза сўзларни айтувчи тилдан бошқа ҳамма нарсани ювиб, тозалайди.
“Тарих муҳрлаган сўзлар”
*****
Ватанлар уруш сабабли ўлмайди. Балки улар ўз фарзандларининг хиёнати сабабли ўлади.
“Тарих муҳрлаган сўзлар”
*****
Агар мени ёмон кўрмоқчи бўлсанг, бу сенинг ишинг. Бу борада сенга ҳеч нарса дея олмайман. Лекин ўзингни мени яхши кўрадигандек тутма.
“Тарих муҳрлаган сўзлар”
Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи
Нозимжон Иминжонов
Аҳли сунна валжамоа ақидасига кӯра Аллоҳ таоло макондан пок деб эътиқод қилинади. Бу борада аҳли сунна валжамоа имомларидан нақл қилинган айрим жумлалар билан танишиб олишимиз мақсадга мувофиқдир:
1. Ҳижрий 285 йилда вафот этган Муҳаммад ибн Язид ал-Мубаррид "Ал-Комил фил-луғоти вал-адаб" асарида келтиришича, Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳуга бир киши деди: "Роббимиз осмонлар ва ерни яратишидан олдин қаерда эди?" Шунда Алий розияллоҳу анҳу: "Қаерда? деган сӯз макон ҳақидаги сӯроқдир. Ваҳоланки, Аллоҳ таоло макон мавжуд бӯлмаганда ҳам бор эди", дедилар.
2. Абу Мутиъ ал-Балхий "Ал-Фиқҳул абсат" китобида айтади: "Аллоҳ таоло қаерда? дейилса, нима деб жавоб берасиз? дедим. Шунда у зот (яъни, устозим Абу Ҳанифа роҳимаҳуллоҳ): "Бундай савол берган кишига, Аллоҳ таоло макон йӯқлигида ҳам бор эди, махлуқотларни яратишидан олдин ҳам У бор эди. На қаер, на бирор махлуқ, на бирор нарса вужудга келмаганида ҳам Аллоҳ таоло мавжуд эди. У барча нарсанинг яратувчисидир, дейилади", дедилар".
3. Абу Ҳанифа роҳимаҳуллоҳ "Ал-Олим вал-мутаъаллим" китобининг хутбасида айтадилар: "У (яъни, Аллоҳ таоло) азалда ҳам шундай бӯлган (яъни, барча комиллик сифатлари билан сифатланиб, барча айбу нуқсонлардан пок бӯлган). У ҳамиша азалда бӯлганидек бӯлиб қолади".
4. Имом Мотуридий роҳимаҳуллоҳ "Китоб ат-тавҳид" асарида айтадилар: "Бу борада асл қоида шуки, макон йӯқлигида ҳам Аллоҳ таоло бор эди.Маконларнинг йӯқолиши ҳам, ҳозиргидек қолиши ҳам жоиз. Аллоҳ таоло эса (оламни, хусусан, маконларни яратганидан кейин ҳам) азалий сифатларига кӯрадир, азалда ҳам ҳозирда (биз Аллоҳ таолони унга кӯра таниган) сифатларига кӯра бӯлган. У ӯзгаришдан, заволга учрашдан, муҳоллик ва ботилликдан олийдир. Зеро, булар (яъни, ӯзгариш ва заволга учраш) оламнинг кейин пайдо бӯлганлиги у орқали билинган яратилганлик белгиларидир".
5. Имом Мотуридий роҳимаҳуллоҳ "Таъвилот ал-Қуръон" асарида айтадилар: "Балки, макон йӯқлигида ҳам У (Аллоҳ таоло) бор эди. Бас, У азалий сифатларига кӯрадир, У муҳоллик ва ӯзгаришдан олийдир".
Аллоҳ таоло барчамизни Ӯзи ҳақидаги тӯғри эътиқодда собит қадам қилсин!
Мир Араб олий мадрасаси катта ӯқитувчиси
Асрорхон Маҳмудов тайёрлади