18 Декабр, 2025, ,
18 Декабр, 2025, ,
Қуйида келтириладиган фикрлар, ҳикматлар ижтимоий тармоқлардаги турли саҳифалардан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларининг бир қатор фикрлари ҳам берилган.
*****
Худбинлик, одобсизлик ёйилган замонда одоб билан муомала қилиш эътиборни тортадиган нарсага айланиб қолди.
“Тарих муҳрлаган сўзлар”
*****
Сизларга шундай замон келадики, у пайтда кексаларингиз гуноҳ қилувчи, олимларингиз мунофиқ, кичикларингиз катталарни ҳурмат қилмайдиган, бойларингиз фақирларга ёрдам бермайдиган бўлади.
Али ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу
*****
Адолат давомли бўлса, ҳамма жойнинг обод бўлишига сабаб бўлади.
Зулм давом этса, ҳамма жойнинг хароб бўлишига сабаб бўлади.
Ибн Халдун раҳимаҳуллоҳ
*****
Одамларга гапларинг билан эмас, амалинг билан насиҳат қил.
Ҳасан Басрий раҳимаҳуллоҳ
*****
Одамлар сизни кечиришаверади-кечиришаверади. Шу шарт биланки, сиз пулдор, мол-давлатли кимса бўлишингиз керак.
“Тарих муҳрлаган сўзлар”
*****
Инсонлар билан бўладиган алоқалардаги энг катта муаммолардан бири – биз суҳбатдошимизни тушуниш мақсадида эмас, унга жавоб қайтариш мақсадида жим туриб эшитамиз.
“Тарих муҳрлаган сўзлар”
*****
Агар менинг фикрлашим ва услубим сизга ёқмаса, шуни билингки, мен сизнинг қизиқишингизни уйғотаман деган мақсадда уйқудан турганимни ҳеч эслолмайман.
Уилл Смит
*****
Суҳбат ақлнинг қандайлигини кўрсатса, ғазаб ахлоқнинг қандайлигини кўрсатади.
“Одоб ва ҳикмат дурдоналари”
*****
Эҳтиром муҳаббатдан минглаб миллар олдинга ўтиб кетган.
“Одоб ва ҳикмат дурдоналари”
*****
Ақл каби бойлик, жоҳиллик каби фақирлик, одоб каби мерос йўқ.
“Одоб ва ҳикмат дурдоналари”
*****
Одамлар бошқалар устидан ҳукм чиқаришга шошиладилар, лекин ўзларини тузатишга шошилмайдилар.
“Одоб ва ҳикмат дурдоналари”
*****
Эркак хато қилганда, аёл хафа бўлади, эркак узр сўрайди.
Аёл ҳато қилганда, эркак ғазабланади, аёл йиғлайди, эркак яна узр сўрайди.
Марк Твен
*****
Саодат – ҳис-туйғудир. Лекин баъзи вақтларда у шахс бўлади.
“Одоб ва ҳикмат дурдоналари”
Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи
Нозимжон Иминжонов
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ҳазрат, доктор Абдулҳай Орифий қуддиса сирруҳ айтар эдилар: «Фарз ва вожиблар Аллоҳ таолонинг буюклиги ҳаққидир. Аллоҳ таоло Ҳоким ўлароқ бизга, беш вақт намоз ўқинг, Рамазон рўзасини тутинг, закотни адо этинг, ҳаж қилинг, деб буюрди. Бу ҳукмларни Аллоҳ таоло бир ҳоким тарзида амр қилгандир. Аллоҳ таолонинг буюклиги ҳаққи шуки, инсон Унинг олдида бўйин эгсин ва бу аҳкомларни бажарсин.
Нафл ва мустаҳаблар эса Аллоҳ таолонинг муҳаббати ҳаққи. Сиз Аллоҳ таоло билан фақат У фарз қилган нарсаларни адо этиб, қолган нафл ва мустаҳабларни адо қилмайдиган даражада фақатгина қонуний алоқа боғлайсизми? Ундоқ бўлса, бу Аллоҳ таоло билан алоқа қуруқ бўлиб қолади.
Қаранг, масалан, эр-хотин ўртасида қонуний ҳақлардан ташқари, нозик ришталар ҳам бор. Эрнинг зиммасида аёлининг нафақасини бериши вожибдир. Бу қонуний ҳақ. Лекин, агар эр фақат қонуний ҳақ билан кифояланса-да, аёли билан гўзал суҳбат қурмаса, меҳр кўрсатмаса, у ҳолда бу қуруқ алоқа бўлади. Унда бирор хушҳоллик, шавқ-завқ бўлмайди.
Агар кўнгилдагидек алоқа боғлаш керак бўлса, у ҳолда қонундан ташқари ўзининг муҳаббатини изҳор этади ва муҳаббат тақозосига кўра кўп ишлар қилади. Айни шу тарзда, агар сиз Аллоҳ таоло билан факат конуний алоқа боғласангиз, яъни фақат фарз ва вожибларни адо қилсангиз, қолган нафллар, мустаҳаблар, фазилатли амалларга эътибор қаратмасангиз, бандачилингиз қуруқ бўлиб қолади. Чунки бу нафллар ва мустаҳаблар Аллоҳ таолонинг муҳаббати ҳаққидир.
Ўйлаб кўринг, сизни ким яратди? Ким сизга неъматлар берди?
Сиз бу неъматлар ҳаққини адо этяпсизми?
Сизга чексиз неъматлар берган Зотнинг буйруғини бажарсангиз, бўлдими?
Унга муҳаббат кўрсатмайсизми?
Ўз ихтиёрингиз билан бирор амал қилмайсизми?
Албатта, ҳолини билган, Аллоҳга ҳақиқий муҳаббат қилган банда нафл ва мустаҳаб ибодатларни ҳам адо қилади.
Нафллар Аллоҳ таолонинг муҳаббати ҳаққидир. Шунинг учун ҳеч ибодатни оддий, арзимас тушунманг. Масалан, нафл ибодатлардан таҳажжуд, ишроқ, чоштгоҳ, аввобийн, тахиййатул вузуъ, тахиййатул масжид намозлари Аллоҳ таолонинг муҳаббати ҳаққидир. Банда уларни бажарсин. Шунинг учун Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам уларни адо этишга кўп тарғиб қилганлар».
«Насиҳатлар гулдастаси» китобидан
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 