Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
09 Феврал, 2025   |   10 Шаъбон, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:06
Қуёш
07:26
Пешин
12:42
Аср
16:07
Шом
17:52
Хуфтон
19:07
Bismillah
09 Феврал, 2025, 10 Шаъбон, 1446

Қалбни қорайтириб, баракани кетказадиган гуноҳ

18.04.2018   3390   2 min.
Қалбни қорайтириб, баракани кетказадиган гуноҳ

Cудхўрлик катта гуноҳлардан саналади. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Эй имон келтирганлар! (Берган қарзларингизни) икки баравар ва ундан ҳам кўпайтириб, устама шаклида еб юборманглар! Аллоҳдан қўрқинглар! Зора, (шунда) толе топсаларинг” (Оли Имрон, 130).

“Эй имон келтирганлар! Аллоҳдан қўрқинглар ва (чинакам) мўмин бўлсаларинг, судхўрлик сарқитидан воз кечинглар!” (Бақара, 278).

Аллоҳ таолонинг ҳар бир амр ва қайтариғида биз учун фойдалар бор. Судхўрлик қилишдан қайтарилишимиз ҳам бежиз эмас. Чунки рибо икки дунёда фақат зарар келтиради. Бундай зарарларнинг айримларини олимлар қуйидагича кўрсатишган:

  1. Рибо қалбни қорайтиради. Рибо билан шуғулланган киши хасис бўлади, мол-дунёнинг қулига айланади. Мулки қанча кўпайса ҳам, кўзи тўймайди. Бундай инсонлар қалбида эзгулик, раҳм-шафқат йўқ. Пайғамбаримиз рибо еювчини, едирувчини, уни ёзувчи, гувоҳ бўлганларни ҳам лаънатладилар ва: “Улар тенгдир”, дедилар.
  2. Рибо баракани кетказади. Пайғамбаримиз: “Рибодан мол кўпайса ҳам, оқибати камлик бўлади”, деганлар. Аслида, судхўрнинг бойлигида яхшилик йўқ, топган-тутгани икки дунёда ҳам зарарига хизмат қилади. Абдуллоҳ ибн Ҳанзаладан ривоят қилинган ҳа­дисда Пайғамбаримиз :­ “Кишининг билатуриб судхўрликдан бир динор емоғи ўттиз олти зинодан оғирроқдир”, деганлар (Имом Аҳмад).
  3. Рибо одамлар орасига нифоқ солади. Судхўрлик қи­лувчи зориқиб ҳузурига келган кишиларга ёрдам қўлини чўзиш ўрнига унинг ночорлигидан фойдаланиб қолишга уринади. Ҳожатларини битириш учун қарз олганлар ундан осон қутулолмайди. Шу боис рибо еювчи одамлар орасига адоват уруғини сепади. Чунки у берган қарзига ҳар куни фоиз қўшади. Кўпинча бечора қарздор судхўрдан халос бўлмай бу дунёдан ўтиб кетади. Кейин эса қарзини узиш унинг фарзандлари зиммасига қолади.
  4. Рибо одамни лоқайд ва дангаса қилади. Судхўрлик қилувчи доим осонгина мўмай даромад топиш илинжида юради. Натижада у кўп гуноҳларнинг боши саналган дангасалик, лоқайдликка берилади. Динимиз ҳалол меҳнатда пешона тери билан оила боқувчи мўминларни улуғлайди.

Аслида мўмин одам бир кишига холис ният билан берган қарзи учун ҳам  ажр олади. Динимизда ғамгин кишининг кўнглини шод этиш улуғ ишлардан ҳисобланади. Пайғамбаримиз  “Ким бир мўминнинг дунё ташвишларидан бир ташвишини кетказса, Аллоҳ таоло уни қиёмат кунидаги ташвишларидан бирини кетказади. Ким камбағалнинг оғирини енгил қилса, Аллоҳ унга дунё ва охиратда енгиллик пайдо қилади”, деб марҳамат қилганлар.

 

ЎМИ Матбуот хизмати

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Қўл билан таом ейиш суннати

7.02.2025   3143   2 min.
Қўл билан таом ейиш суннати

Бугунги кунда таомланиш маданиятимиз тобора ғарб маданиятига мослашиб бораётгани ҳеч кимга сир эмас. Ресторанларда вилкалар ва пичоқлардан фойдаланиш одатий ҳолга айланган, ҳатто ўзимизнинг миллий таомларимизни ҳам қўл билан ейишдан уяладиганлар топилади. Аслида эса, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг таомланиш одобларига назар ташласак, гўштни пичоқ билан эмас, тишлаб ейиш тавсия қилинганини кўрамиз.

Оиша розияллоҳу анҳо ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай дейдилар: "Гўштни пиоқ билан кесиб еманглар, чунки бу ажам (мусулмон бўлмаган)ларнинг иши. Уни тишлаб енглар, шунда ейиш осонроқ ва мазаси ёқимлироқ бўлади" (Абу Довуд, 3778-ҳадис).

Яна бир ҳадиси шарифда Софван ибн Умайя розияллоҳу анҳу бундай дейдилар:  "Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга таомланаётиб, гўштни суягидан қўлим билан ажратиб едим. Шунда у зот: Суякни оғзингга яқин олиб келиб егин, ана шунда мазали ва ёқимли бўлади”, дедилар (Абу Довуд, 3779-ҳадис).

Бу ҳадислар бизга нимани ўргатади? Энг аввало, таомланиш маданияти ғарбга эргашиш билан ўлчанмаслигини англатади. Бугунги кунда баъзи кишилар қўл билан овқат ейишни маданиятсизлик деб билишади. Аслида эса, бу айнан Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларидан биридир. Суннатга мос келган нарса ҳеч қачон ор ва уят бўлиши мумкин эмас.

Бундан ташқари, қўлда ейишда мия овқатга тайёргарлик кўради ва ҳазм жараёни яхшироқ кечади. Қўллар билан овқатни ушлаганда мия ошқозонга ҳазм жараёнини бошлаш ҳақида сигнал юборади. Қўллар теридаги микробиота (фойдали бактериялар) туфайли организмнинг иммунитетини кучайтиради. Қўл билан ейишда киши овқатнинг тузилиши ва ҳароратини ҳис қилиб, шунга мувофиқ иш кўради. Қўл билан овқат еганда одам секинроқ ейди ва танасига етарлича тўйинганлик сигналини беришга имконият беради. Бу эса ортиқча овқат ейишнинг олдини олади. Болалар учун қўл билан овқат ейиш моторика (майда қўл ҳаракатлари) ва мустақилликни ривожлантиради.
Демак, таомланишда ҳам биз суннатни унутмаслигимиз, ўз маданиятимиз ва исломий қадриятларимизга содиқ қолишимиз керак. Ғарб қадриятлари ҳаётимизнинг ажралмас қисмига айланиб бораётган бир пайтда, биз суннат йўлидан узоқлашмайлик!