Аллоҳ таоло инсон ҳаётига зарур бўлган барча нарсаларни, шу жумладан, унинг умрини, вақтини белгилаб, ҳисоблаб чегараси, қадр-қиймати билан яратди. Бу ҳақда Қуръони каримда хабар бериб шундай дейди: «Унинг даргоҳида ҳар бир нарса ўлчовлидир» (Раъд, 8 ).
Шундан келиб чиққан ҳолда, ҳар биримиз ўзимизга берилган вақтдан унумли фойдаланишга интилишимиз лозим экан. Улуғ аждодларимиз, буюк олимларимиз вақтларига жуда харис бўлган. Зеро, улар инсон учун берилган вақтни чегарали ва қиймати юқори эканини яхши билган ва шунга мувофиқ амал қилган. Буюк олим Ҳасан Басрий раҳматуллоҳу алайҳ айтади: «Мен бир қавмни кўрдим, сизларга қараганда ўз вақтларига дирҳаму динорлардан ҳам кўра муҳаббатли эди, яъни умр вақтларининг ҳар бир дақиқасини ғанимат билар ва умрни фойдали амалларга, дунё ободлигига сарфлашарди».
Умар ибн Абдулазиз раҳимаҳуллоҳ айтади: «Кеча ва кундуз сенинг жисмингда ўз ишини кўрсатяпти, демак, сен ҳам уларни ғанимат бил ва фойдаланиб қол».
Баъзи донишмандлар: «Манфурликнинг аломати вақтни зое қилишдир», деб таъкидлашган. Айрим олимлар эса: «Вақт қиличдир, агар сен уни кесмасанг, у сени кесади, яъни умринг беҳуда кечади», деб таъкидлашган.
Ҳазрати Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам ҳаёти, сўзлари, амаллари, ибодатлари, умматларига ғамхўрликлари, меҳр-муҳаббатлари, башоратлари орқали вақт бебаҳо неъмат эканини таъкидлаб, бундай деганлар: «Беш нарсани беш нарсадан олдин ғанимат билинг: кексаликдан олдин ёшликни, бетобликдан олдин саломатликни, фақирликдан олдин бойликни, бандликдан олдин бўш вақтингни, ўлимингдан олдин тирикликни ғанимат билинг» (Бухорий ва Муслим ривояти).
Имом Ҳасан Басрий раҳимаҳуллоҳ ҳикматларининг бирида бундай деб марҳамат қилган: «Ҳар куни тонг ёришганда Аллоҳ томонидан бир жарчи: «Эй Одам боласи! Мен янги кунман, сенинг барча амалингга гувоҳман. Мендан яхши амаллар қилиб, фойдаланиб қол, чунки мен то қиёмат кунига қадар қайта келмайман», деб жар солади».
Динимизнинг таълимотида ҳам вақтнинг қадр-қиймати юқори бўлгани учун ҳам субҳ вақтида уйғонишга чақирилади. Бу ҳақдаги одоб-ахлоқларимиз талабига кўра, кўп ухлаш хосиятли эмас. Беш соатдан саккиз соатгача бўлган уйқу энг афзалидир. Зеро, донишмандлар кўп гапириш, кўп ейиш қатори кўп ухлашдан ҳам қайтарган. Хабарларда келишича, «Тонгда ухлаш ризқни камайтиради». Ғайратли, шижоатли бўлиш, лоқайдлик ва бепарволикдан узоқда бўлиш зарур. Чунки ҳазрати Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бир ҳадисларида шундай марҳамат қилганлар: «Аллоҳ таоло Ўз бандалари орасида ғайратлисини яхши кўради» (Табароний ривояти).
Муслим АТАЕВ,
Тарих фанлари номзоди, Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво бўлими ходими
ЎМИ Матбуот хизмати
100 та СИР-АСРОРЛИ ИБОРА
ёхуд
ОДАМЛАР БИЛАН
МУЛОҚОТ (оила, уй, ишхона, жамоат жойлари) ДАГИ
100 та “СЕҲРЛИ СЎЗ”
ни
УЛУҒ УСТОЗ УЛАМОЛАРИМИЗ баён қилиб берганлар:
(4-қисм)
1) Ассалому алайкум!
2) Катта раҳмат Сизга!
3) Умрбод миннатдорман Сиздан!
4) Умрингиз узоқ бўлсин!
5) Барака топинг!
6) Хўп бўлади!
7) Минг бор узр сўрайман Сиздан!
8) Кечирасиз!..
9) Сиздан кечирим сўрайман!
10) Мендан ўтди! Узр сўрайман! Кечиринг!
11) Сиз нима десангиз – шу!
12) Сизнинг гапингиз – мен учун қонун!
13) Сизнинг гапингиз – биз учун қонун!
14) Лаббай?!?
15) Эшитаман?!?
16) Амрингизга мунтазирман!
17) Миннатдорман!
18) Жуда тўғри айтдингиз!
19) Тўғри айтасиз!
20) Гапингиз ниҳоятда тўғри!
21) Фикрингиз жуда маъқул!
22) Илтимос Сиздан, кечиринг!..
23) Илтимос, мени кечиринг!..
24) Тўғри айтдингиз!
25) Сизни жуда яхши тушуниб турибман!
26) Қўлларингиз дард кўрмасин!
27) Сизга гап йўқ!
28) Жуда чиройли!
29) Жуда-жуда маъқул!
30) Бу ҳам яхшиликка!
31) Бунда ҳам бир ҳикмат бор!..
32) Муаммо йўқ!
33) Ҳеч қандай муаммо йўқ!
34) Ҳеч қандай эътирозим йўқ!
35) Овора бўлманг!
36) Асло овора бўлманг!
37) Ҳечам овора бўлманг!
38) Сизни овора қилганим учун минг бор узр сўрайман Сиздан!
39) Ҳижолат бўлманг!
40) Яхши кунларингизда қайтарайлик!
41) Тўйларингизда қайтарайлик!
42) Доим хизматларингиздамиз!
43) Кўнглингиз тўқ бўлсин!
44) Худо хоҳласа, ҳаммаси яхши бўлади!
45) Борингизга шукр!
46) Минг бор узр!
47) Минг бор-минг бор узр!
48) Зўр чиқибди, ярашибди!
49) Минг бор-минг бор узр сўрайман сиздан!
50) Мен хато қилдим, узр, кечирасиз!
51) Айбимни тан оламан, кечирасиз!
52) Узр-узр-узр!
53) Иккинчи ундай қилмайман, кечиринг!
54) Бошқа такрорланмайди, кечирасиз!
55) Бир қошиқ қонимдан кечинг!
56) “Бунда ҳам бир ҳикмат бор...” дейилади-ю ўзи...
57) Катта илтимос Сиздан!
58) Билмай қолибман, узр, кечирасиз!
59) Ўтиниб сўрайман Сиздан!
60) Мана шу хислатингизга тан бераман-да!
61) Шу феълингизга гап йўқ-да!
62) Сиздан роса ҳам миннатдорман!
63) Ташаккурларим Сизга!
64) Эътиборингиз учун катта раҳмат Сизга!
65) Сизга катта раҳмат меҳрли эътиборингиз учун!
66) Меҳрли эътиборингиз учун Сизга катта раҳмат!
67) Сиз қандай айтсангиз, худди шундай бўлади!
68) Бажарамиз! Хўп бўлади!
69) Зўр!
70) Жуда-жуда зўр!
71) Гап йўқ!
72) Қойил!
73) Жуда ажойиб!
74) Жуда ҳам чиройли!
75) Мутлақо гап йўқ!
76) Сизга ёқса – бўлди!
77) Сизга ёққани – бизга ёққани!
78) Ана энди кўнгилдагидай бўлди!
79) Мана энди хотиржам бўлдим!
80) Хизматингиздаман!
81) Ўзингизни эҳтиёт қилинг!
82) Доим соғ-омон бўлинг!
83) Ҳорманг!
84) Жуда хурсанд бўлдим!
85) Мен Сиздан кечирим сўрайман!
86) Зўр чиқибди!
87) Жуда ҳам зўр чиқибди!
88) Олдиндан катта раҳмат Сизга!
89) Умуман гап йўқ!
90) Гап бўлиши мумкин эмас!
91) Сизнинг ҳурматингиз биз учун чексиз!
92) Сизнинг ҳурматингиз мен учун чексиз!
93) Тарбиянгизга қойил қолдим!
94) Сизга тарбия берган Ота-онангизга минг раҳмат!
95) Тан бердим!
96) Тан бермасдан иложи йўқ!
97) Офарин!
98) Узр! Узр! Узр!
99) Мени кечиринг, илтимос Сиздан!
100) Минг-минг-минг бор кечирим сўрайман Сиздан!
Чегараси йўқ) ...
*СИЗ яна қўшишингиз мумкин...
**ЭНГ муҳими: жумлаларни ЎЗ ВАҚТИДА ва ЎЗ ЎРНИДА ишлатиш !!!
***ЭНГ асосийси: ушбу сўзлар фақат ТИЛдан эмас, балки ДИЛ (!) дан чиқсагина СИР-АСРОРЛИ ва “СЕҲРЛИ” бўлади...
Меҳрибон Парвардигоримиз ўзларимизни ҳам, фарзанд-зурриётларимизни ҳам Ўзи буюрган, Жаноби Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам тавсия этган, ўтмишда ўтганларимизнинг руҳлари шод бўладиган, халқимиз хурсанд бўладиган, ота-оналаримиз рози бўладиган йўллардан юришимизни насиб этсин!
Иброҳимжон домла Иномов.