Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
14 Июн, 2025   |   18 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:04
Қуёш
04:49
Пешин
12:28
Аср
17:39
Шом
20:01
Хуфтон
21:39
Bismillah
14 Июн, 2025, 18 Зулҳижжа, 1446

Қуръон мусобақасига Андижон мезбон!

01.02.2018   5787   2 min.
Қуръон мусобақасига Андижон мезбон!

Азиз Қуръон мухлислари бугун, 1 февраль куни Андижон вилоятининг бир неча туманларида Қуръон мусобақасининг ҳудудий босқичларига оқ фотиҳа берилади. Ушбу вилоятдаги мусобақалар жуда ҳам ўзгача файзу тароватда бўлиб ўтиши кутилмоқда. Сабаби юртимиздаги энг машҳур қорилар айнан Андижон заминидан етишиб чиққан. Қуръон мусобақасини безаб турган Ҳасанхон қори, Исмоил қори, Абдулбосит қори, Аваз қори ва Муҳиддин қори каби зийнат қорилар мана шу ўлка фарзандларидир.
Қуръон мусобақаси сабаб элимиз қалбига нур кириб келди. Зеро, Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади: “... Биз Қуръонни шундай нур қилдикки, у билан бандаларимиздан Биз хоҳлаган кишиларни ҳидоят қилурмиз...» (Шўро сураси, 52-оятидан).
Шубҳасиз, Қуръон сабаб кишиларимиз ҳидоят топмоқда. Барча ҳолатларимизда ҳожатбароримиз бўлган Аллоҳ таоло Қуръон ила бизни тўғри йўлга бошламоқда. Мана шу сабабидан юртимизга Аллоҳнинг раҳмати ва нури ёғилмоқда, десак сира муболаға бўлмайди.
Азиз Қуръон мухлислари, бугун сизлар билан Андижонда бўлиб ўтадиган мусобақаларни бирга-бирга кузатиб борамиз. Нафақат водийда балки бутун Ўзбекистонда қорилар тайёрлашда етакчилик қиладиган Андижон вилоятида жуда ҳам кўп қори ва қориялар рўйхатдан ўтганки, уларнинг сони илк йилдаёқ 1182 нафарни ташкил этди. Шунингдек, айни дақиқадарда вилоятда мусобақага жуда ҳам катта тайёргарлик ишлари ниҳоясига етказилмоқда.
Муҳтарам Қуръон ихлосмандлари, бугун Андижон шаҳридаги “Андижон” тўйхонаси, Андижон вилоят вакиллиги биноси, Олтинкўл тумани “Олтинкўл” жоме масжиди, Избосган тумани “Аҳмадали ҳожи” жоме масжиди, Асака тумани “Холид ибн Валид” жоме масжиди, Шаҳрихон тумани “Намозгоҳ” жоме масжиди, Хўжаобод тумани “Етти чинор” жоме масжиди, Қўрғонтепа тумани “Рамазон қори” жоме масжидида мусобақанинг ҳудудий босқичлари бошланади. Вилоятдаги мусобақа жадвали илова қилинади.
Қуръонга муҳаббатли инсонларни мана шундай шукуҳли лаҳзаларни жонли кузатиб боришга чақирамиз, бизни кузатишда давом этинг.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Фотолавҳалар
Бошқа мақолалар

Соғлом боланинг дунёга келишида онанинг ўрни

13.06.2025   1326   4 min.
Соғлом боланинг дунёга келишида онанинг ўрни

Қуръони каримда “ОНА” сўзи улуғвор ва мўътабар нарсаларни ифодалаш учун қўлланилади. Шунингдек, Аллоҳ таоло уларга ҳеч кимга насиб қилмаган буюк мақомни инъом этган. Бу ҳақда Аллоҳ таоло Луқмон сурасида: “Биз инсонга ота-онаси ҳақида тавсия қилдик: онаси уни заифлик устига заифлик билан кўтарди; уни сутдан ажратиш икки йил ичидадир” деган (14-оят).


Муфассир Ибн Атийя раҳимаҳуллоҳ ушбу оятнинг тафсирида: “Аллоҳ таоло бу оятда онанинг хизматини алоҳида таъкидлаб ўтгани, оналарнинг даражаси юқори эканига ишора қилади”, деган.

Ўз ҳавои нафсларидан бирор сўз айтмаган Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан кимга яхшилик қилиш кераклиги сўралганда уч бора “онангга яхшилик қил” деб жавоб берганлар.


Онанинг вазифаси – фарзандни дунёга келтириш, боқиш ва уни тарбиялаб вояга етказиш билан чекланадими ёки уларнинг бунданда бошқа муҳим ҳамда каттароқ масъулиятлари борми?


Бу саволга замонавий илм-фан бизга жавоб беради...

Келинг, саволга жавобни она қорнида ривожланадиган ва она танасининг ажралмас қисми ҳисобланган ҳомиладан бошлайлик. Онанинг жисмоний ҳолати ва унинг овқатланиши ҳомилага таъсир қилганидек, онанинг ҳиссий ҳолати ҳам таъсир қилади.

2013 йилда Гранада (Испания) университети олимлари 5 йил давомида тадқиқот ўтказишди. 17 минг нафар оналар ва 18 минг чақалоқлар қамраб олган тадқиқотда соғлом овқатланиш ва эмизишнинг фарзанд саломатлигига таъсирини кузатдилар.

Унга кўра, ҳомиладорлик вақтида оналарнинг тўғри овқатланиши ва диета қилиши – фарзанднинг соғлом туғилиши ва ривожланиши учун асосий омил бўлиб хизмат қилиши аниқланган. Тадқиқотда онанинг ақлий салоҳиятининг юқори бўлиши фарзандга катта таъсир этиши исботланган.

Шунингдек, онанинг руҳий ҳолати ҳомилага тўғридан-тўғри таъсир қилиши кузатилган. Руҳий тушкунлик, депрессия, қайғу ва ташвиш ички стресс, хусусан, кортизол гормонини келтириб чиқаради.

Она тушкунликка тушганда кортизол фарзанд миясининг ривожланишига салбий таъсир қилади. Натижада бола мия қисмидаги ўзгаришлар сабабли безовтаналади.

Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, кортизол гормони қондаги кислород миқдорига, натижада боланинг нафақат туғма нуқсонлар билан ёки эрта туғилиши, ҳатто унинг бутун келажакдаги ҳаётига таъсир қилиши мумкин.

Стрессни бошдан кечирган ҳомиладор аёллардан дунё келган фарзандларда руҳий касалликлар, семириш, қанд касаллиги, саратон ва асаб тизими касалликлари эҳтимоли ҳам уларда юқори бўлган.

Хавотирли ери шуки, бу аломатлар келгуси авлодга ҳам ўтган. Ҳа, унинг асорати нафақат фарзандлари, балки набираларининг ҳаётларига таъсир ўтказган.

 

Онанинг боласига бўлган ғамхўрлиги ва меҳри фарзанднинг мактабдаги фанларни яхши ўзлаштиришни, айниқса, математика ва чет тиллари каби фанларни пухта ўрганиш қобилиятини ҳамда ўқиш кўникмаларини шакллантиради.

Шунингдек, олимларнинг таъкидлашича, болага ижобий таъсир кўрсатадиган энг муҳим омиллардан бири бу – она-бола ўртасидаги илиқ муносабатлар саналади. Онанинг стресс ҳолати эса, фарзанднинг миясига жиддий таъсир қилади.

Миянинг тубига кириб боришга имкон берувчи сўнгги технологиялар онанинг меҳр-муҳаббати бола миясининг гиппокампус деб аталадиган қисмига таъсир қилиши аниқланган. У хотира ҳужайраларининг янгиланиши, ёдлаб қолиш қобилияти ва стрессга жавоб бериш вазифаларини бажаради.


Бошқа бир тадқиқотга кўра, гиппокампус кўрсаткичи онасидан меҳр кўрганларда меҳр кўрмаган болаларга қараганда юқори экани кузатилган.

Руминияда ёшлигидан стрессда, бепарво муносабатда улғайган болалар устида олиб борилган тадқиқот натижаларида уларнинг мия қисмида қора туйнуклар борлиги аниқланган.

Герҳард Сую ўзининг “Муҳаббат қандай таъсир қилади?” номли китобида “Фарзандга қилинган ҳар қандай муносабат унинг мия фаолиятига таъсир қилади. Агар фарзандга доимий равишда қаттиққўллик, дўқ-пўписа қилинса, у асабий, қўрқоқ, ўз фикрини эркин баён эта олмайдиган бўлиб вояга етади”.

АҚШда 3 мингга яқин шахслар ўртасида ўтказилган сўровномада, она ва бола ўртасида соғлом ҳиссий муносабатлар мавжуд бўлса, уларнинг жисмоний ва руҳий саломатлигига ижобий таъсири 74 йил давом этиши мумкинлигини аниқланган.

Демак, фарзанднинг нафақат соғлом, балки салоҳиятли бўлишида ҳам Оналарнинг ўрни ва масъулияти шунчалик юқори экан.

 

Даврон НУРМУҲАММАД