05 Июл, 2025, 10 Муҳаррам, 1447
05 Июл, 2025, 10 Муҳаррам, 1447
Барака – жамоатдадир. Яъни ҳамжиҳат бўлиб, бирлашиб, ўзаро аҳиллик билан яшашда барака, файз бўлади. Доноларимиз: “Бир марта жанжал бўлган хонадондан қирқ кунлик барака қочади”, дейдилар. Дарҳақиқат, жанжал бўлган хонадондан барака, файз кетади.
Мана шу жанжални келиб чиқишига энг катта воситалардан бири, инсонларнинг бир-бирларига нисбатан бўлган ишончи, аҳилликни йўқолишининг сабаблари нимада? Бунинг энг катта сабабларидан бири – фирибгарлик иллатининг жамият орасида кўпайиб бораётганидир. Мана шу иллатнинг сабабидан инсонлар бир-бирига ишонмай қўяди. Жамиятда бирдамликнинг бузилишига, ўзаро ҳамжиҳатлик ва ишонч сингари туйғуларнинг камайиб кетишига сабаб бўлади.
Ислом дини мана шундай иллатларга берилган кимсаларни ва уларнинг ишини қаттиқ қоралайди. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Фирибгар ва ёмон хусусиятли кимса жаннатга кира олмайди”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
Инсон ҳаёти мобайнида жаннатга киришга, Аллоҳни дийдорини кўришга сабаб бўладиган хайрли амаллар қилишга интилади. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг шафоатидан умидвор бўлади. Аммо фирибгарлик сингари ёмон хулқни ўзида акс эттирган, табиатига айлантириб юборган кимсалар юқорида айтилган энг улуғ бахтлардан мосуво қоладилар.
Мўмин кимса фирибгар бўлмайди. Қалбида имони бўлган кимсалар ўзгаларни алдамайди, турли фитна-фасодларни чиқармайди. Бировни ҳаққини турли хил хурофот, маккорликлар-у, фириблар билан ўзлаштирмайди.
Зотан мўмин киши ўзига раво кўрганни ўзгага ҳам раво кўриши, раво кўрмаганини эса, ўзгага ҳам раво кўрмайдиган бўлади. Мана шундагина комил мусулмон бўлади. Демак, ўзимизга жаннатни, Аллоҳнинг дийдори, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг шафоатларини хоҳлаймизми демакки, дўстларимиз, фарзандларимиз, ака-ука, ёр-биродарларимиз, барча яқинларимизга ҳам шуни истамоғимиз лозим бўлади.
Бир яқинимизни вафот этиши ёки бирор бир дўстимизни йўқотишимиз ҳақиқий айрилиқ эмас. Бу дунё фоний дунё, Яратгандан ўзга барчанинг тарк этиши муқаррар. Аммо ўзингиз жаннатга кирсангиз-у яқинингизни топа олмасангиз, Ўзи асрасин дўзахда бўладиган бўлса, мана бу ҳақиқий айрилиқдир.
Абдутолиб ИСАҚОВ
Фарғона вилояти Олтиариқ тумани
“Оқ масжид” жоме масжиди имом-хатиби
Туркиянинг нуфузли таҳлил маркази ANKASAM (Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi) мамлакатимизда виждон эркинлигини таъминлаш, диний таълимни такомиллаштириш, ислом меросини илмий асосда ўрганиш ва жаҳонга танитишга қаратилган кенг қамровли ишларга юқори баҳо берди.
Туркиянинг нуфузли таҳлил маркази ANKASAM (Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi) Ўзбекистонда сўнгги йилларда диний-маърифий соҳада амалга оширилаётган ислоҳотларга бағишланган таҳлилий мақола эълон қилди.
“Янги Ўзбекистон: Диний соҳадаги ислоҳотларнинг муваффақият формуласи” деб номланган ушбу таҳлилий мақолада мамлакатимизда виждон эркинлигини таъминлаш, диний таълимни такомиллаштириш, ислом меросини илмий асосда ўрганиш ва жаҳонга танитишга қаратилган кенг қамровли ишларга юқори баҳо берилган.
ANKASAMга кўра, Ўзбекистонда қабул қилинган янги сиёсат ва инсон қадрини устувор қиймат сифатида белгилаган ёндашув сўнгги етти йилда диний соҳада чуқур, тизимли ислоҳотларни амалга оширишга пойдевор бўлди. Хусусан, таҳлилчиларнинг томонидан давлат ва дин муносабатларини демократия ва маърифат асосида қайта йўлга қўйиш, диний таълим муассасаларини халқаро андозаларга мос равишда ривожлантириш, илм-фан ва маърифатни ислом дини билан уйғунлаштириш йўлидаги саъй-ҳаракатлар эътироф этилган.
Мақолада айни пайтда Ўзбекистонда фаолият юритаётган Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази, Имом Бухорий ва Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказлари, Ҳадис илми мактаби, Мир Араб олий мадрасаси, Ўзбекистон халқаро ислом академияси каби муассасаларнинг фаолияти, улар орқали ислом динининг ҳақиқий инсонпарварлик ва маърифий моҳияти кенг ёритилаётгани таъкидланган. Ушбу марказлар фақат диний эмас, балки илмий-тадқиқот, маданий-тарихий меросни сақлаш ва оммалаштириш вазифасини ҳам бажармоқда.
ANKASAM таҳлилига кўра, Янги Ўзбекистонда амалга оширилаётган диний-маърифий ислоҳотларнинг муваффақияти – бу сиёсий ирода, стратегияли ёндашув, илмий асос ва халқаро ҳамкорликни ўзида уйғунлаштирган моделдир. Шу жиҳатдан, Ўзбекистон тажрибаси минтақа давлатлари ва ислом олами учун ўрганишга арзийдиган намуналардан бири сифатида эътироф этилмоқда.
ANKASAM каби халқаро нуфузга эга таҳлил марказлари томонидан бу каби таҳлилий мақолалар эълон қилиниши Ўзбекистонда амалга оширилаётган ислоҳотларнинг очиқлиги, халқаро стандартларга мослиги ва жаҳон ҳамжамияти томонидан эътироф этилаётганини яна бир бор тасдиқлайди.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 