Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Октябр, 2024   |   29 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:03
Қуёш
06:21
Пешин
12:17
Аср
16:18
Шом
18:06
Хуфтон
19:19
Bismillah
02 Октябр, 2024, 29 Рабиъул аввал, 1446
Мақолалар

Бобомнинг адолати

30.08.2024   2520   2 min.
Бобомнинг адолати

Бобо-бувим ҳаётлигида қишло­ғимиздан кўпчилик турли ма­салалар юзасидан бизникига мас­лаҳат сўраб келиши ҳануз эсимда. Айниқса, қиз чиқармоқчи, ўғил уйлан­тирмоқчи бўлганларнинг аксари улардан бемаслаҳат иш қилмасди. Қариндошларнинг бирор маърака-тўйи уларсиз ўтмасди. Чунки улар бош бўлган бирор оилада гап қочмаган.

Бир куни бир ҳамқишлоғимиз қизини чиқармоқчи бўлиб маслаҳатга келди. Кимга қуда бўлаётгани айтганида, бобом уларни унча хушламади. Бувим бир сўз билан “бўлмайди” деди. Меҳмон уларнинг ўзига тўқ ва бошқа сифатларини мақтай кетди. Шундан сўнг улар “Ўзингиз биласиз, бизга маъқул эмас”, дейишди. Лекин тез орада тўй бўлиб ўтди.

Бобо-бувимнинг ҳаёт тажрибаси ўз сўзини айтди. Кўп ўтмай, ёш оила бузилди. Қуда томон “қиз тенгимиз эмас экан”, деб уйига қайтариб юборди. “Қари билганни пари билмас” деган нақл бежиз айтилмаган...

Бугун ҳам никоҳ тўйларимиз дуогўй, ёши улуғ отахону онахонлар билан бамаслаҳат қилинса, балки ажримлар камаярмиди?!.

* * *

Болалик чоғида бобо-бувиларимизнинг ўзига хос тарбия услуби бутун умр ёдда қолар­кан. Кунларнинг бирида уч ака-ука қўшни болалар билан жанжаллашиб қолдик. Улар икки киши бўлгани учун енгилди. Биз ғолиб бўлдик. Бу ишимиз бобомнинг қулоғига етгач дакки эшитдик. “Сенлар уч киши бўлиб, икки кишини урасанлар” дея адолат тушунчасидан сабоқ берганди. Бобом биз ёлғон гапирсак ёки бирор ножўя иш қилсак, бир-икки оғиз сўз билан эсдан чиқмас тарбия бериб қўярди.

Бувим кўп халқона шеъру қўшиқлар ўргатса, бобом турли калималарни ўр­гатарди. Кейин ақлимни таниб билдимки, бобом бизга бу калималарни бежиз ўргатмаган экан. Чунки улар иймон калималари бўлиб, кишини икки дунё саодатига бошловчи йўл экан.

Хўш, бугун биз ота бўлиб, фарзандла­римиз­га нимани ўргатяпмиз, қандай тарбия бер­япмиз?.

Мўмин ҚОБИЛ

Бошқа мақолалар
Мақолалар

Ҳақиқий дин қандай бўлади?

27.09.2024   12094   3 min.
Ҳақиқий дин қандай бўлади?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Ниҳоят Макка фатҳ қилинди. Унга ўзлиги қайтарилди. Тавҳид қибласи, мўминлар қалбининг маъшуқаси ширк ботқоғидан қутқарилди. Энди навбат бутун араб жазирасини ширкдан қутқаришга келган эди.

Набий соллаллоҳу алайҳи васалом ислом арслони Али ибн Аби Толиб розияллоллоҳу анҳуни чақирдилар. У зотни қўшинга бош қилиб, Той қабиласи бути Фулсни парчалагани юбордилар.

Ҳазрати Али каррамаллоҳу важҳаҳу қўшин билан бориб юклатилган вазифани аъло даражада бажариб асирлар билан Мадинага қайтдилар. Асирларни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам нима қилиш ҳақида машварат қилиш учун масжид олдида қўйдилар.

Эртаси куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам масжидга кираётганларида у зотни асир аёллардан бири тўхтатиб деди:

– Эй Муҳаммад! Агар мумкин бўлса мени озод қилсанг. Араблар мендан кулишмаса яхши бўлар эди. Отам ўлди. Келиб-кетувчилар тўхтади. Менга илтифот қил, Аллоҳ ҳам сенга илтифот қилсин! Отам қавмининг саййиди эди. У қийналганларга ёрдам қилар, жиноят қилганларни авф қилар, қўшничиликни сақлар, шарафни ҳимоя қилар, фақирларни суяр, уларга таом берар, саломни тарқатар, юки оғирларнинг юкини кўтарар, тақдир зарбаларига учраганларга ёрдам берар эди. Ҳожатини сўраб келган бирор кишини ноумид қилган эмас. Мен Ҳотам Тоийнинг қизи Саффона бўламан.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга дедилар:

– Булар ҳақиқий мусулмоннинг сифатларидир. Агар отанг мусулмон бўлганида биз Аллоҳдан унга раҳм қилишини сўраган бўлар эдик.

Сўнгра саҳобаларга қараб:

– Уни қўйиб юборинглар. Унинг отаси гўзал ахлоққа даъват қилар эди, дедилар.

Юқоридаги сифатлар ҳақиқатдан ҳам мусулмонларнинг сифати. Биз эътибор берадиган жой мана шу ер.

Ҳақиқий дин масжидда эмас, жойнамоз устида ҳам эмас.

Ҳақиқий дин тижорат ва мансабдаги омонатдорликда.

Ҳақиқий дин ота-она олдидаги камтарликда.

Ҳақиқий дин ака-укалар ва опа-сингилларга қилинадиган яхшиликда.

Ҳақиқий дин жуфти ҳалолнинг азиятига сабр этиш ва фарзандларга раҳм қилишда.

Ҳақиқий дин қўшниларинг билан қилинадиган муомалада.

Ҳақиқий дин беморга пул йиғилганида бахиллик қилмасликда.

Ҳақиқий дин биров ғийбат қилинганда ғийбатчиларга қўшилиб кетмасликда.

Ҳақиқий дин одамларнинг айбини яширишда.

Ҳақиқий дин ишониб айтилган сирни сақлай олишда.

Тавҳид, намоз, рўза ва бошқа ибодатлар Аллоҳнинг бандалари устидаги ҳаққидир. Улар диннинг ярми. Қолган ярми эса, бошқалар билан қандай муомала қилишингдадир.

Ҳаётда кўринмайдиган диндорлик ичи бўш диндорликдир.

Сени юмшоқ, сахий ва бировга зарари тегмайдиган бўлишингни таъминламаган иймон нуқсонли иймондир.

Тўғри, киши агар куфрда вафот этса бу ахлоқлар унга фойда бермайди. Аммо хулқсиз иймон ҳам оқсоқ иймондир.

Ушбу ибрат нақадар ўринли: «Диннинг барчаси хулқдир. Ким сендан хулқда ўзиб кетган бўлса, демак динда ўзиб кетибди!».

«Набавий тарбия» китоби асосида тайёрланди