Аллоҳ таоло Жума сурасида бундай марҳамат қилади: «Эй иймон келтирганлар! Жума кунидаги намозга чорланган пайтда Аллоҳнинг зикрига шошилинг ва савдони қўйинг. Агар билсангиз, ана шу ўзингиз учун яхшидир» (9-оят).
Аллоҳ таоло жума куни мусулмонларга байрам қилиб берган.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Қуёш чиққан кунннинг энг яхшиси жума кунидир, чунки у кунда Одам алайҳиссалом яратилган, у кунда жаннатга киритилган ва у кунда жаннатдан чиқарилган ва қиёмат ҳам жума куни бўлади”, деганлар.
Бу кунда Аллоҳ таоло бу умматга жуда кўплаб неъматлар ато этган.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алйҳи ва саллам: “Жума кунида бир вақт борки, бирор мусулмон намоз ўқиб турган ҳолда ўшанга тўғри келиб қолиб, Аллоҳдан яхшилик сўраса, унга буни албатта беради”, дедилар.
Жума кунининг бир қанча одоблари бўлиб, уларга ҳар бир мўмин банда амал қилмоғи лозим:
1. Ғусл қилиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар: “Ким жума куни таҳорат олса, қандаям яхши. Аммо кимки ғусл қилса, янада афзалдир!”.
2. Мисвок ишлатиш, сочни ёғлаб парваришлаш, хушбўйлик сепиш.
3. Энг яхши ва тоза либосларни кийиш.
4. Масжидга шошилмай, зикр айтиб юриб бориш.
5. Одамлар орасидан ҳатлаб ўтмаслик.
6. Каҳф сураси ўқиш.
7. Дуолар қабул бўладиган вақтни ғанимат билиш. Уламолар ушбу вақт ҳақида 2 хил фикр билдиришган.
Биринчиси – қуёш ботишидан олдинги охирги соатдир;
Иккинчиси – бу соат имом хутба айтиши билан жума намози тугагунга қадар бўлган вақт орасидадир.
8. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга кўп салавот айтиш.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Менга жума кунида ва жума кечасида кўп салавот айтинглар, ким менга бир марта салавот айтса, Аллоҳ унга ўн марта салавот айтади”, деганлар (Имом Байҳақий ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД
Қандай қилиб хонадонингиз жаннатга элтувчи йўл бўлиши мумкин?!
Сотиб олаётган ёки ижарага олаётган уйингиз имкон қадар масжидга яқин жойдан бўлсин. Азон товуши сизни намозларни жамоат билан ўқишга, шунингдек, кундалик намозларингизни вақтида адо этишга ундайди.
Бирон уйни ватан тутишдан аввал қўшниларни яхшилаб сўраб-суриштиринг. Агар улар солиҳ кишилар бўлсалар, нархи сал қимматроқ бўлса-да, уйни сотиб олишга шошилинг. Ёмон қўшни турмушингизни издан чиқариб, ҳаётингизни заҳарлаши мумкин.
Агар ҳовли-жой қурсангиз дераза-ойналарингизни қўшнининг уйига кўзингиз тушадиган қилиб ўрнатманг. Ўз обрўингизни сақлагандек, уларнинг шаънларини ҳам сақлашга ҳаракат қилинг.
Агар иложи бўлса, аёллар ва эркаклар учун алоҳида эшик қолдиринг. Эркак-хотин аралаш бўлишига имкон қадар йўл қўйманг.
Уйингизни баланд қилиб, қўшнилар билан мусобақалашманг, безатишда ҳам исрофга йўл қўйманг.
Намоз ўқийдиган алоҳида хона ажратинг.
Кераксиз буюмларни кўпайтириб юборманг. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам эҳтиёждан ташқари кўрпа-тўшак, кийим-кечаклардан огоҳлантириб: “Эр учун бир кўрпа, аёлига битта кўрпа ва битта кўрпа меҳмон учун. Тўртинчиси шайтонга”[1], деганлар.
Ўғил-қиз фарзандларингизга алоҳида хона ажратинг.
Агар зарурат бўлмаса уй жиҳозларини алмаштираверманг. Бу шариат қоралаган исрофнинг айнан ўзидир. Агар уй жиҳозларингиз кўзингизга хунук кўринаётган бўлса, уларнинг жойларини ўзгартиринг. Бу сизга бошқа кўриниш имконини беради.
Биттадан ортиқ телевизор ўрнатишдан сақланинг. Айниқса болалар хонасига телевизор ўрнатманг. Чунки бу билан фарзандингиз кун бўйи бекорчи нарсаларни томоша қилиб ўтиришга одатланади.
Компьютерни ҳам ҳаммага кўриниб турадиган очиқ жойга ўрнатинг.
Кичикроқ бўлса-да, китоб жавонига, албатта, жой ажратинг.
Аҳли аёлингиз, ўғил-қизларингизга меҳр-муҳаббатли бўлинг. Дуоларингизда Аллоҳ таолодан оилангизга икки дунё саодатини насиб этишини сўранг.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Имом Муслим ривояти.