Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
23 Сентябр, 2025   |   1 Рабиъус сони, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:53
Қуёш
06:11
Пешин
12:20
Аср
16:31
Шом
18:23
Хуфтон
19:35
Bismillah
23 Сентябр, 2025, 1 Рабиъус сони, 1447
Мақолалар

Идда тугамасдан турмуш қуриш

29.10.2024   20463   2 min.
Идда тугамасдан турмуш қуриш

Cавол: Аёл кишининг эри вафот этса ёки талоқ қилса идда ўтиришини биламиз. Кўпчилик буни ҳомиладорликни аниқлаш учун жорий этилган деб тушунади. Шунинг учун бугунги кунда баъзи аёллар УЗИ аппаратига тушганда ҳомиладорлик аниқланмаса, янги турмуш қуриб кетмоқдалар. Шаръий жиҳатдан идда тугамасидан қилинган ушбу никоҳлари дуруст бўладими?

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Шариатимиз эри вафот этган аёл учун тўрт ойу ўн кун идда ўтиришни белгилаган. Агар у ҳомиладор бўлса, бола туғиши билан иддаси тугайди. Бурҳониддин Марғилоний раҳматуллоҳи алайҳ “Ҳидоя” китобида қуйидагиларни айтади: “Агар аёл ҳомиладор бўлса унинг иддаси ҳомиласини туққуничадир. Чунки Аллоҳ таоло: “Ҳомиладор аёлларнинг идда муддати ҳомилаларини туққунларигачадир”, деган (Талоқ сураси 4-оят)”. Эри вафот этганда озод аёлнинг иддаси тўрт ой ва ўн кундир. Чунки Аллоҳ таоло: “Сизлардан вафот этиб, хотинларини қолдирган бўлсалар, (бева хотинлари) тўрт ою ўн кун ўзларини кузатиб (идда сақлаб) ўтирадилар”, - деган (Бақара сураси 234-оят)”.

Бироқ, ҳомиладор бўлмаса, айтилганидек, унинг иддаси тўрт ой ва ўн кундир. Идда чиқмасидан турмуш қуриши мутлақо жоиз эмас ва у шаръий жиҳатдан ҳақиқий никоҳ ҳисобланмайди. Чунки, идда ўтиришнинг сабаби фақатгина ҳомилани аниқлаш эмас. Балки, ортда қолган никоҳнинг ва ушбу никоҳда жуфти ҳалол бўлган эрнинг эҳтироми учун ҳам аёл идда ўтиради. Шунинг учун эрлари вафот этган муслима аёллар, агар ҳомиладор бўлсалар болани туғмагунча, ҳомиладор бўлмасалар, эрларининг вафотидан тўрт ойу ўн кун ўтмагунча бошқага турмушга чиқишлари жоиз эмас. Шунингдек, эрлари талоқ қилган аёлларнинг ҳам, агар ҳомиладор бўлсалар болани туғмагунларича, ҳомиладор бўлмасалар тўлиқ уч ҳайз кўрмагунларича иддалари тугамайди. Ҳайз кўрмайдиган аёллар эса уч ой идда ўтирадилар.  Ушбу муддат ичида уларнинг бошқа никоҳ қуришлари жоиз бўлмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Мавзуга оид мақола:
Идда сақламаслик саратонга сабаб бўлади

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Диний-маърифий соҳа вакиллари Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлигида

20.09.2025   17361   3 min.

Мамлакатимизнинг бир гуруҳ диний-маърифий соҳа вакилларидан иборат делегация Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлигида амалий ташриф билан бўлиб турибди.

Делегация таркибида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Муҳаммадолим Муҳаммадсиддиқов, Таълим ва илмий-тадқиқот бўлими ходими Муҳаммадамин Насриев, Дин ишлари бўйича қўмита раисининг биринчи ўринбосари Давронбек Махсудов, Ўзбекистон халқаро исломшунослик академияси Ўқув ишлари бўйича проректор Зокиржон Рўзиев ва бир нечта соҳа мутахассислари бор.

 

 

Дастлаб Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлиги Вақф, ислом ишлари ва муқаддас қадамжолар вазири ўринбосари Абдуллоҳ Аъқийл ҳамда Подшоҳ Абдуллоҳ II номидаги Имомлар тайёрлаш ва малакасини ошириш маркази вакили Исмоил Ҳаббат билан мулоқот ўтказилди. Самимий мулоқотда томонлар ўртасида соҳа мутахассисларини тайёрлаш, қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш, илмий тадқиқот ҳамда ўқув-услубий, шунингдек, экстремизм ҳамда радикализмнинг олдини олиш йўналишида амалий ҳамкорликни йўлга қўйиш муҳокама қилинди. Шунингдек, Иордания олий таълим муассасаларида таҳсил олаётган ўзбекистонлик талабалар учун стипендия, грант ажратиш ва ётоқхона билан таъминлаш масалалари ҳақида сўз юритилди. Суҳбат давомида икки томонлама ҳамкорлик алоқаларини ривожлантириш юзасидан эришилган келишувларни амалга ошириш бўйича чора-тадбирлар ишчи режасини тасдиқлаш кераклиги таъкидланди.

Ташриф давомида Иордания халқаро ислом фанлари университети ректори Жаъфар ал-Фанатсеҳ билан учрашув бўлиб ўтди. Учрашувда Икки мамлакат олий диний таълим муассасаларида ҳамкорлик қилиш мумкин бўлган таълим йўналишлари ва магистратура мутахассисликларини аниқлаш, ўқув дастурларини ўрганиш ва бир-бирига мувофиқлаштириш ҳақида сўз юритилди. Педагоглар, илмий тадқиқотчилар ва мутахассисларни ўзаро жалб қилиш, малака ошириш ва стажировка, маҳорат дарсларини йўлга қўйиш, ҳамкорликда илмий тадқиқот ишларини амалга оширишга келишиб олинди. Суҳбатда Иордания халқаро ислом фанлари университети, Ўзбекистон халқаро исломшунослик академияси, Тошкент ислом институти ўртасида Англашув меморандумларини имзолаш масаласи бўйича сўз юритилди.

Иордания халқаро ислом фанлари университетида таҳсил олаётган ўзбекистонлик талаба-ёшлар билан ҳам учрашув ташкил этилди. Тадбирда “Ўзбекистон Республикасида фуқароларнинг виждон эркинлигини таъминлаш ва диний соҳадаги давлат сиёсати консепцияси”, “Ўзбекистон – бағрикенг диёр” мавзуларида фикр алмашилди. Мамлакатнинг мавжуд қонунлари ва университет ички тартиб қоидаларига риоя этиш тушунтирилди, Иорданияда юртимиз алломалари илмий мероси ва туризм салоҳияти тарғиботини амалга ошириш тавсия қилинди.

Делегация аъзолари мазкур университетнинг Шариат ва қонун факультети декани, профессор Шайх Салоҳ Абулҳож ва ҳанафий мазҳаби мутахассислари билан учрашдилар. Мулоқот чоғида Шайх Салоҳ Абулҳож юртимиз вакилларини Иорданияда кўриб турганидан мамнунлигини билдирди. Учрашувда Самарқанд шаҳрида ўтказилиши режалаштирилган UNESCO Бош конференцияси 43-сессиясининг мазмун-моҳияти ҳақида маълумот берилди.

Бундан ташқари, вакилларимиз томонидан Ўзбекистоннинг ислом цивилизациясида тутган ўрни, буюк алломаларни етиштириб чиқарган юрт экани, ўзбек халқининг бағрикенг ва меҳмондўстлиги Иорданиялик профессор-ўқитувчиларга таништирилди.

Манба: https://www.iiau.uz

Диний-маърифий соҳа вакиллари Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлигида Диний-маърифий соҳа вакиллари Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлигида Диний-маърифий соҳа вакиллари Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлигида Диний-маърифий соҳа вакиллари Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлигида Диний-маърифий соҳа вакиллари Иордания Ҳошимийлар Подшоҳлигида